Przy polskim cmentarzu wojennym na Monte Cassino zostanie w sobotę otwarte Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego. Wzniesione na 70. rocznicę zakończenia bitwy, przypomina dzieje 2. Korpusu generała Władysława Andersa i walk Polaków.
Z inicjatywą utworzenia takiego ośrodka muzealnego wystąpił przed kilkoma laty nieżyjący już prezes Związku Polaków we Włoszech Mieczysław Rasiej, uczestnik walk o Monte Cassino. Starania te poparła ambasada RP w Rzymie, która zaangażowała się w uzyskiwanie wszystkich niezbędnych pozwoleń na budowę muzeum, nazywanego wcześniej ośrodkiem informacyjnym. Nazwa ta została zmieniona przez komitet wykonawczy budowy, który uznał, że określenie muzeum bardziej odpowiada jego funkcji.
Autorem projektu muzeum jest architekt Pietro Rogacień, syn żołnierza II Korpusu i uczestnika bitwy o Monte Cassino. Strukturę tę zbudowano z lokalnego kamienia, tak, by była zharmonizowana z całym otoczeniem i architekturą cmentarza.
Aby taki punkt mógł zostać wzniesiony na historycznym wzgórzu, w kolebce monastycyzmu na Zachodzie Europy, założonym przez świętego Benedykta, konieczne było uzyskanie zgody nie tylko miejscowych włoskich władz, ale także opactwa benedyktynów. Bardzo skrupulatnie analizowano projekty przedstawiane przez stronę polską i jej szczegółowe wyjaśnienia.
Pomysłodawcy z Polonii zabiegając o utworzenie takiego miejsca o funkcji informacyjnej i edukacyjnej argumentowali, że polski cmentarz na wzgórzu odwiedzany jest nie tylko przez Polaków, lecz również przez turystów z całego świata, przybywających do opactwa benedyktynów.
Tymczasem, jak podkreślano, większość cudzoziemców odwiedzających Monte Cassino nie wie, dlaczego znajduje się tam cmentarz polskich żołnierzy. Brakowało do tej pory informacji dla tysięcy turystów o udziale Polaków w walkach o wyzwolenie Włoch. Zwrócono uwagę na to, że podczas obchodów 65 rocznicy zakończenia II wojny światowej można było przekonać się, analizując między innymi doniesienia mediów, jak niewielka jest wiedza o udziale Polaków na jej frontach.
W swych założeniach muzeum ma upamiętniać wkład polskich żołnierzy w wyzwolenie Włoch i służyć zarazem promocji wiedzy o Polsce. Będzie też odgrywać istotną rolę edukacyjną dla Polaków, odwiedzających Monte Cassino. Ekspozycja przedstawia na specjalnych tablicach historię deportacji Polaków na Syberię, formowania 2. Korpusu, jego przejście przez Bliski Wschód do Włoch, udział w walkach o ich wyzwolenie, uchodźctwo w latach powojennych.
Zaprezentowano też cały kontekst historyczny począwszy od napaści Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku. W skład ekspozycji wchodzi 120 fotografii i map historycznych. Większość zdjęć i filmów pochodzi z Instytutu Polskiego i Muzeum generała Sikorskiego w Londynie. Są też materiały z innych archiwów i od osób prywatnych z całego świata.
Część wystawy ma formę multimedialną. W ten sposób zaprezentowano informacje o pozostałych polskich cmentarzach wojennych we Włoszech: w Bolonii, Loreto i Casamassima. Fragment wystawy przybliży, zwłaszcza dzieciom, historię niedźwiedzia Wojtka, który towarzyszył polskim żołnierzom.
Cały szlak wojenny żołnierzy II Korpusu zaprezentowano na mapie wykonanej w formie żeliwnego medalionu autorstwa Antoniego Grabowskiego.
Autorem projektu muzeum jest architekt Pietro Rogacień, syn żołnierza II Korpusu i uczestnika bitwy o Monte Cassino. Strukturę tę zbudowano z lokalnego kamienia, tak, by była zharmonizowana z całym otoczeniem i architekturą cmentarza.
Ambasada RP w Rzymie podkreśla, że budowa muzeum możliwa była dzięki datkom i ofiarności wielu osób prywatnych, firm , instytucji państwowych, fundacji i stowarzyszeń. Obecnie można przekazywać środki na utrzymanie tej nowej placówki muzealnej.
Z Rzymu Sylwia Wysocka (PAP)
sw/ ls/
