Po raz 31. w Lublinie zbierane są datki na odnowę zabytkowego, wielowyznaniowego cmentarza przy ul. Lipowej, jednego z najstarszych w Polsce. Dzięki dotychczasowym kwestom odrestaurowano tu już 288 nagrobków.
Przed południem we Wszystkich Świętych datki na odnowę cmentarza zbiera ponad 20 kwestarzy, m.in. samorządowcy, dziennikarze, nauczyciele akademiccy, przedstawiciele środowisk artystycznych. Do sztabu kwesty zgłaszają się też kolejni chętni do udziału w zbieraniu pieniędzy.
"Sporo ludzi wrzuca mi pieniądze do puszki. Cieszę się, że mogę pomoc w odnowie tego cmentarza, liczę na dobry efekt zbiórki" – powiedział PAP lubelski radny Zbigniew Jurkowski, który systematycznie uczestniczy w kweście i zbiera najwięcej pieniędzy. W ubiegłym roku zebrał 10 tys. zł.
Z tegorocznej kwesty organizatorzy chcą odnowić kolejne siedem pomników. Wstępnie oszacowano, że potrzeba na ten cel 95 tys. zł. "Trudno powiedzieć, czy uda się zebrać tyle pieniędzy. Kwestarze są na cmentarzu od soboty, ale w weekend była bardzo zła pogoda, zebrano dotychczas niewiele pieniędzy, kwestuje mało znanych osób" – powiedział wieloletni organizator kwest Stanisław Santarek ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Lublina.
Wśród wytypowanych do odnowienia jest XIX-wieczny grobowiec ewangelickiej rodziny Vetterów, lubelskich przemysłowców i filantropów, właścicieli m.in. największego niegdyś w regionie browaru, założycieli szkoły handlowej. Odremontowany ma być także grobowiec rodziny Kwiatkowskich, znanych społeczników, założycieli ochronki dla dzieci oraz rodziny Xsiężopolskich. "O rodzinie Xsiężopolskich nic na razie nie wiemy. Nagrobek jest okazały, więc musieli być zamożni, będziemy poszukiwać o nich informacji" – powiedział Santarek.
W ubiegłym roku kwesta przyniosła ponad 70 tys. zł, odrestaurowano za nie siedem pomników. W najstarszej części cmentarza jest około tysiąca nagrobków, większość z nich wymaga remontu. Dotychczas odnowiono w sumie 288.
Nekropolia przy ul. Lipowej w Lublinie ma wielonarodowy i wielowyznaniowy charakter. Składa się z części katolickiej, prawosławnej i ewangelickiej. Są groby rodzin złożone z przedstawicieli różnych wyznań, położone na granicy cmentarzy.
Cmentarz został założony w końcu XVIII w., daleko poza ówczesnymi granicami miasta. Z biegiem lat nekropolia znalazła się w centrum Lublina. Najstarsze nagrobki, członków loży wolnomularskiej, pochodzą z 1811 r.
Spoczywają tu m.in. poeta Józef Czechowicz, kaznodzieja ks. Piotr Ściegienny, bibliofil Hieronim Łopaciński, a także kupiec Jan Mincel opisany przez Bolesława Prusa w powieści „Lalka”. Pochowani są tu żołnierze polscy, niemieccy, ukraińscy, austriaccy, rosyjscy. W części katolickiej cmentarza znajduje się mogiła powstańców styczniowych, a w części prawosławnej - żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej atamana Semena Petlury, którzy w 1920 r. byli sojusznikami Polski w walkach z bolszewikami.
W części prawosławnej, gdzie są m.in. groby carskich urzędników i funkcjonariuszy przybyłych do Lublina w czasie zaborów, przeprowadzone zostały kompleksowe prace remontowe, finansowane w większości z dotacji unijnej. Dzięki temu odrestaurowano ponad 350 najstarszych nagrobków.(PAP)
autor: Zbigniew Kopeć
kop/ pru/