Osadzanie chochoła, czyli obrzęd okrywania krzaka róży słomą na zimę, odbyło się w sobotę w muzeum Rydlówka w krakowskich Bronowicach. Tradycja ta upamiętnia ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, który stał się inspiracją „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.
Jak przypomniała Joanna Zdebska-Schmidt, kierownik Rydlówki - oddziału Muzeum Krakowa, osadzanie chochoła odbyło się w sobotę, w dniu 121. rocznicy ślubu Lucjana i Jadwigi. W trakcie obrzędu grała bronowicka kapela, a dzieci z miejscowych przedszkoli w strojach krakowskich tańczyły wokół krzaka róży opatulonego w słomę. Ceremonia ma już półwieczną tradycję, sięgającą otwarcia tamtejszego muzeum.
Mieści się ono w posiadłości w Bronowicach, na terenie której odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną, poprzedzone ślubem w kościele Mariackim 20 listopada 1900 r.
„To święto całej lokalnej społeczności, dlatego zamiast spotykać się tylko przed Rydlówką, w tym roku chcemy świętować także w przestrzeni Bronowic Małych” - wskazała przedstawicielka placówki.
Obrzęd osadzania chochoła poprzedził korowód weselny prowadzony przez drużbów z Teatru Złoty Róg, który przeszedł ulicami Bronowic. W trakcie przemarszu śpiewano lokalne piosenki i przyśpiewki, a pracownicy muzeum przybliżyli uczestnikom historię Bronowic Małych oraz ślubu i wesela Lucjana i Jadwigi.
W godzinach popołudniowych wszyscy chętni mogli zwiedzać muzeum Rydlówka. Specjalnie w tym dniu w jego przestrzeniach pojawili się państwo młodzi i zaproszeni na wesele goście oraz zjawy.
Ślub 30-letniego Lucjana Rydla i 17-letniej Jadwigi Mikołajczykówny odbył się w 20 listopada 1900 r. w kościele Mariackim. Na Rynku Głównym w Krakowie zgromadziło się tego dnia kilka tysięcy ciekawskich, którzy chcieli zobaczyć ożenek „pana” i „chłopki”. Świadkiem młodej pary był Stanisław Wyspiański.
Wydarzenie to stało się dla Wyspiańskiego inspiracją do napisania narodowego dramatu „Wesele” – ukazującego polskie społeczeństwo pod zaborami i dążenia do niepodległości. Teatralna premiera dramatu odbyła się 16 marca 1901 r. w krakowskim Teatrze Miejskim (dziś Teatr im. J. Słowackiego) i przyniosła Wyspiańskiemu uznanie.
Tradycję osadzania chochoła zapoczątkował 51 lat temu prof. Stanisław Waltoś, twórca pierwszej wystawy w Rydlówce. Wtedy w zabytkowym dworku rozpoczęło też działalność muzeum.
Muzeum w dworku Rydlówka w Bronowicach (dawna wieś podkrakowska) mieści się od 1969 r., do 2014 r. prowadzone było przez krakowski oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W 2015 r. rodzina Rydlów zawarła porozumienie z miastem, na podstawie którego muzeum zostało wyremontowane i stało się oddziałem Muzeum Krakowa. (PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ mmu/
