P. Czarnek: ks. Idzi Radziszewski to człowiek, który rozpoczął akademickość Lublina

"Stoimy przed pomnikiem człowieka, który miał i nadal ma ogromny wpływ na życie nas wszystkich. To człowiek, który rozpoczął akademickość Lublina" – powiedział Czarnek podczas niedzielnych uroczystości pod pomnikiem ks. Idziego Radziszewskiego na Skwerze im. Abpa Józefa Życińskiego w Lublinie. Pamięć Radziszewskiego uczcili też miedzy innymi przedstawiciele KUL, władz miasta i województwa lubelskiego, którzy złożyli kwiaty pod pomnikiem.

"Radziszewski założył uniwersytet, którego zadaniem było kształcenie elit katolickich. Elity te zadawały kłam tezie marksistowskiej, że istnieje przepaść między nauką a wiarą" – dodał Czarnek i podkreślił, że "nie ma tej przepaści i to udowadniają naukowcy z całego uniwersytetu od ponad stu lat".

Zdaniem szefa resortu "Radziszewski to człowiek, który spowodował, że wielu z nas w tym również ja, odnalazło się w Lublinie". "To człowiek, który założył uniwersytet służący ogromnie nowemu państwu na mapie świata i drodze do niepodległości w trudnych czasach powojennych, komunistycznych" – powiedział i dodał, że KUL to jeden z trzech najstarszych uniwersytetów w Polsce. "Krótko mówiąc, Idzi Radziszewski, uczeń kardynała Mercier, to wybitny tomista i człowiek, który rzeczywiście wpłynął na życie nas wszystkich" – podsumował Czarnek.

Rektor KUL, ksiądz profesor Mirosław Kalinowski podkreślił, że Radziszewski był "postacią szeroko akceptowaną, uznaną i człowiekiem, który w trudnych sytuacjach potrafił szukać tego, co łączy, a stawiać na boku to, co dzieli”. „Trzeba pamiętać, że w 1917 roku miał świadomość, że zbliża się taki moment w historii, że Polska odzyska niepodległość. Miał czas ustrukturyzować jednostkę katolicką w Lublinie, mimo że dokumenty mówią o tym, że były też inne propozycje przedstawiane księdzu Radziszewskiemu" – powiedział. Dodał, że wybrał Lublin, bo "uważał, że jest to najlepsza lokalizacja, by studenci mogli w spokoju studiować". "Ponadto w tej części Polski nie było uczelni wyższych, które mógłby przedstawić pełen zakres dyscyplin naukowych, które były w tamtym okresie proponowane" – podkreślił. "Dlatego dzisiaj chcemy, jako cała społeczność lokalna, dowartościować jego obecność i dostrzec ją na mapie Polski, również w charakterze środowiska, które chce być prestiżowe i kształtować elity wpływające na kształt ojczyzny" – podsumował rektor. Po zakończeniu uroczystości pod pomnikiem, w Kościele Akademickim KUL odbyła się msza święta, której przewodniczył Biskup Włocławski Krzysztof Wętkowski.

Ks. prof. Idzi Benedykt Radziszewski był założycielem i rektorem KUL w latach 1918-1922. Urodził się 1 kwietnia 1871 r. w Bartoszewicach koło Łodzi. Szkołę elementarną ukończył pod kierunkiem własnego ojca, który był nauczycielem. W 1896 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Albina Symona i przez rok pełnił funkcję wikarego w parafii św. Mikołaja w Kaliszu. Studiował w Wyższym Instytucie Filozoficznym w Louvain (1898-1900). Tam w 1900 r. doktoryzował się w na podstawie rozprawy De idea religionis genesi in evolutionismo Darvino-Spenceriano, napisanej pod kierunkiem ks. Dezyderego Merciera. Kolejny doktorat zdobył w Petersburgu.

W lutym 1918 r. został wiceprezesem Komitetu Organizacyjnego przyszłego KUL. W czerwcu Komitet przeniósł się do kraju, a w drugiej połowie 1918 r. Uniwersytet Lubelski rozpoczął swoją działalność. Wykładał tam filozofię na Wydziale Nauk Humanistycznych, Wydziale Teologicznym, Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych oraz Wydziale Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych. Na wszystkich wydziałach prowadził też zajęcia z psychologii. Twórca akademickiego Lublina zmarł 22 lutego 1922 r. w Lublinie. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej. 8 grudnia 2018 r. na Skwerze im. Abpa Józefa Życińskiego, w pobliżu KUL, odsłonięto pomnik ku jego czci. (PAP)

Autorka: Agnieszka Gorczyca

ag/ mir/