Specjalną gazetę „PA.RA” będzie przez cały 2018 rok wydawać Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN w Lublinie z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Pismo ma ukazywać historię i obywateli Lublina na tle 100 lat historii państwa polskiego.
„Gdy patrzymy na historię ostatnich 100 lat w Lublinie, widzimy, że miasto rozsadzała jakaś wielka energia jego mieszkańców do stania się wolnymi ludźmi. Tu naprawdę czuło się ciśnienie wolności. Miasto było +pod parą+. Stąd pomysł, żeby o tym wszystkim opowiedzieć i pokazać nasze miasto na tle Wielkiej Historii. Będziemy tworzyć tę opowieść wykorzystując do tego specjalnie wydawaną gazetę +PA.RA+” – napisał w pierwszym numerze pisma jego inicjator, dyrektor Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN w Lublinie Tomasz Pietrasiewicz.
Gazeta ma się ukazywać przez cały 2018 rok, co trzy tygodnie, w nakładzie 3 tys. egzemplarzy. Będzie dystrybuowana w 54 miejscach - m.in. w lubelskich szkołach, uczelniach, bibliotekach, niektórych restauracjach i kawiarniach - gdzie ustawiono specjalne oznakowane tytułem „PA.RA” skrzynki, skąd można ją będzie bezpłatnie pobierać. Gazeta jest dostępna również na stronie internatowej Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN.
W czasopiśmie przypominane będą różne wydarzenia kulturalne, sportowe, polityczne, a także te dotyczące m.in. budowy miasta, funkcjonującego w nim przemysłu. Stała rubryka poświęcona będzie głównej ulicy śródmieścia – Krakowskiemu Przedmieściu, które było miejscem wielu historycznych zdarzeń i stanowi świadectwo tego, jak zmieniał się Lublin. Zamieszczane będą też wiersze lubelskich poetów, a także przedruki z dawnych gazet dotyczące np. zdarzeń kryminalnych czy obyczajowych. Publikowane będą liczne zdjęcia dawnego Lublina i postaci z nim związanych.
Pierwsza „PA.RA” przypomina wydarzenia z 1918 r., w tym utworzenie w Lublinie 7 listopada 1918 r. Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Gazeta, w kolejnych numerach, przywoływać i opisywać będzie Lublin z okresu 20-lecia międzywojennego (1918-1939), kiedy po odzyskaniu niepodległości podejmowano trud budowy państwa polskiego.
Jak tłumaczy Pietrasiewicz będzie to opowieść o ludziach, „których aktywność przenikał autentyczny duch wolności”, „mieli parę” i „ciśnienie”, żeby realizować marzenia i zmieniać świat. „To ta +para+ do wolności napędzała ich i dawała im energię. W nowej sytuacji – po odzyskaniu niepodległości – kraj potrzebował obywateli, ludzi gotowych do podjęcia wielkiego wysiłku odbudowy państwa” – zaznaczył Pietrasiewicz.
W pierwszym numerze gazety prezentowani są m.in. „Trzej geniusze z Lublina” - konstruktor samolotów Zygmunt Puławski(1901-1931), architekt Józef Szanajca (1902-1939) oraz poeta Józef Czechowicz (1903-1939). „Nigdy w historii miasta nie zdarzyła się konstelacja osób obdarzonych tak wielkimi talentami, jak oni. Talentami, które mogły rozkwitnąć w wolnej Polsce. Wszyscy oni urodzili się w Lublinie. Tu dojrzewali i tu chodzili do szkół. Wszyscy trzej byli zaangażowani w odzyskanie niepodległości, brali udział w wojnie polsko-rosyjskiej, a następnie budowali wolną Polskę" – dodał Pietrasiewicz.
"PA.RA" przypominać będzie też historię Lublina z czasów II wojny światowej i PRL-u. Przywołane mają być m.in. wydarzenia związane z powstaniem w Lublinie w 1976 r. pierwszej w Polsce w okresie komunizmu podziemnej drukarni, a także „Lubelski Lipiec 1980”, czyli fala strajków w zakładach pracy w Lublinie i na Lubelszczyźnie, która poprzedziła protesty na Wybrzeżu i powstanie „Solidarności” w sierpniu 1980 r.
„Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać +ducha wolności+, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat” – zaznaczył Pietrasiewicz.
Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN, który jest samorządową instytucją kultury działającą w Lublinie na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji - planuje też utworzenie specjalnych portali poświęconych historii przemysłu i historii edukacji w Lublinie.
Projekty przygotowane przez Ośrodek są elementem obchodów 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, jakie zaplanowano w Lublinie na cały 2018 rok. Pod wspólnym hasłem „Inspiruje nas wolność” różne instytucje i organizacje przygotowywać będą koncerty, wystawy, widowiska teatralno-muzyczne, festiwale. Rocznica ta zbiega się także z obchodami 100-lecia powstania Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. (PAP)
autor: Renata Chrzanowska
ren/ agz/