Galeria Sztuki Średniowiecznej w Muzeum Narodowym w Warszawie. Fot. PAP/R.Guz
Najbogatsza kolekcja zbiorów sztuki średniowiecznej w Polsce - Galeria Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie - została otwarta we wtorek wieczorem w obecności ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego. Eksponaty prezentowane są w nowoczesnej aranżacji.
W Galerii Sztuki Średniowiecznej znajdują się głównie obiekty z okresu późnego średniowiecza (XIV-XVI w.), pochodzące z różnych regionów Polski. Ekspozycję uzupełniają eksponaty pochodzące z zachodniej Europy. Dzieła te pierwotnie przeznaczone były niemal wyłącznie do kościołów.
Wystawa została zaprojektowana tak, by pomóc zwiedzającym w zrozumieniu roli, jaką odgrywała sztuka w życiu religijnym średniowiecza. W galerii znalazły się ołtarze skrzydłowe, rzeźby zdobiące tzw. belki tęczowe, filary a także obiekty mniejszych rozmiarów: sprzęty liturgiczne, ołtarzyki, obrazy i rzeźby, które służyły samotnej modlitwie.
Wystawa została zaprojektowana tak, by pomóc zwiedzającym w zrozumieniu roli, jaką odgrywała sztuka w życiu religijnym średniowiecza. W galerii znalazły się ołtarze skrzydłowe, rzeźby zdobiące tzw. belki tęczowe, filary a także obiekty mniejszych rozmiarów: sprzęty liturgiczne, ołtarzyki, obrazy i rzeźby, które służyły samotnej modlitwie.
Antoni Ziemba, kurator wystawy powiedział podczas wtorkowego wernisażu: "Chcieliśmy podkreślić w tej ekspozycji funkcje dzieł sztuki, zadać podstawowe pytania: po co były przedmioty sztuki w średniowieczu, a więc jaką właściwie funkcję pełniły tryptyki, pentaptyki i poliptyki, (...) , po co były Drogi Krzyżowe, każące wiernemu identyfikować się z cierpieniem Chrystusa, czemu służyły epitafia".
Wśród prezentowanych dzieł znalazły się m.in. krucyfiks "Chrystus Ukrzyżowany" z kościoła Bożego Ciała, wykonany ok. 1360 r., rzeźba "Maria tronująca z Dzieciątkiem" - tzw. "Madonna z Ołoboku" - pochodząca z Francji lub Niemiec z końca XII lub początku XIII w. Zwiedzający będą mieli okazję przyjrzeć się z bliska także "Ołtarzowi świętej Barbary" z 1447 r., obrazowi Nicolausa Obilmana "Modlitwa w Ogrójcu", datowanemu na 1466 r. czy "Poliptykowi Zwiastowania z jednorożcem" z ok. 1480 r.
Jak podkreślają organizatorzy wystawy - prezentacja tak różnorodnych dzieł pozwala poznać niemal pełen obraz wielu dziedzin sztuki: malarstwa, rzeźby drewnianej, kamiennej i alabastrowej, a także rzemiosła artystycznego. Bez podziału na techniki artystyczne, galeria przybliży widzowi średniowieczną kulturę wizualną. Niemal wszystkie obiekty można obejść lub przynajmniej obejrzeć z tyłu.
Aranżacja przestrzeni wystawienniczej powierzona została pracowni architektonicznej WWAA, nagrodzonej w 2010 r. za Pawilon Polski na Expo w Szanghaju. Dzięki rozwiązaniom konstrukcyjnym poliptyki skrzydłowe, jak "Poliptyk Grudziądzki" z ok. 1390 r., są dostępne do oglądania ze wszystkich stron, łącznie z rewersami skrzydeł, do tej pory niedostępnych dla oczu zwiedzających.
Istotną zmianą w przestrzeni galerii jest odsłonięcie okien z widokiem na dziedziniec muzeum i zniesienie podziałów wewnętrznych pomieszczeń. Nowy podział nawiązuje do zabytkowego kształtu sal, zaprojektowanych przez Tadeusza Tołwińskiego, twórcę modernistycznego gmachu MNW z 1938 r. Rozwiązania przestrzenne, wybrane przez architektów, tworzą minimalistyczną oprawę. Ważną rolę odrywa światło reflektorowe, które łączy się z naturalnym światłem zewnętrznym, eksponując złote zdobienia obrazów i rzeźb.
Program wydarzeń, związanych z otwarciem Galerii Sztuki Średniowiecznej obejmuje interaktywne warsztaty rodzinne, spotkania na wystawie i wykłady w Kinie MUZ z udziałem mediewistów a także koncerty muzyki dawnej. (PAP)
pj/ agz/ as/
