01.09.2010. Warszawa (PAP) - Plakaty reklamujące polskie filmy, fotosy z planów zdjęciowych, fragmenty scenariuszy, projekty kostiumów i scenografii - wszystkie z lat 50. - oglądać można na wystawie w stolicy. Ekspozycja nosi tytuł "55 lat Filmoteki Narodowej".
Jest prezentowana na ogrodzeniu Łazienek Królewskich. Zawiera wybrane materiały ikonograficzne ze zbiorów filmoteki, dokumentujące kino polskie lat 50.
Jak wyjaśniła rzeczniczka Filmoteki Narodowej, Justyna Jabłońska, "ideą wystawy jest symboliczny powrót do początków działalności Filmoteki".
"Filmoteka to nie tylko archiwum, filmy, taśmy. To także mnóstwo ciekawych, wartościowych, atrakcyjnych wizualnie materiałów ikonograficznych. Dobierając materiały na wystawę, kierowaliśmy się kryterium różnorodności. Kluczem był nie tyle przegląd polskich filmów wyprodukowanych w latach 50., ile ciekawe, oryginalne materiały +okołofilmowe+" - zaznaczyła Jabłońska.
Wspomniane materiały to np.: etykiety na pudełka z filmowymi taśmami, storyboard do filmu produkcji polsko-fińskiej, czy też plakat do "Popiołu i diamentu" Andrzeja Wajdy - pochodzący z okładki japońskiego czasopisma "Motion Picture Times" z 1959 r.
"Chcieliśmy oddać specyficzną dla tamtego okresu estetykę, widoczną i w filmie, i w sztukach plastycznych" - powiedziała rzeczniczka Filmoteki.
Na wystawie zobaczyć można m.in.: fotosy z planów "Zamachu" Jerzego Passendorfera (1958) i "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza" (1959), fotos portretowy Zbigniewa Cybulskiego na planie filmu "Wraki" Ewy i Czesława Petelskich (1956), projekty scenografii do "Młodości Chopina" Aleksandra Forda (1951).
Są też plakaty, wśród nich: plakat Romana Cieślewicza do filmu "Eroica" Andrzeja Munka (1957), Janusza Stannego - do filmu "Irena do domu!" Jana Fethke (1955), Mariana Stachurskiego - do komedii "Ewa chce spać" Tadeusza Chmielewskiego (1957), Zygmunta Anczykowskiego - do "Pętli" Wojciecha J. Hasa (1957).
Prezentowany zbiór uzupełniają m.in. materiały dotyczące filmów: "Miasto nieujarzmione" Jerzego Zarzyckiego z 1950 r., "Rancho Texas" Wadima Berestowskiego z 1958 r., "Trzy starty" Ewy i Czesława Petelskich oraz Stanisława Lenartowicza z 1955 r. czy polsko-fińskiej produkcji "Noc poślubna" Erika Blomberga z 1958 r.
Ekspozycję można oglądać do 15 września.
Jak przypomniała Justyna Jabłońska, Filmoteka Narodowa została powołana w Warszawie - mocą uchwały Prezydium Rządu - 29 kwietnia 1955 r., jako Archiwum Filmowe, które swą działalność rozpoczęło 15 czerwca 1955 r. w budynku przy ulicy Puławskiej 61.
Od 1961 r. placówka funkcjonowała pod nazwą Centralne Archiwum Filmowe. Decyzjami ministra kultury nazwa uległa zmianie jeszcze dwukrotnie: w 1970 r. zmieniono ją na Filmotekę Polską, a w 1987 r. na obowiązującą do dziś Filmotekę Narodową.
Zbiory taśm filmowych i archiwaliów w polskiej Filmotece Narodowej należą do największych w Europie. Były gromadzone przez dziesięciolecia, m.in. dzięki wymianie zagranicznej. Filmotece udało się np. przywrócić polskiej kulturze 75 proc. filmów fabularnych rodzimej produkcji z okresu 1930-1939.
Zadania statutowe Filmoteki Narodowej to przede wszystkim: zachowanie dziedzictwa kulturowego kinematografii polskiej i wybranych dzieł zagranicznych; gromadzenie różnych form dokumentacji historyczno-filmowej oraz systematyczna konserwacja i opracowywanie filmowych zasobów.
Od marca 2009 r. Filmoteka Narodowa jest członkiem Association des Cinematheques Europeennes (ACE). To europejska organizacja zrzeszająca archiwa filmowe.(PAP)
jp/ ls/
