2011-06-16 (PAP) - 30 czerwca w dawnym majątku rodziny Czesława Miłosza w Krasnogrudzie (Podlaskie) otwarte zostanie Międzynarodowe Centrum Dialogu. Impreza z udziałem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego zainauguruje cykl wydarzeń kulturalnych związanych z polską prezydencją. Organizatorzy podkreślali w czwartek na konferencji prasowej w Białymstoku, że będzie to przeddzień, czyli "wigilia" polskiej prezydencji w UE. Impreza w Krasnogrudzie jest pierwszą w Krajowym Programie Kulturalnym polskiej prezydencji.
30 czerwca odbędzie się tam „Europejska Agora”, impreza objęta patronatem UNESCO. W jej ramach wybitni filozofowie, artyści i poeci z Polski i Litwy będą dyskutować o współczesnej Europie, nawiązując do książki Miłosza „Rodzinna Europa”.
Artyści, którzy wezmą udział w spotkaniu, przygotowują oratorium inspirowane wierszem Miłosza „Powrót”. Zostanie też otwarta wystawa poświęcona życiu noblisty, m.in. jego europejskim wędrówkom oraz paryskiej emigracji. 1 lipca rozpocznie się dwudniowy sympozjon „Wizje Rodzinnej Europy”, z udziałem badaczy m.in. z Polski, Litwy i Stanów Zjednoczonych.
Centrum zostało stworzone przez fundację i ośrodek „Pogranicze - sztuk, kultur, narodów” w Sejnach. Ideę stworzenia takiej placówki wspierał też od początku Czesław Miłosz.
Jak poinformował na konferencji prasowej szef "Pogranicza" Krzysztof Czyżewski, otwarcia dokona prezydent Bronisław Komorowski, w wydarzeniu wezmą też udział m.in. minister kultury Polski Bogdan Zdrojewski, minister kultury Litwy Arunas Gelunas oraz wiceminister spraw zagranicznych tego kraju Egidijus Meilunas.
„To właśnie z Podlasia idzie w Polskę i Europę sygnał, że mamy nie tylko bogate tradycje dialogu w naszym regionie: historyczne i współczesne, ale chcemy z tego uczynić współczesną kompetencję europejską dialogu międzykulturowego. Tego, co Miłosz nazywał +tkanką łączną+” – powiedział Czyżewski.
Dodał, że chce, aby placówka w Krasnogrudzie była "mostem w świecie, który rozpada się na odrębne kultury, odrębne wyspy i ma coraz więcej problemów z życiem razem, wspólnotą i z integracją”.
Dwór w Krasnogrudzie przed wojną należał do rodziny Czesława Miłosza. Położony jest w starym parku, na skarpie opadającej do jeziora, przy granicy Polski i Litwy. Pierwszy dokument z 1676 r. podaje, że właścicielką Krasnogrudy była Krystyna z Giblów, córka mieszczanina wileńskiego. Od końca XVIII w. do 1939 r. władały tu rody ziemiańskie Eysymontów i Kunatów. Z tych ostatnich wywodziła się matka Czesława Miłosza, Weronika.
Poeta przebywał w Krasnogrudzie w okresie międzywojennym u swoich krewnych ze strony matki. Spędzał tam większość swych gimnazjalnych i uniwersyteckich wakacji, pisał wiersze. Po latach emigracji kilka razy powrócił do Krasnogrudy.
Aż do połowy ubiegłego stulecia, z nieznacznymi elementami przebudowy z pierwszej połowy XIX wieku, dwór w Krasnogrudzie trwał niezmieniony. Pozbawiony jednak w okresie powojennym opieki, ulegał stopniowej dewastacji.
W ramach rewitalizacji zniszczony drewniany dwór rozebrano i budowano od nowa. W centrum będzie działało muzeum Miłosza, sale wystawowe, pomieszczenia administracyjne i gospodarcze oraz pracownie artystyczne i rzemieślnicze służące do pracy z młodzieżą, m.in. warsztatom artystycznym.
Dworek i jego otoczenie odrestaurowano dzięki pieniądzom z tak zwanych funduszy norweskich (Norweski Mechanizm Finansowy) oraz z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To łącznie 1,6 mln euro. Obiekt jest w wieloletniej dzierżawie sejneńskiej fundacji Pogranicze. (PAP)
swi/ rof/ mlu/ gma/