Mury piętnastowiecznego ratusza, ponad 17 tys. glinianych skorup, blisko tysiąc naczyń szklanych oraz kilkaset żelaznych przedmiotów odnaleźli i zinwentaryzowali archeolodzy na rynku w Nowym Targu, o czym poinformowali w czwartek podczas konferencji prasowej.
Archeologicznych odkryć dokonano podczas rewitalizacji nowotarskiego rynku. Przebudowa rynku rozpoczęła się w kwietniu 2012 r. i wówczas podczas prac ziemnych natrafiono na fragmenty starych murów i inne artefakty. Część rynku objęto badaniami archeologicznymi. „Dzięki rewitalizacji rynku na nowo została odkryta historia miasta” - podkreślił burmistrz Nowego Targu Marek Fryźlewicz.
Krzysztof Mazur, archeolog prowadzący prace na nowotarskim rynku powiedział, że odkryto tam mury dwóch ratuszy z XV i XVIII wieku, które poprzedzały obecną reprezentacyjną budowlę na środku rynku. „Rynek jest tak stary, jak stara jest lokacja miasta, czyli jego historia sięga połowy XIV wieku” – powiedział Mazur.
W trakcie odkopywania murów, archeolodzy odkryli również fundamenty wieży na bazie prostokąta oraz piwniczkę z częściowo zachowanym sklepieniem.
Do najstarszych odkrytych w Nowym Targu artefaktów należą dwie monety z czasów Kazimierza Jagiellończyka, średniowieczna ostroga i fragmenty naczyń późnośredniowiecznych.
Do ciekawych odkryć zaliczyć można również ponad 2,2 tys. kafli piecowych oraz fragmenty naczyń ceramicznych datowanych w większości na drugą połowę XVI i początek XVII wieku. Przedmioty te zdaniem archeologów były wykonywane przez miejscowych rzemieślników. „Były to naczynia do przechowywania pożywienia lub do spożywania posiłków. Misy, talerze, dzbany szkliwione lub malowane, flasze, patery, pokrywy oraz lichtarz” – wymieniał Mazur.
Archeolodzy odnaleźli także blisko tysiąc naczyń szklanych powstałych na przestrzeni od XVII wieku do początków XX stulecia. Są to naczynia, takie jak pucharki dzwonowate, kieliszki, szklanice, szklanki, kufle i butelki.
Pod nowotarskim rynkiem znajdowało się także blisko 500 żelaznych przedmiotów głównie monet. Natrafiono także na ciekawe fajki, wyroby miejscowych rzemieślników, datowane na XVIII i początek XIX wieku. Archeolodzy odkryli także 6 tys. kości zwierzęcych.
Burmistrz Nowego Targu zapowiedział, że zrekonstruowane artefakty znajdą się w Muzeum Podhalańskim mieszczącym się w miejscowym ratuszu.
Rewitalizacja nowotarskiego rynku kosztowała blisko 5 mln zł i polegała m.in. na całkowitej wymianie nawierzchni; wysokie drzewa zasłaniające ratusz zastąpiono drzewami i krzewami niskopiennymi. Na rynku powstała fontanna, a dawny trawnik zastąpiono kamiennymi płytami.
Do końca XVIII wieku nowotarski rynek posiadał drewnianą zabudowę, którą strawił pożar w 1784 r. Najstarszy, XV wieczny ratusz, którego mury odkryli archeolodzy był najprawdopodobniej murowany. Kolejny ratusz zbudowany prawdopodobnie w połowie XVIII wieku był nakryty gontowym dachem i otoczony podcieniami wspartymi na słupach. Posiadał też wieżę. Oprócz siedziby władz miejskich znajdowało się tu także więzienie.
Obecny ratusz z połowy XIX jest budynkiem w stylu neoklasycystycznym, dwukondygnacyjnym. Front ratusza stanowi wieża zegarowa, która posiada przeszkloną latarnię, nakrytą hełmem z iglicą.
Nowy Targ jest najstarszym miastem Podhala i głównym ośrodkiem handlowym tego regionu. Przywilej lokacji Nowego Targu nadany przez Kazimierza Wielkiego pochodzi z 1346 roku. Miasto powstało, w widłach Białego i Czarnego Dunajca, w tym też czasie wykształcił się jego miejski układ urbanistyczny z dużym centralnym rynkiem, od którego na wschód i zachód odchodziła jedna ulica. Kazimierz Wielki był również fundatorem pierwszego kościoła pod wezwaniem św. Katarzyny, będącej patronką miasta.
Dzięki licznym przywilejom królewskim i rozkwitowi rzemiosła miasto szybko się rozwijało. Już w 1396 roku Nowy Targ był ważnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym z działającymi w pełnym składzie władzami samorządowymi. Od początku XV wieku był zaś miastem królewskim i siedzibą starosty. W XVI wieku miasto uzyskało prawo składowania wielickiej soli i olkuskiego ołowiu, pobierania cła od wiezionych z Węgier towarów, a kolejni królowie Polski zezwalali na regularne organizowanie jarmarków w Nowym Targu.(PAP)
szb/ abe/
