Warszawska pracownia WXCA wygrała rozstrzygnięty we wtorek konkurs na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego w Poznaniu. Nowa siedziba muzeum ma kosztować 150 mln zł i zostać otwarta w 2024 r.
Do konkursu na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego w Poznaniu zgłosiły się 53 firmy z Polski i zagranicy. 43 z nich zakwalifikowało się do pierwszego etapu. W kwietniu uczestnicy złożyli opisy wizji, czyli wstępne pomysły na to, jak ma wyglądać nowe muzeum. Ocenił je sąd konkursowy - w jego skład weszli uznani architekci, a przewodniczył im dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach, dyrektor Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki. Wśród jurorów byli też Tomasz Łęcki, dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości i Joanna Bielawska-Pałczyńska, miejska konserwator zabytków.
Sąd wyłonił ostatecznie 6 finalistów i zaprosił ich do złożenia prac w drugim etapie. Jury jednogłośnie zdecydowało, że najlepszą koncepcję zaproponowała pracownia WXCA - oficjalne ogłoszenie wyników miało miejsce we wtorek.
„Nagrodę przyznano za najwyższe spośród ocenianych prac walory architektoniczne: funkcjonalne, użytkowe i estetyczne obiektu muzeum” – podkreślił przewodniczący sądu konkursowego Bolesław Stelmach.
„Fundamentem zwycięstwa Powstańców Wielkopolskich było poczucie wspólnoty, to +narodowa tożsamość, u podstaw której leży współpraca, integracja i systematyczne budowanie więzi+. Autorzy zwycięskiej pracy niezwykle trafnie odczytali i zinterpretowali +Idiom Wielkopolski+ w kontekście lokalnym, ale i w wymiarze uniwersalnym. Na podkreślenie zasługuje unikalne wpisanie kubatury budynku w niezwykle ważny dla tożsamości Poznania fragment miasta. Nagrodzony projekt z największą troską i umiejętnością zachowuje istniejący park z dominantą kościoła św. Wojciecha” – dodał Stelmach.
WXCA to pracownia architektoniczna z Warszawy, która na koncie ma m.in. nominowany do prestiżowej nagrody Miesa van der Rohe projekt Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach.
Jak podkreśliła we wtorek Małgorzata Dembowska z pracowni WXCA, „jesteśmy bardzo wzruszeni i szczęśliwi, dziękujemy w imieniu całego zespołu. Mam nadzieję, że to dopiero początek naszej przygody z Poznaniem”.
Sąd przyznał też dwie równorzędne trzecie nagrody. Otrzymały je pracownie JEMS Architekci oraz Consultor. Wyróżnienie trafiło do CDF Architekci. W finałowej szóstce znalazły się też firmy: KWK Promes i Pracownia Architektoniczna 1997.
Składane w konkursie projekty obejmowały nie tylko sam budynek, ale i propozycje zagospodarowania przylegającego terenu, na którym ma powstać park. Musiały także uwzględniać historyczne sąsiedztwo nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Prawie hektarowa działka, na której ma ona powstać, znajduje się w sąsiedztwie Pomnika Armii Poznań, kościoła św. Wojciecha i Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan oraz tuż obok poddawanej rewitalizacji Starej Rzeźni. Dla jurorów ważne więc było, jakie połączenia między tymi miejscami a nowym muzeum zaproponują projektanci oraz to, w jaki sposób wpiszą budynek w otoczenie, pozostawiając oś widokową na stojący w pobliżu gotycki kościół.
Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak podkreślił we wtorek, że „Powstanie Wielkopolskie to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii naszego miasta i regionu. To część naszej tożsamości, dziedzictwo, o które musimy dbać”.
To historyczne wydarzenie – jak wskazał prezydent – „nie miało jednak szczęścia do tego, co dziś nazywamy PR-em”.
„Podczas okupacji udział w powstaniu wiązał się z bardzo przykrymi konsekwencjami, po wojnie również niewiele się o nim mówiło. Dlatego dziś zależy nam na tym, by pokazać mieszkańcom Poznania, województwa i całej Polski znaczenie Powstania Wielkopolskiego, podkreślić jego rangę w historii naszego państwa. Tak ważna tematyka zasługuje na godną oprawę. Nowoczesny budynek muzeum będzie kolejnym - po nowej siedzibie Teatru Muzycznego - obiektem, który może stać się architektoniczną wizytówką naszego miasta” – wskazał.
Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości Tomasz Łęcki tłumaczył, że zgodnie z założeniami 30 proc. powierzchni nowego budynku - czyli do 3 tys. metrów kwadratowych - zajmie ekspozycja stała. Zespół specjalistów pracuje nad nią już od 2016 r.
„Nową ekspozycją opowiemy o przyczynach, uwarunkowaniach, skutkach i formach przekazywania pamięci o Powstaniu Wielkopolskim. Skoncentrujemy się na wyjaśnieniu fenomenu zwycięstwa przez pokazanie doświadczenia życia, pracy i samoorganizacji Polaków w Wielkopolsce pod zaborem pruskim” – mówił Łęcki.
Jak dodał, „ważne będzie zaprezentowanie zrywu zarówno w aspekcie militarnym, jak również w postawach obywatelskich, dojrzałości myśli politycznej i skuteczności dyplomatycznej. Pokażemy, z jakim skutkiem Wielkopolanie już po swoim zwycięstwie włączyli się do walk o ukształtowanie granic Polski i jaki był wpływ tej dzielnicy na siłę gospodarczą i intelektualną odrodzonej RP. Na koniec zaprezentujemy późniejsze losy powstańców i kształtowanie się pamięci o powstaniu”.
Pozostałe 70 proc. powierzchni budynku zajmą m.in. sale do działań edukacyjnych, sala konferencyjna z możliwością prezentacji filmów, magazyny i pracownie konserwacji zbiorów, biura pracowników merytorycznych i administracji, biblioteka, sklepik i kawiarnia.
Nowe Muzeum Powstania Wielkopolskiego ma kosztować 150 mln zł i zostać otwarte w 2024 r. (PAP)
autor: Anna Jowsa
ajw/ wj/
