Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego zakończyła digitalizację części XIX-wiecznych publikacji. Kolekcja "Polskie serie literackie w XIX wieku" dostępna jest teraz w Bibliotece Cyfrowej Uniwersytetu Łódzkiego.
Zbiory Biblioteki UŁ obejmują wiele publikacji XIX-wiecznych, pochodzących z czasu rozkwitu rynku wydawniczego, kiedy to "dzięki upowszechnieniu umiejętności czytania i coraz tańszym technikom powielania druku, książka stała się dostępna szerokiemu gronu odbiorców" - powiedziała Beata Gamrowska z Biblioteki UŁ. "Wówczas pojawiły się pierwsze serie literackie. Wiele z nich znajduje się w zbiorach Biblioteki UŁ" - dodała.
Pierwszą polską serią literacką gromadzoną w Bibliotece UŁ, a wydaną pod zaborami z inicjatywy Tadeusza Mostowskiego, był cykl "Wybór Pisarzów Polskich" (Warszawa, 1803-08), zawierający najwybitniejsze dzieła wielkich twórców antyku, epoki staropolskiej i stanisławowskiej oraz utwory klasyki polskiej. Stanowił on model literackiej serii wydawniczej, na której wzorowano kolejne.
Do najbardziej znaczących serii literackich tego okresu należą: "Biblioteka Mrówki" (Lwów, 1869-1901), "Biblioteka Narodowa" (Lwów, 1868-72), "Biblioteka Polska" (Kraków, 1875-95), "Biblioteka Zapomnianych Poetów i Prozaików Polskich XVI-XVIII wieku" (Warszawa, 1886-1938), "Biblioteka Klasyków Polskich" (Lwów, 1882-1883) i "Biblioteka Pisarzów Polskich" (Kraków, 1889-1939).
Gamrowska podkreśliła, że istotnym czynnikiem kształtującym tożsamość narodową i wiedzę o świecie Polaków były wydawnictwa emigracyjne, które z uwagi na cenzurę stanowiły jedyne źródło literatury patriotycznej. Przykładem może być "Biblioteka Kieszonkowa Klasyków Polskich" wydawana przez J.N. Bobrowicza (Lipsk, 1834-53) oraz "Biblioteka Ludowa Polska" wydawana przez Wł. Mickiewicza (Paryż, 1866-71).
W trakcie realizacji projektu, ze względu na zły stan zachowania wielu druków, najpierw dokonano ich napraw konserwatorskich oraz poddano odkażeniu w komorze fumigacyjnej. Następnie skatalogowano publikacje w katalogu elektronicznym biblioteki i przekazano je do digitalizacji.
Zdaniem Gamrowskiej ze względu na naukowe i historyczne znaczenie druków, ich znaczną poczytność oraz w wielu przypadkach zły stan zachowania, konserwacja, skatalogowanie i digitalizacja posłużyły ich ochronie i zabezpieczeniu. Ułatwi to również dostęp do zbiorów wszystkim zainteresowanym.
Pod koniec stycznia tego roku Biblioteka UŁ zakończyła też projekt związany z digitalizacją materiałów związanych z kinematografią i filmami. Obok publikacji książkowych i kolekcji plakatów filmowych, są też druki reklamujące filmy. Druki te posiadają cechy dokumentów o charakterze reklamowym i częściowo informacyjnym. Stanowią one znakomite źródło informacji dla prac dotyczących filmoznawstwa, studiów historycznych z zakresu kinematografii, badań biograficznych, prac o tematyce społeczno-politycznej. Dokumentują także dorobek światowych koncernów branży filmowej (Metro-Goldwyn-Meyer, Paramount, UFA) i polskich (Sfinks, Leo Film, Feniks, Falanga).
Oba projekty zostały dofinansowane z pieniędzy Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.
autor: Jacek Walczak
jaw/ pat/
