Ksiądz Stanisław Małkowski. Fot. PAP/B. Zborowski
Działacz opozycji demokratycznej w PRL i kapelan Solidarności, w latach 80. XX w. umieszczony na liście niewygodnych księży Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, ks. Stanisław Małkowski został w czwartek odznaczony przez prezydenta Orderem Orła Białego.
Stanisław Olaf Małkowski urodził się 29 lipca 1944 roku w Woli Korytnickiej k. Węgrowa. Jest absolwentem Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, do którego wstąpił w 1970 r. Cztery lata później przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa pomocniczego warszawskiego Zbigniewa Kraszewskiego.
W latach 1974–1975 był wikariuszem w parafii św. Jozafata w Warszawie, a od 1975 do 1976 rezydentem w parafii Bożego Ciała na Kamionku. Następnie przez krótki okres był duszpasterzem w Skierniewicach, Ząbkach, Prudniku i Poznaniu. W latach 1979–1991 był duszpasterzem dzieci niepełnosprawnych w Ruchu Wiara i Światło.
Od lat 60. XX wieku był zaangażowany w działalność opozycyjną. Jako student Uniwersytetu Warszawskiego brał udział w strajkach w Marcu 1968 roku, za co został czasowo relegowany z uniwersytetu.
Jako kleryk poznał w seminarium duchownym ks. Jerzego Popiełuszkę, z którym się zaprzyjaźnił, a następnie został jego współpracownikiem. Pomagał mu w duszpasterstwie prowadzonym przy kościołach św. Anny i Res Sacra Miser na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Od 1982 wraz z ks. Popiełuszką odprawiał msze św. w intencji ojczyzny, które gromadziły tłumy wiernych w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.
Już jako ksiądz, w latach 70. współpracował z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela i Komitetem Obrony Robotników. W grudniu 1975 r. był jednym z sygnatariuszy Listu 59 do Sejmu PRL przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji PRL. W dniach od 3 do 10 października 1979 r. brał udział w głodówce organizowanej przez opozycjonistów w kościołach św. Marcina i Świętego Krzyża w Warszawie.
Poza udziałem w mszach za ojczyznę ks. Małkowski odprawiał m.in.: msze katyńskie oraz współorganizował uroczystości pod krzyżem w Parku im. Romualda Traugutta i pod pomnikiem na Olszynce Grochowskiej. Za swą działalność opozycyjną był wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany i poddawany rewizjom przez Służbę Bezpieczeństwa. W sierpniu 1980 roku był uczestnikiem strajku w Stoczni Gdańskiej.
Po ogłoszeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku ks. Małkowski został zatrzymany przez Służbę Bezpieczeństwa. Tego samego dnia został jednak zwolniony i uniknął internowania. W latach 80. znalazł się na liście niewygodnych księży sporządzonej dla zastępcy dyrektora Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, płk. Adama Pietruszki.
Od 1983 r. ks. Małkowski był duszpasterzem na Komunalnym Cmentarzu Północnym w Warszawie. Następnie od 1989 do 1990 r. pełnił funkcję wikariusza parafii Matki Bożej Królowej Świata w Warszawie, a od 1990 do 1992 r. był rezydentem parafii Miłosierdzia Bożego w Warszawie.
Po katastrofie smoleńskiej w lecie 2010 r. brał udział w zgromadzeniach i przewodniczył wieczornym modlitwom przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie. 3 sierpnia 2010 poświęcił tzw. krzyż smoleński, który w kwietniu 2010 postawili przed pomnikiem księcia Józefa Poniatowskiego polscy harcerze.
Jest działaczem na rzecz obrony życia poczętego. W 1979 r., wspólnie z o. Jackiem Salijem i ks. Stanisławem Ługowskim, był założycielem Ruchu Obrony Dzieci Poczętych Gaudium Vitae.
W 2006 r. ks. Małkowski został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za zasługi dla niepodległości oraz za działalność na rzecz przemian demokratycznych w Polsce. W 2007 r. nazwisko ks. Małkowskiego zostało umieszczone na tablicy upamiętniającej kapelanów Solidarności w warszawskim kościele św. Katarzyny.
W 2018 został odznaczony Medalem "Pro Bono Poloniae" ustanowionym przez szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dla uczczenia 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.(PAP)
Autor: Iwona Żurek
iżu/ itm/
