Dwudniowa konferencja naukowa pt. „Spojrzenie na relacje polsko-litewskie w XX w.” rozpoczęła się we wtorek w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Zorganizowano ją w ramach obchodów stulecia odzyskania przez oba kraje niepodległości.
"Jesteśmy ciągle w cyklu obchodów odzyskania niepodległości Polski i Litwy i nasza inicjatywa jest próbą spojrzenia na to, jak na początku niepodległości widziano przyszłość obu krajów, jak różne postacie w tym czasie wyobrażały sobie tę przyszłość" - powiedział w rozmowie z PAP dr Paweł Libera z Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), współorganizator konferencji.
Uczestnicy konferencji, naukowcy i historycy z IPN, Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Wrocławskiego, Wileńskiego oraz Witolda Wielkiego w Kownie dyskutują m.in. o początkach trudnej niepodległości i o ultimatum Polski wobec Litwy w 1938 r. Rozmawiają też o kulturze, oświacie, polsko-litewskich kontaktach sportowych w dwudziestoleciu międzywojennym.
W ocenie Libery "ciągle za mało wiemy o początkach relacji polsko-litewskich, a każdy patrzy na historię z nieco innej perspektywy".
"XX wiek dla Polski i Litwy był okresem bardzo tragicznych wydarzeń naznaczonych przede wszystkim II wojną światową i okupacją sowiecką. Litwa z tej okupacji podniosła się niedawno, Polska - nieco wcześniej. Dlatego też kwestie wzajemnych relacji dotychczas nie spotykały się z aż takim zainteresowaniem" - stwierdził historyk.
Wskazał, że "takie dyskusje są bardzo potrzebne". "Bez dyskusji, możliwości skonfrontowania pewnej wiedzy będzie ona niepełna, a to ogranicza możliwość zrozumienia, dlaczego tak się potoczyły wydarzenia" - zaznaczył Libera.
"Poznanie historii jest też potrzebne do budowania przyszłości" - powiedział. "Jest to szczególnie ważne w przypadku krajów, które były tak blisko związane jak Polska i Litwa" - dodał.
Temat polsko-litewskich relacji w XX w. będzie kontynuowany w piątek w Kownie, gdzie odbędzie się prezentacja popularnonaukowej dwujęzycznej publikacji, która ukazała się z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie, na temat wydarzeń z 1938 roku i nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską i Litwą.
W piątek w Kownie na budynku, w którym od maja 1938 roku do października 1939 roku mieściło się polskie poselstwo, zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ mobr/ mc/