25 lat temu powstała diecezja warszawsko-praska

W 1992 r. wiernych było 1 mln 115 tys., teraz jest 1 mln 104 tys. – poinformował kanclerz kurii warszawsko-praskiej ks. prałat Dariusz Szczepaniuk.

"Drobny spadek liczby wiernych wynika w głównej mierze z tego, że Warszawa jako miasto stołeczne jest bardziej zróżnicowana religijnie i wyznaniowo. Wzrost migracji powoduje, że ludzie przyjeżdżający do stolicy są różnych wyznań, religii oraz niewierzący czy poszukujący" – wyjaśnił w rozmowie z PAP. Jak dodał, mimo spadku liczby wiernych lub systematycznie praktykujących, nie odnotowano wzrostu liczby apostazji, czyli formalnego wystąpienia z Kościoła.

Diecezja warszawsko-praska powstała, podobnie jak trzynaście innych, na mocy bulli papieża Jana Pawła II "Totus Tuus Poloniae Populus" - dotyczącej nowego podziału administracyjnego Kościoła w Polsce. Głównym celem tej reformy było, aby biskupi i kapłani mogli być bliżej wiernych, a diecezje nie były zbyt rozległe.

Według ks. Szczepaniuka przez ćwierć wieku diecezja bardzo się rozwinęła – w 1992 r. parafii było 131, a dziś jest ich 184, rośnie liczba wiernych czynnie zaangażowanych i włączających się w ich życie.

W stosunku do tego, co było ćwierć wieku temu, więcej jest księży i katechetów, więcej udziela się chrztów i sakramentu pierwszej komunii św. Spadła jednak liczba wiernych, ślubów kościelnych i sakramentu bierzmowania. Spadła też i to prawie o połowę (z 99 do 48) liczba powołań do kapłaństwa. W ocenie ks. Szczepaniuka, ten spadek jest widoczny we wszystkich diecezjach w Polsce, nie mówiąc już o Europie. "Nie ma już tylu kandydatów do kapłaństwa, jak to było w latach 90. Ale liczba powołań do kapłaństwa w seminarium duchownym w diecezji warszawsko-praskiej utrzymuje się mniej więcej na stabilnym poziomie, ok. 50 kleryków" – dodał.

Diecezja warszawsko-praska powstała, podobnie jak trzynaście innych, na mocy bulli papieża Jana Pawła II "Totus Tuus Poloniae Populus" - dotyczącej nowego podziału administracyjnego Kościoła w Polsce. Głównym celem tej reformy było, aby biskupi i kapłani mogli być bliżej wiernych, a diecezje nie były zbyt rozległe.

Dziś w diecezji warszawsko-praskiej pracuje 492 księży (dane na koniec 2016 r.), w 1992 r. było ich 364. "Katechizacja realizowana w szkołach przyniosła też zwiększenie liczby katechetów duchownych i świeckich z 630 w 1992 roku do 850 w 2016 roku. Więcej kapłanów wyjechało do pracy na misjach. Początkowo było ich tylko 2, teraz 10” - zaznaczył ks. Szczepaniuk.

Odnosząc się do wzrostu liczby chrztów (z 10 tys. 574 w 1992 r. do 12 tys. 302 w 2016 r. ) i przystępujących do pierwszej komunii św. (z 8 tys. 970 do 10 tys. 254), ks. Szczepaniuk wyjaśnił, że spowodowane to jest "przybywaniem młodych ludzi, młodych małżeństw do dużych aglomeracji miejskich w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia". Z kolei spadek liczby udzielanych ślubów kościelnych (z 4 tys. 076 do 3 tys.224) wyjaśnił "umniejszeniem roli rodziny" w społeczeństwie, wzrostem liczby rozwodów i związków nieformalnych.

W diecezji warszawsko-praskiej mniej młodzieży niż przed 25 laty przystępuje do sakramentu bierzmowania. Podobnie jak w wielu innych diecezjach, cykl przygotowawczy do sakramentu bierzmowania jest dwuletni. "Przez ostatnie lata zauważyliśmy, że sporo osób rozpoczyna przygotowanie, ale na skutek braku wytrwałości czy zaniedbania jakaś część rezygnuje. Mamy jednak nadzieję, że ci, którzy doszli do końca, bardziej świadomie, odpowiedzialnie i dojrzale ten sakrament przyjmują" - powiedział ks. kanclerz.

Jak poinformował, w ciągu 25 lat istnienia diecezji zostało wybudowanych 51 nowych kościołów. "Jak policzymy parafie, które miała diecezja w 1992 roku i obecnie, to tyle mniej więcej powstało nowych kościołów, bo najczęściej są to kościoły parafialne. To pokazuje dynamiczny rozwój diecezji" – powiedział.

Poza tym - jak podkreślił ks. kanclerz - na przestrzeni 25-lecia powstania diecezji nastąpił "ogromny rozwój instytucji kościelnych i charytatywnych" jak np. Caritas i ośrodków z nią związanych, centra wspierania formacji rodziny oraz rozwój katolickich środków społecznego przekazu, jak m.in. Radio Warszawa, Tygodnik "Idziemy", telewizja internetowa "Salve TV", przez które Kościół oddziałuje na wiernych.

Ks. Szczepaniuk przypomniał, że diecezja warszawsko-praska miała trzech biskupów. Pierwszym był bp Kazimierz Romaniuk, który tworzył i organizował struktury administracyjne diecezji. Podjął się też przeprowadzenia pierwszego synodu w diecezji warszawsko-praskiej po to, żeby wypracować prawo diecezjalne, normy partykularne. Za pierwszego biskupa erygowano bardzo wiele parafii i zaczęto budowę większości nowych kościołów. Utworzono Caritas diecezjalną, Katolicki Ośrodek Adopcyjny. Biskup podjął się również budowy Wyższego Seminarium Duchownego na warszawskim Tarchominie, które zostało otwarte w 2000 roku.

Drugim biskupem diecezji warszawsko-praskiej był abp Sławoj Leszek Głódź, który wniósł do diecezji ogromne doświadczenia duszpasterskie i administracyjne zdobyte w Ordynariacie Polowym WP. Jak poinformował ks. kanclerz, abp Głódź dokonał zakupu budynku kurii diecezjalnej, był twórcą pomnika ks. Ignacego Skorupki przy katedrze floriańskiej, zainicjował też kiermasz floriański, promując diecezję na zewnątrz. Przeniósł życie religijno-kulturalne w stronę praską, podnosząc w ten sposób rangę diecezji. Był też założycielem Tygodnika "Idziemy".

Obecny biskup diecezji warszawsko-praskiej abp Henryk Hoser - jak powiedział ks. Szczepaniuk - jako doświadczony misjonarz od samego początku budził świadomość ducha misyjnego w diecezji. Położył duży nacisk na rodzinę – zaangażował się w formowanie poradni życia rodzinnego, doprowadził do zakupu domu, w którym pracowała św. Faustyna w Ostrówku i budowy Akademika Praskiego, tuż obok katedry.

Główne uroczystości jubileuszowe z okazji 25-lecia diecezji warszawsko-praskiej odbędą się w sobotę w katedrze św. Michała Archanioła i św. Floriana na warszawskiej Pradze.

Stanisław Karnacewicz (PAP)

skz/ bos/ malk/