„Dziedzictwo i turystyka” to główny temat 15. Kongresu Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa, który rozpocznie się w Krakowie w niedzielę. Jego uczestnicy będą dyskutować m.in. o skutkach masowej turystyki i o tym, jak chronić autentyczną, historyczną przestrzeń miejską.
Kongres Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa (OWHC) po raz pierwszy jest organizowany w Europie Środkowo-Wschodniej. Do Krakowa przyjadą reprezentanci ponad 100 miast z pięciu kontynentów, m.in. z tak odległych krajów jak: Brazylia, Filipiny, Iran, Kongo, Meksyk, Senegal i Wietnam.
Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski przypomniał podczas wtorkowej konferencji prasowej, że Kraków był pierwszym europejskim miastem, którego średniowieczne centrum zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO i jako pierwsze miasto w Polsce uzyskał wpis na listę dziedzictwa niematerialnego, gdzie znalazło się szopkarstwo.
Podkreślił, że Kraków od lat podejmuje działania na rzecz ratowania dziedzictwa – poprzez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa, instytucje miejskie oraz angażowanie samych mieszkańców. "Staramy się, aby 1 tys. 200 obiektów w Krakowie wpisanych do rejestru zabytków i ok. 7 tys. innych budynków o wartości zabytkowej wyglądało ładniej. Porównując je ze stanem sprzed 10-15 lat, można dostrzec olbrzymią różnicę" – mówił Majchrowski.
Dodał, że Kraków ze względu na swoje dziedzictwo ściąga do siebie turystów, w 2018 r. było ich 13,5 mln, w tym 3,5 mln z zagranicy. "Kongres OWHC to kolejne wydarzenia istotne dla Krakowa, podczas którego będziemy mogli pochwalić się przed całym światem naszymi osiągnięciami - materialnymi i niematerialnymi" – podkreślił Majchrowski.
Obrady merytoryczne kongresu będą poświęcone "Dziedzictwu i turystyce" i zostaną podzielone na cztery wątki dotyczące narracji o mieście, konfliktów powodowanych zbyt dużą liczbą turystów, ochrony historycznego krajobrazu miejskiego oraz angażowania społeczności lokalnych w ochronę dziedzictwa. Głównym mówcą będzie prof. Francesc Munoz z Barcelony, autor głośnej książki o "urBANAlizacji".
"Debata w Krakowie będzie mieć nie tylko wymiar lokalny, ale globalny" - podkreślił przewodniczący Komitetu Sterującego prof. Jacek Purchla. "Te cztery wątki są najbardziej aktualne, gorące i potrzebne, aby je przedyskutować, dzieląc się doświadczeniami różnych miast. Narracja o mieście - jak opowiedzieć o nim bardzo różnym grupom odbiorców, overtourism czyli przerost i dominacja turystyki w centrach miast historycznych, co wywołuje różnego rodzaju konflikty, po trzecie jak chronić historyczny krajobraz miejski przed degradacją przestrzeni czy zalewem reklam, a wreszcie szejka Mai Bint Mohammed Al Khalifa będzie dzielić się swoim doświadczeniem z dawnej stolicy Bahrajnu Al-Muharrak, gdzie doprowadziła do rewitalizacji starych arabskich domów i powrotu do nich mieszkańców, którzy stali się za nie odpowiedzialni. Dziedzictwo to ludzie" - mówił PAP prof. Purchla.
Podczas spotkania w Krakowie wybrany zostanie nowy prezydent Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa (OWHC) oraz Rada Dyrektorów – kandydatem do niej jest m.in. pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury Robert Piaskowski.
Kongresy OWHC odbywają się zazwyczaj jesienią, władzom miasta zależało na tym, by spotkanie to zorganizować w czerwcu, gdy trwają Dni Krakowa. Jego uczestnicy zobaczą m.in. Paradę Smoków i intronizację Króla Kurkowego. Będą mogli odwiedzić ważne ze względu na rozwój turystyki miejsca: sanktuaria w Krakowie-Łagiewnikach, Zabłocie, Kazimierz i Nową Hutę.
"Bardzo nam zależy, żeby w zarządzanie dziedzictwem angażować samych mieszkańców" – mówił Robert Piaskowski. Dlatego realizowana jest kampania społeczna adresowana do krakowian, a część wydarzeń związanych z kongresem będzie mieć charakter otwarty. W niedzielę - podczas ceremonii otwarcia - spod Barbakanu na Rynek Główny wyruszy Pochód Tradycji i Miast Członkowskich OWHC prowadzony przez krakowskiego Lajkonika. Na Rynku Głównym zaplanowano koncert – w pierwszej jego części zabrzmi muzyka klasyczna, w drugiej muzyka etno w wykonaniu m.in. Kapeli Maliszów, polsko-ukraińskich Babooshek oraz węgierskiej grupy Muzsikas. Zakończeniem wieczoru będzie potańcówka na płycie Rynku Głównego.
Magdalena Doksa-Tverberg z Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta mówiła, że od poniedziałku do środy w ICE Kraków, gdzie toczyć będą się obrady, staną stoiska miast światowego dziedzictwa. Będzie wśród nich stoisko Krakowa, gdzie będzie można spotkać hafciarki, szopkarzy, nauczyć się wyplatać wianki i malować na szkle.
Kongresowi towarzyszyć będzie – organizowane przez Międzynarodowe Centrum Kultury od 1 do 6 czerwca - Forum Młodych. 19 młodych ekspertów z 15 krajów będzie uczestniczyć w wykładach i warsztatach, podczas których będą poruszane m.in. takie problemy jak zagrożenia wynikające z umasowienia turystyki, "disneylandizacja" historycznego dziedzictwa oraz angażowanie lokalnej społeczności w ochronę tego dziedzictwa.
W Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego na Powiślu otwarta zostanie wystawa zdjęć Jacka Balcewicza "Dziedzictwo świata".
Organizacja Miast Światowego Dziedzictwa (OWHC) liczy ok. 300 członków. Światowe Kongresy odbywają się, co dwa lata. W 2017 r. gospodarzem takiego spotkania było koreańskie Gyeongju. Kraków rywalizował o organizację kongresu z hiszpańską Granadą i rosyjskim Kazaniem.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ agz/
