Żołnierze 2. Korpusu Polskiego złożyli kwiaty na włoskim cmentarzu wojennym

Trzeciego dnia obchodów rocznicy bitwy o Monte Cassino główne uroczystości odbyły się na Cmentarzu Wojennym w Mignano Monte Lungo koło Caserty.

W swoim przemówieniu szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk przypomniał słowa Jana Pawła II, w których papież podkreślał znaczenie pamięci dla tożsamości narodowej. „Pamięć o bohaterach jest spoiwem łączącym każdy naród. Jest to również pamięć o tych wartościach, za które oddawali swoje życie i zdrowie” – podkreślił.

Minister Kasprzyk dodał, że walka o niepodległość jest cechą łączącą oba narody. W tym kontekście przypomniał także, że symbolem tej łączności jest życzenie generałów Andersa i Utiliego, aby spocząć razem z dowodzonymi przez siebie żołnierzami pochowanymi w pobliżu pól bitew z 1943 i 1944 r.

Niedaleko tego miasta doszło do pierwszych starć między Królewską Armią Włoch a armią niemiecką, która jesienią 1943 r. przystąpiła do okupacji Włoch. Na cmentarzu spoczywa 974 włoskich żołnierzy poległych w czasie kampanii włoskiej po przejściu Królestwa Włoch na stronę aliantów.

Między 8 a 17 grudnia 1943 r. w bitwie pod San Pietro Infino walczyli żołnierze Pierwszej Grupy Zmotoryzowanej (Primo Raggruppamento Motorizzato), włoskiego Korpusu Wyzwoleńczego oraz Grup Bojowych Folgore, Legnano, Mantova, Friuli i Cremona. Najcięższe walki toczyły się w okolicach Mignano Monte Lungo. Bitwa zakończyła się zwycięstwem wojsk włoskich oraz współpracujących z nimi oddziałów amerykańskich. Na cmentarzu w Mignano Monte Lungo spoczywa również dowódca większości tych jednostek generał Umberto Utili, który zmarł w 1952 r. W pobliżu cmentarza znajduje się muzeum upamiętniające wysiłek włoskich żołnierzy w latach 1943-1945.

Burmistrz Mignano Monte Lungo Antonio Verdone mówił, że podczas walk sprzed 75. lat narodziły się nowe Włochy. „Włoskim i polskim żołnierzom przyświecało pragnienie wyzwolenia spod faszystowsko-nazistowskiego jarzma” – podkreślił. Jego zdaniem żołnierze obu armii walczyli o te same ideały: wolność i pokój. „Bez pokoju nie mogą zaistnieć prawa i sprawiedliwość, poszanowanie ludzkiej godności i praw człowieka. Musimy być narzędziami pokoju” – podkreślił.

Burmistrz wspomniał, że podczas kampanii o wyzwolenie Włoch cierpiała również ludność cywilna, która była obiektem zemsty Niemców, wściekłych z powodu przejścia Włoch na stronę aliantów. W jego opinii pamięć o wydarzeniach sprzed 75 lat jest szczególnie ważna w roku jubileuszu stulecia nawiązania stosunków pomiędzy Włochami i odrodzoną Polską.

W czasie uroczystości głos zabrał również ppłk. Wojciech Narębski, weteran 2. Korpusu Polskiego, nazywany „Dużym Wojtkiem”. W wygłoszonym po włosku wystąpieniu przypomniał zasługi włoskich żołnierzy, którzy wspomogli wojska alianckie w wyzwalaniu ich kraju.

„Jestem zaszczycony, że pomimo sędziwego wieku mogłem dziś tu przybyć i w imieniu wszystkich polskich żołnierzy przypomnieć o włoskim wkładzie w zwycięstwo i oddać hołd poległym” – podkreślił.

Uczestnicy uroczystości wraz z chórem św. Jana Chrzciciela z Cassino odśpiewali hymn Rzeczpospolitej Polskiej, hymn Republiki Włoskiej oraz „Czerwone maki na Monte Cassino”. Członkowie polskiej i włoskiej delegacji złożyli wieńce na grobie gen. Utiliego. Burmistrz Antonio Verdone został odznaczony przez ministra Jana Józefa Kasprzyka Medalem „Pro Patria”. W odczytanym uzasadnieniu podkreślono poświęcenie burmistrza „w budowaniu pamięci o walkach o wolność ojczyzny”. Uroczystość zakończyło uderzenie w Dzwon Pamięci przez weterana 2. Korpusu ppor. Alfonsa Mrzyka.

W piątek polska delegacja weźmie udział w uroczystościach przy pomniku 6. Pułku Pancernego im. Dzieci Lwowskich w Piedimonte San Germano.

Z Mignano Monte Lungo Michał Szukała (PAP)

szuk/ mabo/