Minister obrony Antoni Macierewicz wystąpił do prezydenta Andrzeja Dudy o pośmiertny awansu na stopień generała dywizji dla gen. bryg. Janusza Brochwicz-Lewińskiego ps. Gryf – poinformował w piątek rzecznik MON Bartłomiej Misiewicz.
Gen. bryg Janusz Brochwicz-Lewiński, powstaniec warszawski, był żołnierzem słynnego batalionu AK "Parasol", dowodził grupą szturmową, która broniła Pałacyku Michla na Woli - co upamiętnia jedna z najbardziej znanych piosenek powstańczych. Zmarł w wieku 96 lat.
4-5 sierpnia 1944 r. "Gryf" wsławił się obroną kompleksu zabudowań przejętych przez Niemców zakładów zbożowych, w tym młyna, fabryki makaronów, magazynów oraz kamieniczki znanej jako pałacyk Karola Michlera przy ul. Wolskiej 40. Za te walki został odznaczony Krzyżem Walecznych. Od 6 sierpnia dowodził walkami kilkunastoosobowej grupy opóźniającej, której zadaniem była obrona rejonu ulic Młynarska-Żytnia.
8 sierpnia został ciężko ranny w szczękę w walkach na terenie Cmentarza Ewangelickiego na Woli, co wyeliminowało go z dalszych walk. Po kapitulacji powstania znalazł się w obozie przejściowym Lamsdorf (Łambinowice), a następnie w obozie jenieckim Murnau. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów trafił do szpitala, w którym przebywał do lutego 1946.
Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów pozostał na Zachodzie, wkrótce otrzymał przydział do Ośrodka Zapasowego Samodzielnej Brygady Spadochronowej, z której we wrześniu 1945 r. został skierowany do szpitala w Szkocji. Przeszedł ciężką operację szczęki i pięciomiesięczną rehabilitację. W lutym 1946 r. opuścił szpital.
Pozostał na stałe w Wielkiej Brytanii. Wstąpił do armii brytyjskiej (3. Pułk Królewski Huzarów), służył m.in. w gwardii przybocznej króla Jerzego VI. Działał również m.in. w Palestynie i Sudanie jako agent brytyjskiego wywiadu.
Po opuszczeniu armii był przez 15 lat pracował w kwatermistrzostwie i administracji jednej z brytyjskich szkół wojskowych.
Od przejścia na emeryturę w 1985 r. pracował dorywczo jako tłumacz w ambasadzie brytyjskiej w Bonn i konsulacie brytyjskim w Kolonii.
Powrócił na stałe do Polski w lipcu 2002 r. Od tego czasu aktywnie działa w środowisku kombatanckim.
W styczniu 2007 uczestniczył w akcji billboardowej programu "Patriotyzm Jutra". 24 kwietnia 2008 r. prezydent Lech Kaczyński mianował go na stopień generała brygady.
W latach 2009–2014 zasiadał w Kapitule Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2014 był członkiem Komitetu Honorowego Fundacji "Łączka". Był także honorowym obywatelem miasta stołecznego Warszawy.
Odznaczony m. in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim OOP, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kampanii Wrześniowej.(PAP)
brw/ wkt/
