Lokomotywownia „Olszynka Grochowska”. Źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków unikatowy obiekt budownictwa kolejowego jakim jest budynek hali lokomotywowni „Olszynka Grochowska”, wzniesiony w latach 30. XX w., położony przy ul. gen. Chłopickiego 53 w Warszawie.
Hala lokomotywowni (d. rewizji bieżącej elektrowozów) znajdująca się na terenie stacji Grochów, została wzniesiona w związku z elektryfikacją Warszawskiego Węzła Kolejowego. Budynek zaprojektowany na zlecenie Ministerstwa Komunikacji przez Biuro Projektów i Studiów PKP obsługiwać miał 4 tory postojowe do bieżącej konserwacji elektrowozów (hala) i zaplecze administracyjno-techniczne (dwukondygnacyjna przybudówka z warsztatem podręcznym). Projekt opracowany został przez inż. Wacława Żenczykowskiego. Do jego realizacji przystąpiono na przełomie 1937 i 1938 r., a budowę ukończono pod koniec 1938 r.
Podczas II wojny światowej budynek użytkowany był zgodnie z przeznaczeniem. Pomimo zniszczeń, znajdująca się zabudowa stacji postojowej Grochów nie uległa zniszczeniu i po 1945 r. obsługiwała tabor kolejowy zarówno z prawo- jak i lewobrzeżnej Warszawy. Pod koniec lat 50. XX w. do budynku dostawiono dodatkową halę mieszczącą jeden tor, do obsługi nowocześniejszych i dłuższych zestawów taboru trakcyjnego. Hala swoją funkcję pełniła do przełomu lat 60. i 70. XX w., kiedy część jej zadań przejęła hala elektrowozowni Nowy Grochów. Obecnie budynek hali lokomotywowni "Olszynka Grochowska" wykorzystywany jest do obsługi lokomotyw elektrycznych (głównie składów pospiesznych).
Budynek hali lokomotywowni jest przykładem obiektu kolejowego zbudowanego według nowatorskiego projektu. Unikatowa jest przede wszystkim konstrukcja dachu wspartego na 22 słupach, które przykryto nowoczesnym sklepieniem beczułkowym.
"Budowa hali była jednocześnie świadectwem rozwoju technicznego II Rzeczypospolitej oraz dokumentem modernizacji infrastruktury kolejowej okresu międzywojennego z zastosowaniem najnowszych rozwiązań technicznych (elektryfikacja ruchu kolejowego, wprowadzenie nowych konstrukcji żelbetowych). Nośnikiem wartości zabytkowych jest również oryginalna bryła budynku łącząca nowatorskie rozwiązane technologiczne z estetyką architektury modernistycznej, zachowany w dużym stopniu oryginalny wystrój oraz układ funkcjonalno-przestrzenny" - argumentował swoją decyzję Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków prof. Jakub Lewicki. "Jest to jednocześnie rzadki przykład obiektu tego typu, jedna z najstarszych, trwale użytkowanych lokomotywowni na terenie Warszawy, która przetrwała w dobrym stanie II wojnę światową oraz uniknęła współczesnych modernizacji" - dodał.(PAP)
Autorka: Marta Stańczyk
mas/ mark/
