Rada Narodowego Instytutu Audiowizualnego zaapelowała w czwartek do ministra kultury Piotra Glińskiego o rozważenie decyzji dotyczącej planowanego połączenia NInA i Filmoteki Narodowej. Byłoby to "niekorzystne dla polskiej kultury" - ocenili.
Pismo podpisali w imieniu Rady Narodowego Instytutu Audiowizualnego: Agnieszka Holland (przewodnicząca), Jan Mueller i Edward Miszczak.
Jak podkreślili autorzy listu otwartego do wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego, "NInA jako instytucja łącząca misję archiwum, producenta i kuratora treści audiowizualnych związanych z różnorodnymi gałęziami kultury jest wzorcowym przykładem funkcjonowania archiwum audiowizualnego XXI wieku".
Pomysł połączenia "misji Instytutu z zadaniami Filmoteki Narodowej - posiadającej ogromny potencjał archiwalny, ale także balast organizacyjny, związany z koniecznością bieżącej cyfryzacji kilometrów analogowych taśm, jest dużym zagrożeniem dla podejmowanych przez NInA działań" - uznali.
Sygnatariusze listu przekonują że planowana fuzja będzie redukcją potencjału NInA i FN i utrudni publiczny dostęp do zasobów obu instytucji. "Odrębne strategie zarządzania archiwum: cyfrowego w przypadku NInA i analogowego w przypadku Filmoteki nie będą ze sobą kompatybilne, co przyniesie szkodę dorobkowi audiowizualnemu kultury polskiej" - ocenili, apelując do ministra o "ponowne przemyślenie swojego zamiaru".
Zaznaczyli, że wiodącym modelem publicznego zarządzania dziedzictwem narodowym jest rozdzielność archiwum audiowizualnego od kultury cyfrowej. W ten sposób funkcjonują m.in. holenderski Instytut Sound and Vision i Centrum Eye z siedzibą w Amsterdamie, Francuski Instytut Audiowizualny i Cinematheque Francaise - wskazali.
"Instytucje powołane w celu opieki nad archiwami audiowizualnymi stoją współcześnie przed wielkim wyzwaniem pełnienia misji zarówno zabezpieczania i opracowywania dziedzictwa, ale również udostępniania go kolejnym pokoleniom posługującym się biegle nowymi technologiami. Dynamika działań NInA, jak rzadko której Instytucji o profilu archiwalnym dysponującej w przeważającej mierze zasobami cyfrowymi, pozwala na efektywne działanie, wypełniając obie funkcje" - podkreślono w liście do ministra, zamieszczonym na stronie internetowej Instytutu.
Do sukcesu NInA przyczynił się konsekwentny klucz kuratorski, który - alarmują autorzy listu - trudno będzie utrzymać "w momencie konfrontacji studyjnego potencjału NInA z ogromnymi potrzebami Filmoteki Narodowej, której analogowe zbiory wymagają podjęcia działań w rytmie masowej produkcji".
W wyniku połączenia Filmoteki Narodowej z NInA zostanie utworzona Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny (FINA). W ocenie resortu kultury skutkiem połączenia będzie lepsza i bardziej kompleksowa ochrona polskiego dziedzictwa filmowego. "Ponieważ NInA ma wspaniały sprzęt, wspaniałe doświadczenie cyfryzujące, a Filmoteka ma potężne zasoby, które wymagają cyfryzacji, połączenie tych instytucji przyniesie po prostu duże korzyści dla szybszego udostępniania polskiego dorobku kinematograficznego i tworzenia kolejnych zasobów w następnych latach" - przekonywał wiceminister kultury Jarosław Sellin.
Połączenie FM i Narodowego Instytutu Audiowizualnego było pierwotnie planowane na 1 marca, ale - jak informowało MKiDN - nastąpi to 10 maja. Jak uzasadniano, przesunięcie to wynika z konieczności uchwalenia wcześniej nowelizacji ustawy o kinematografii. Drugie czytanie projektu ma się odbyć w czwartek, niewykluczone, że Sejm będzie nad nim głosował w piątek.
Jak wyjaśniał Sellin, nowelizacja ma charakter techniczny, a jej istotą jest zmiana nazwy Filmoteka Narodowa na "Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny" w ustawach, gdzie nazwa FN figuruje.
Filmoteka Narodowa to państwowa instytucja kultury, której statutowym zadaniem jest ochrona dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii (m.in. gromadzenie zbiorów filmowych - taśm, scenariuszy, scenopisów, książek o tematyce filmowej, plakatów, fotosów) oraz upowszechnianie kultury filmowej.
Narodowy Instytut Audiowizualny rozpoczął działalność w 2005 r. jako Polskie Wydawnictwo Audiowizualne (PWA). W 2009 r. decyzją ministra kultury instytucja została przemianowana na Narodowy Instytut Audiowizualny, którego misją jest utrwalanie, archiwizacja i upowszechnianie najbardziej wartościowych przejawów kultury filmowej, muzycznej oraz teatralnej. Dyrektor NInA Michał Merczyński jest przeciwny decyzji ministerstwa kultury o połączeniu NInA i FN. (PAP)
pj/ itm/
