Prace wykończeniowe na budowie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. 09.2016. Fot. PAP/A. Warżawa
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wstrzymał do czasu rozpoznania decyzję MKiDN o połączeniu Muzeum II Wojny Światowej z Muzeum Westerplatte - dowiedziała się PAP w WSA. Postanowienie to jest nieprawomocne, dotyczy skargi dyrekcji muzeum na decyzję MKiDN.
Postanowienie WSA zostało wydane - jak dowiedziała się PAP w czwartek - "w zakresie zapobieżenia znacznej szkodzie lub trudnym do odwrócenia skutkom". W ocenie sądu mogłoby do nich dojść, gdyby MKiDN zdecydował się wykonać rozporządzenie o połączeniu gdańskich placówek. Termin połączenia muzeów minister kultury wyznaczył na 1 lutego 2017 r.
"Sąd postanowieniem z 16 listopada 2016 r. wstrzymał wykonanie zaskarżonego zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy. Postanowienie to jest nieprawomocne" - poinformowała PAP w czwartek sędzia WSA Joanna Kube.
Dyrekcja Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku - jak poinformowała w drugiej połowie września br. - zaskarżyła decyzję ministerstwa kultury o połączeniu tej placówki z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Zdaniem skarżących decyzja została podjęta przez resort z naruszeniem prawa i przyniesie duże straty.
Rozpoznanie sprawy przez WSA z udziałem stron - jak tłumaczył Dominik Niewirowski, starszy specjalista z Wydziału Informacji Sądowej WSA w Warszawie - może nastąpić w przyszłym roku. "To postanowienie zostało wysłane w dniu dzisiejszym do wszystkich stron postępowania. Jeżeli żadna ze stron nie wniesie zażalenia (...), to jak się to postanowienie uprawomocni, to będzie można wyznaczyć termin rozprawy" - powiedział PAP Niewirowski.
"Na ten rok sprawy w WSA są już powyznaczane" - dodał. Zastrzegł jednak, że strona postępowania może złożyć wniosek o rozpatrzenie sprawy poza kolejnością.
Dyrekcja Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku - jak poinformowała w drugiej połowie września br. - zaskarżyła decyzję ministerstwa kultury o połączeniu tej placówki z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Zdaniem skarżących decyzja została podjęta przez resort z naruszeniem prawa i przyniesie duże straty.
Skarga odnosi się do wydanego 6 września przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego rozporządzenia, w myśl którego Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zostanie połączone z gdańskim Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. Resort poinformował, że celem tej zmiany jest "optymalne wykorzystanie potencjału placówek o zbliżonym profilu działalności zlokalizowanych w Gdańsku, przy optymalizacji wydatkowania środków finansowych pochodzących z budżetu państwa".
W niedawnym wywiadzie dla PAP minister kultury Piotr Gliński podkreślił, że MKiDN chce przywrócić obu muzeom pierwotny cel. "Bo przecież tzw. Muzeum II Wojny Światowej powołane zostało jako Muzeum Westerplatte. Jego celem było opowiadanie Polakom o II wojnie Światowej, a właśnie Westerplatte jest w Gdańsku symbolem tej wojny (...). My, łącząc te dwie instytucje, przywracamy stan pierwotny. Muzeum II Wojny Światowej zbudowane przez naszych poprzedników nikt nie zniszczy, chcemy z tego dorobku skorzystać, łącząc go z Muzeum Westerplatte. Chcemy dopełnić przekaz Muzeum II Wojny Światowej" - mówił Gliński.
Resort pod koniec października poinformował w Sejmie o niegospodarności podczas budowy Muzeum II Wojny Światowej, a straty z tego powodu oszacował na 90 mln zł. Dyrekcja placówki broniła się przed tymi zarzutami podkreślając, że zakończona w grudniu 2015 r. kontrola NIK na budowie muzeum nie wykazała nieprawidłowości, a wszystkie działania, m.in. zwiększenie powierzchni budowanego budynku, były konsultowane z MKiDN i zyskiwały akceptację urzędników.
W niedawnym wywiadzie dla PAP minister kultury Piotr Gliński podkreślił, że MKiDN chce przywrócić obu muzeom pierwotny cel. "Bo przecież tzw. Muzeum II Wojny Światowej powołane zostało jako Muzeum Westerplatte. Jego celem było opowiadanie Polakom o II wojnie Światowej, a właśnie Westerplatte jest w Gdańsku symbolem tej wojny (...). My, łącząc te dwie instytucje, przywracamy stan pierwotny. Muzeum II Wojny Światowej zbudowane przez naszych poprzedników nikt nie zniszczy, chcemy z tego dorobku skorzystać, łącząc go z Muzeum Westerplatte. Chcemy dopełnić przekaz Muzeum II Wojny Światowej" - mówił Gliński.
Wcześniej minister kultury krytykował również przygotowywaną ekspozycję muzeum. "Muzeum II Wojny Światowej powinno wyrażać sprzeciw przeciwko wojnie, ale nie tylko. W tej koncepcji musi być wyrażone także w większym, czy głębszym sensie tego słowa stanowisko tych polityków, którzy obecnie mają mandat społeczny dotyczący polityki historycznej" - powiedział w połowie września w Sejmie Gliński.
Poza dyrekcją gdańskiej placówki w październiku decyzję MKiDN o połączeniu muzeów zaskarżył do WSA w Warszawie Rzecznik Praw Obywatelskich.
Zdaniem RPO, Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 zostało utworzone przez MKiDN dla pozoru, a rzeczywistym celem wydania tej decyzji było doprowadzenie do likwidacji funkcjonującego od ośmiu lat Muzeum II Wojny Światowej i całkowita zmiana profilu powstałej w ten sposób instytucji muzealnej. Według rzecznika, zarządzenie ministra kultury o połączeniu muzeów może także spowodować naruszenie konstytucyjnego prawa obywateli do dostępu do dóbr kultury - MIIWŚ zebrało już w depozyt wiele eksponatów od darczyńców m.in. z Armii Krajowej, którzy zamierzają je zabrać, jeżeli dojdzie do połączenia muzeów.
Komentując działania RPO minister kultury powiedział: "To jest bardzo przykre, że kolejna instytucja, która powinna być apolityczna w Polsce, wchodzi w sposób bardzo zdecydowany w politykę". "Ale gdyby tak miało być, że ograniczenie dostępu do kultury miało być spowodowane tym, że ktoś wycofuje depozyt, to moglibyśmy powiedzieć, że instytucja, która nie zrobiła wszystkiego, żeby zdobyć depozyty też ogranicza dostęp do kultury. A tutaj mamy do czynienia z dokładnie taką samą sytuacją. Taka argumentacja wydaje się więc nieco dziwna. Dlatego odbieram to wystąpienie rzecznika, jako czysto polityczne" - mówił.
Plan budowy w Gdańsku Muzeum II Wojny Światowej ogłosił we wrześniu 2008 r. rząd Donalda Tuska. Działkę pod budowę placówki podarowało miasto Gdańsk. Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 zostało powołane przez resort kultury w grudniu ub.r. W połowie kwietnia br. ministerstwo zapowiedziało, że nosi się z zamiarem połączenia obu muzeów w jedną placówkę.
Po ogłoszeniu planów resortu, z apelem o powstrzymanie się od połączenia dwóch gdańskich muzeów wystąpiły do ministra kultury m.in. gdańska Rada Miasta, Kolegium Programowe MIIWŚ, Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Muzeów oraz liczni historycy, przedstawiciele środowisk kombatanckich, a także osoby, które przekazały MIIWŚ rodzinne pamiątki.
Norbert Nowotnik (PAP)
(planujemy kontynuację tematu)
nno/ agz/
