Pokazy wokalne, taneczne i kulinarne nawiązujące do tradycji tatarskich, warsztaty strzelania z łuku, nauka posługiwania się szablą, zwiedzanie jurty – to tylko niektóre atrakcje dwudniowego Festiwalu Kultury Tatarskiej, który w sobotę rozpoczął się w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej.
Głównym organizatorem imprezy w skansenie w podbiałostockim Wasilkowie jest Związek Tatarów RP. "Festiwal ma charakter integracyjny, integrując nie tylko społeczność tatarską, ale również ze społecznością tatarską" - powiedział PAP prezes ZTRP Jan Adamowicz.
To ósma edycja festiwalu; ubiegłoroczna nie odbyła się z powodu pandemii koronawirusa i związanych z nią ograniczeń dotyczących imprez masowych. W tym roku w ciągu dwóch dni można tam zobaczyć występy zespołów, w tym Tatarskiego Zespołu Taneczno-Wokalnego "Buńczuk", wziąć udział w warsztatach strzelania z łuku w stylu wschodnim czy nauce walki na szable.
Są też warsztaty kaligrafii arabskiej, stragany z lokalną żywnością, pokazy jazdy konnej, do tego można zwiedzać tatarską jurtę z jej historycznym wyposażeniem. Imprezie towarzyszą dwudniowe zawody łucznictwa konnego Tatarów polskich.
Tatarzy to jedna z najmniejszych grup etnicznych w Polsce, ale ich historia na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej ma ponad 600 lat. Jako datę dobrowolnego osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim i Rzeczypospolitej, Jan Długosz podaje rok 1397.
Od tego czasu aż do II wojny światowej Tatarzy uczestniczyli we wszystkich ważniejszych wystąpieniach zbrojnych. Brali udział w bitwach pod Grunwaldem, Kircholmem, Wiedniem i Maciejowicami. Jeszcze w kampanii wrześniowej 1939 roku w 13. Pułku Ułanów Wileńskich był szwadron tatarski.
Na ziemie polskie Tatarzy przynieśli ze sobą islam. W XVI-XVII wieku zatracili ostatecznie swój język i wiele obyczajów, nazwiska rodowe uległy spolszczeniu.
Ilu jest obecnie Tatarów w Polsce, dokładnie nie wiadomo; w ostatnim spisie powszechnym takie pochodzenie zadeklarowało ok. 2 tys. osób. W środowisku tej mniejszości działa Muzułmański Związek Religijny w RP, który liczbę polskich muzułmanów, w większości właśnie pochodzenia tatarskiego, szacuje na ok. 5 tys. osób.
Województwo podlaskie uważane jest za region, gdzie są największe w kraju skupiska Tatarów.
MZR zaapelował niedawno do wyznawców islamu o deklarację w trwającym spisie powszechnym swego wyznania, a w przypadku Tatarów - również o wskazanie przynależności do tej mniejszości etnicznej w Polsce. Również prezes ZTRP Jan Adamowicz powtórzył ten apel skierowany do Tatarów. "Musimy się w spis powszechny aktywnie włączyć i pokazać, że taka społeczność istnieje" - powiedział.
Odbywający się raz na 10 lat Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań rozpoczął się 1 kwietnia i potrwa do 30 września. Udział w nim jest obowiązkowy, a podstawową metodą zbierania danych jest wypełnienie formularza online, czyli tzw. samospis za pośrednictwem internetu.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ amac/