Turyści zwiedzają Komorę Kazimierza Wielkiego w zabytkowej części kopalni soli w Wieliczce. Fot. PAP/L. Muszyński
Mija 35 lat od wpisu historycznego centrum Krakowa i Kopalni Soli Wieliczka na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Oba miejsca znalazły się wówczas w grupie pierwszych 12 światowych obiektów, które dały początek prestiżowemu spisowi.
Z okazji rocznicy w czwartek odbyła się uroczysta sesja w Urzędzie Miasta Krakowa.
„Jeśli chodzi o ochronę dziedzictwa kulturowego Krakowa to dla naszego miasta przełomowe były trzy daty – rok 1978, gdy Kraków został wpisany na pierwszą Listę UNESCO; rok 1991, gdy upodmiotowiono samorządy i dano im większe możliwości działania; rok 2011, gdy w życie weszła uchwała Rady Miasta Krakowa o utworzeniu Parku Kulturowego Stare Miasto" – wymieniał prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. „Dzięki temu, w ciągu ostatnich lat, wygląd Krakowa całkowicie się zmienił, a nasze działania związane z parkiem kulturowym stały się wzorem dla innych miast" – dodał.
„Dziedzictwo, zabytek, turystyczna atrakcja, uzdrowisko, sanktuarium, miejsce imprez - tym wszystkim jest wielicka kopalnia. Nie wolno zapominać, że to również podziemny obiekt, który powstał i trwa ponad 700 lat dzięki pracy górników" - podkreślił prezes Kopalni Soli w Wieliczce Kajetan d'Obyrn.
Marszałek Sejmu Ewa Kopacz w specjalnym liście do uczestników czwartkowej sesji napisała, że „w pojęciu dziedzictwa kulturowego rozumiemy całe bogactwo narodowej historii i obyczajowości. Dorobek materialny i duchowy stanowi kolebkę indywidualnej tożsamości społeczeństwa. Nadając niepowtarzalny rys wnosi do ludzkiej egzystencji piękno i dobro. Zwiększa także atrakcyjność regionów, co korzystnie wpływa na ich rozwój". Dodała też, że obiekty kojarzące się z Polską mają wartość kulturową i architektoniczną oraz zasługują na szczególną uwagę i ochronę.
"Dzięki wpisowi Krakowa na Listę UNESCO jesienią 1978 roku środowisko ogólnopolskie podjęło piękną inicjatywę powołania do życia Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK)" - przypomniał przewodniczący SKOZK prof. Franciszek Ziejka. Zaznaczył, że w 1985 roku Sejm RP podjął decyzję o utworzeniu Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. "Dzięki tej ustawie co roku z budżetu centralnego Polski dostajemy fundusze na odnowę zabytków" - powiedział.
Uroczystość w Urzędzie Miasta poprzedził wernisaż wystawy „Park Kulturowy Stare Miasto Wczoraj i Dziś". Na blisko 70 zdjęciach można zobaczyć jak przez ostatnie lata zmieniły się budynki znajdujące się na terenie wpisanym na Listę UNESCO, na którym decyzją władz Krakowa utworzono tzw. Park Kulturowy Stare Miasto.
W ramach obchodów 35-lecia zaplanowano również uroczystości w Wieliczce. Tu, w budynku nadszybia szybu Regis miało nastąpić odsłonięcie tablicy pamiątkowej oraz otwarcie wystawy „Współczesne prace górnicze - zabezpieczanie kopalni". Na ponad stu fotografiach zainteresowani zobaczą przede wszystkim efekty prac górniczych zrealizowanych w ostatnich latach w wielickiej kopalni - m.in. przebudowane chodniki, zabytkowe komory, zmodernizowane szyby kopalniane.
„Dziedzictwo, zabytek, turystyczna atrakcja, uzdrowisko, sanktuarium, miejsce imprez - tym wszystkim jest wielicka kopalnia. Nie wolno zapominać, że to również podziemny obiekt, który powstał i trwa ponad 700 lat dzięki pracy górników" - podkreślił prezes Kopalni Soli w Wieliczce Kajetan d'Obyrn. „Dziś ich troską jest przede wszystkim zabezpieczenie i udostępnienie zabytkowej kopalni - to nieustająca praca, bo natura nieprzerwanie przypomina o swoich prawach do podziemnego świata" - dodał.
W 1972 roku UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury) uchwaliła "Konwencję w sprawie ochrony dziedzictwa narodowego", która po wejściu w życie w 1975 r. stała się przyczynkiem do utworzenia Listy Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego. Celem jej utworzenia było zwrócenie uwagi społeczności międzynarodowej na konieczność ochrony obiektów o wybitnej wartości, stanowiących wspólnie dobro ludzkości.
Podczas sesji Komitetu w Waszyngtonie w 1978 r. zatwierdzono pierwszą listę 12 obiektów o wartości uniwersalnej, na której znalazły się dwa z Polski - historyczne centrum Krakowa oraz Kopalnia Soli w Wieliczce. Obecnie na liście znajduje się ponad 980 obiektów z różnych krajów świata. (PAP)
bko/ abe/
