Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya, które przez lata mieściło się w XIX-wiecznej willi "Pałac" w Szczawnicy od soboty mieści się w nowej siedzibie. Ekspozycję dokumentującą życie regionu pienińskiego urządzono w byłej strażnicy Straży Granicznej w pobliskiej Szlachtowej.
Placówka musiała się przeprowadzić, ponieważ dotychczasowa siedziba - willa "Pałac" przy placu Dietla w centrum Szczawnicy, wróciła do spadkobierców dawnych właścicieli, rodziny Stadnickich.
Nową ekspozycję urządzono w wyremontowanej dawnej strażnicy w sąsiedniej Szlachtowej. Inwestycja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego. Jej całkowita wartość inwestycji wyniosła blisko 2,9 mln zł, z czego ponad 2,7 mln zł stanowiło dofinansowanie z budżetu województwa. Reszta to środki Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, którego Muzeum Pienińskie jest oddziałem.
Jak przypomina prowadząca placówkę Barbara Węglarz, muzeum o charakterze etnograficzno-historycznym od początku zajmuje się dokumentowaniem życia regionu pienińskiego oraz gromadzeniem pamiątek po miejscowej ludności – góralach pienińskich, ale także Rusinach i Żydach, których korzenie w dramatycznych okolicznościach wyrwała II wojna światowa.
W zainteresowaniu muzeum jest także Szczawnica - jako uzdrowisko z bogatą historią oraz jako miasto turystyczne ulegające, szczególnie w ostatnich latach, dynamicznym przemianom. Część ekspozycji poświęcona jest ludziom, którym Szczawnica zawdzięcza rozwój i rozgłos.
Muzeum o charakterze etnograficzno-historycznym od początku zajmuje się dokumentowaniem życia regionu pienińskiego oraz gromadzeniem pamiątek po miejscowej ludności – góralach pienińskich, ale także Rusinach i Żydach, których korzenie w dramatycznych okolicznościach wyrwała II wojna światowa - przypomina prowadząca placówkę Barbara Węglarz,.
Zwiedzanie nowego budynku rozpoczyna się od spaceru galerią fotografii Pienin i Dunajca – rzeki, która łączy pienińskie miejscowości: Czorsztyn, Sromowce, Szczawnicę i Krościenko, wpisując się w ich historię. Krajobraz rzeki i gór zarejestrował przed ponad stu laty pierwszy fotograf Pienin, Awit Szubert. Wśród prezentowanych fotografii są m.in. widoki pienińskie obserwowane z łodzi flisackich.
Kolejna część prezentuje początki osadnictwa w Pieninach prowadzonego przez św. Kingę i klasztor starosądecki oraz znajdujące się tam zamki i warownie. Strzegły one granicy i szlaków handlowych. Pokazywane są też świątynie różnych wyznań: kościół w Szczawnicy, cerkiew na Rusi Szlachtowskiej oraz bóżnica.
W części etnograficznej prezentowane jest życie mieszkańców wsi pienińskich różnych narodowości. Łączyła ich wspólna gospodarka pasterska, podobne budownictwo, strój ludowy. Każda z nich miała swoje charakterystyczne zajęcia: górale specjalizowali się we flisactwie, Rusini w druciarstwie, czyli naprawie glinianych garnków. Uzupełnieniem tej części wystawy jest ekspozycja strojów regionalnych, sztuki ludowej regionu pienińskiego oraz godeł rodów szczawnickich.
Ekspozycja prezentuje też Szczawnicę, jako znany kurort zbudowany przez Józefa Szalaya, którego dzieło kontynuowała Akademia Umiejętności i Adam Stadnicki. Zapoznaje zwiedzających z metodami leczniczymi dziewiętnastowiecznego uzdrowiska, odkrywa uroki dawnych szczawnickich plenerów i wnętrz oraz pozwala poznać dawnych gości miasteczka, z których wielu wywodziło się z ówczesnych elit arystokratycznych, naukowych, literackich i artystycznych.
Sobotniemu otwarciu nowego muzeum towarzyszy całodzienny festyn z korowodem dorożek i wozów konnych z Placu Dietla do siedziby Muzeum Pienińskiego w Szlachtowej, kiermaszem, pokazami rzemiosła i rękodzieła oraz degustacją potraw kuchni regionalnej. Zaplanowano też występy zespołów folklorystycznych, naukę śpiewu i tańca ludowego oraz zabawę taneczną przy muzyce góralskiej.
W sobotę ekspozycja będzie udostępniana nieodpłatnie, a do końca sierpnia wstęp kosztuje 1 złoty. (PAP)
rgr/ dym/
