Bohaterów akcji „Bollwerk” po 81 latach od jej przeprowadzenia uczczono w środę w Poznaniu. W nocy z 20 na 21 lutego 1942 roku Polacy podpalili niemieckie magazyny żywności i umundurowania w porcie rzecznym.
Uroczystości miały miejsce przy pomniku upamiętniającym akcję "Bollwerk" oraz w pobliskiej Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 40 im. Mieszka I w Poznaniu.
Dzięki spektakularnej, starannie przygotowanej akcji dywersyjno-sabotażowej zniszczono tony żywności, materiałów budowlanych, chemikaliów oraz ogromne zapasy ciepłej odzieży, przeznaczonej dla walczących na froncie wschodnim żołnierzy Wehrmachtu.
W akcji wziął udział kilkunastoosobowy oddział składający się z żołnierzy AK i mieszkańców poznańskiego Chwaliszewa. Niemal wszyscy jej uczestnicy zostali zamordowani bądź zamęczeni przez Niemców.
"Ta bardzo śmiała akcja, będąca wyrazem niezwykłej odwagi i patriotyzmu, była dziełem poznaniaków. Mimo że działali potajemnie, a ślad po nich próbował zatrzeć okupant, mordując bohaterów i dręcząc członków ich rodzin, pamięć o nich nie przemija" – powiedział w środę wiceprezydent Poznania Jędrzej Solarski.
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz miasta, powiatu i województwa, wojsko, związki kombatanckie oraz uczniowie.
Historycy uważają, że przeprowadzona w Poznaniu akcja była przygotowana w niezwykle przemyślany sposób. Jej uczestnicy przy pomocy urządzeń samozapalających wywołali pożar, który wyglądał na przypadkowo spowodowany przez zwarcie przestarzałej instalacji. Taka była też opinia niemieckich biegłych. Szacuje się, że wskutek pożaru armia niemiecka poniosła straty o wartości przynajmniej 1 - 1,5 mln ówczesnych marek.
Intensywne dochodzenie gestapo skutkowało licznymi aresztowaniami. W wyniku brutalnych przesłuchań większość członków grupy dywersyjnej straciła życie. Ci, którzy przeżyli śledztwo, zostali straceni.
W 1982 roku przy ulicy Estkowskiego stanął pomnik ufundowany przez mieszkańców miasta. Widoczny na nim napis głosi: "Na rozkaz gen. Władysława Sikorskiego, w dniu 21 lutego 1942 oddział dywersji bojowej Związku Odwetu +Kuba+, w brawurowej akcji +Bollwerk+, dokonał spalenia obiektów magazynów portu rzecznego, zadając okupantowi dotkliwe straty. W odwecie za tę akcję hitlerowcy stracili w Poznaniu i w Warszawie szereg poznaniaków, żołnierzy Armii Krajowej". Wymienione są też osoby, które zginęły wskutek przeprowadzonej akcji.
Z okazji 75. rocznicy ataku konspiratorów, w Poznaniu odsłonięto skwer noszący imię bohaterów akcji. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ dki/
