Warszawa, 06.12.2022. Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin (P), dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie Wojciech Fałkowski (2P) i laureaci: prezes Polskiej Akademii Umiejętności, prof. Jan Ostrowski (L) i Ewa Stanecka (2L) podczas uroczystości wręczenia nagrody Generalnego Konserwatora Zabytków im. prof. Jana Zachwatowicza. Fot. PAP/R. Guz
W Arkadach Kubickiego w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenie nagród Generalnego Konserwatora Zabytków im. prof. Jana Zachwatowicza. Tegorocznymi laureatami są konserwator zabytków Ewa Stanecka i wieloletni dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu prof. Jan Ostrowski.
"Nagroda im. prof. Zachwatowicza należy do najbardziej prestiżowych wyróżnień w dziedzinie ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego w Polsce. Dzisiejsi laureaci to przykłady wybitnych postaci dla ochrony zabytków, osoby, których pasja przerodziła się w wiele wyjątkowych działań praktycznych, także w zakresie ochrony zabytków w przestrzeni publicznej" - powiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin podczas uroczystości.
Laureatami tegorocznych Nagród Generalnego Konserwatora Zabytków zostali - wieloletnia konserwator zabytków w wojewódzkim konserwatorem zabytków województwa szczecińskiego i zachodniopomorskiego Ewa Stanecka i wieloletni dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu, historyk sztuki i wykładowca prof. Jan Ostrowski.
Ewa Stanecka jest absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, pracę w Szczecinie rozpoczęła po studiach w 1972 r. w urzędzie konserwatorskim, który wchodził wówczas w skład Wydziału Kultury szczecińskiego Urzędu Wojewódzkiego. Od tego roku, z krótką przerwą w latach 1980-82, zajmowała się ochroną zabytków regionu. W 1982 roku rozpoczęła pracę w Biurze Dokumentacji Zabytków w Szczecinie (w latach 1982-84 jako kierownik). W 1991 roku na bazie BDZ-ów powołano Państwową Służbę Ochrony Zabytków pod dyrekcją wojewódzkich konserwatorów zabytków. W latach 1991-2019 była wojewódzkim konserwatorem zabytków województwa szczecińskiego, potem od 1999 r. - zachodniopomorskiego, z delegaturą w Koszalinie. Szczególne zasługi miała w sformułowaniu konserwatorskich wytycznych przy odbudowie Podzamcza w Szczecinie. Ostatnim dokonanym z jej inicjatywy wpisem na listę zabytkowych obiektów chronionych jest cerkiew w Białym Borze, (1992-97) wg. projektu prof. Jerzego Nowosielskiego.
Poza pracą zawodową działała w Stowarzyszeniu Historyków Sztuki i Stowarzyszeniu Konserwatorów Zabytków, którego jest członkiem honorowym i zasiada w zarządzie głównym SKZ. Odznaczono ją srebrnym i złotym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis za szczególne zasługi w dziedzinach kultury i sztuki oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
Prof. dr. hab. Jan Ostrowski urodził się 12 czerwca 1947 r. w Krakowie. W 1970 r. ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uzyskiwał kolejno stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego. W 1992 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Specjalizuje się w zakresie historii sztuki nowożytnej. W latach 1973-2018 był pracownikiem naukowym Instytutu Historii Sztuki UJ. W 1990 r. został wiceprzewodniczącym Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Od 1989 do 2019 r był dyrektorem Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki.
Jego badania obejmują sztukę XIV–XX wieku, szczególnie w okresie baroku i romantyzmu. Jest autorem ponad 300 publikacji naukowych, popularnonaukowych i eseistycznych, w tym kilkunastu książek. Zainicjował i prowadził program inwentaryzacji zabytków sztuki sakralnej na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej. W 2010 r. w uznaniu wybitnych zasług dla kultury narodowej, za osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju muzealnictwa oraz krzewienia tradycji polskich prof. Ostrowski otrzymał Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski.
Nagroda Generalnego Konserwatora Zabytków im. prof. Zachwatowicza za wybitne osiągnięcia w dziedzinie badań i ochrony zabytków jest jednym z najważniejszych wyróżnień w dziedzinie ochrony dziedzictwa kultury w Polsce.
Patron nagrody prof. Jan Zachwatowicz (1900-1983) był jednym z najwybitniejszych polskich historyków sztuki i konserwatorów. Był architektem, profesorem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Podczas II wojny światowej działał w Delegaturze Rządu na Kraj. W latach 1945-51 pełnił funkcję generalnego konserwatora zabytków.
Nagroda Generalnego Konserwatora Zabytków została ustanowiona w 2000 r. przez Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Generalnego Konserwatora Zabytków RP oraz córki Katarzynę Zachwatowicz-Jasieńską, Krystynę Zachwatowicz-Wajdę i Andrzeja Wajdę w stulecie urodzin prof. Jana Zachwatowicza.(PAP)
autor: Maciej Replewicz
mr/ pat/
