Z serca życzę, aby za sprawą Państwa służby miejsce to pozostało już na zawsze jednym z głównych ośrodków tradycji i pamięci, a zarazem współczesności Żydów w Polsce - napisał w poniedziałek prezydent Andrzej Duda w liście z okazji 75. rocznicy powstania ŻIH.
Prezydent Andrzej Duda podziękował pracownikom ŻIH za opiekę nad zgromadzonymi w zbiorach tej instytucji świadectwami życia polskich Żydów oraz prowadzenie działalności upowszechniającej wiedzę na temat ich dziejów. „Dziękuję za to, że są Państwo wspaniałymi kustoszami pamięci, a Instytut skarbnicą wiedzy o życiu społecznym, politycznym i religijnym Żydów polskich. Wreszcie, dziękuję za ogromnie ważny wkład we współczesne odrodzenie społeczności żydowskiej w naszej Ojczyźnie” – napisał prezydent RP.
Przypomniał o swojej obecności podczas otwarcia w 2017 r. stałej wystawy w siedzibie ŻIH „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu”, prezentującej działalność konspiracyjnej grupy „Oneg Szabat”. Dodał, że dokumenty ukryte przez patrona ŻIH Emanuela Ringelbluma i jego współpracowników „stanowią fundament, na którym opiera się idea i etos Instytutu”. Przypomniał, że miejsce w którym mieści się instytut jest wyjątkowe na mapie dawnej Warszawy, ponieważ obok siedziby ŻIH wznosiła się Wielka Synagoga na Tłomackiem, która została zniszczona przez okupantów niemieckich tuż po stłumieniu powstania w getcie warszawskim. „Świątynia – zapisana złotymi zgłoskami w historii wspólnych zmagań Żydów i Polaków o zachowanie tożsamości i odzyskanie naszego niepodległego państwa – została zburzona przez Niemców. Holocaust pochłonął niemal wszystkich żydowskich mieszkańców stolicy i całej Rzeczypospolitej. To bezprecedensowe w dziejach świata ludobójstwo będzie zawsze budzić grozę i przerażenie” – napisał prezydent.
„Niech przeszłość – zarówno ta tragiczna z lat wojny, jak i dalsza, związana z wielowiekową obecnością Żydów na ziemi Polin – spotyka się tu nadal z zainteresowaniem i uwagą zwłaszcza młodych pokoleń. Bo to ci ludzie, którzy często dopiero tutaj odkrywają własne korzenie, tworzyć będą przyszłość społeczności żydowskiej w Rzeczypospolitej” – podsumował Andrzej Duda.
Żydowski Instytut Historyczny powstał w 1947 r. z inicjatywy Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej. Obecnie w jego zasobach znajduje się archiwum liczące 7 tys. stron dokumentów, biblioteka z ok. 80 tysiącami woluminów, w tym prawie 700 starych druków i liczne rękopisy, ponad 8 tys. relacji ocalonych z Zagłady, ok. 15 tys. dzieł sztuki. ŻIH prowadzi również działalność muzealną, kulturalną oraz wydawniczą. Od 1 stycznia 2021 r. dyrektorem ŻIH jest dr Monika Krawczyk.
Jubileusz powstania ŻIH został zainaugurowany w poniedziałek konferencją naukową „Bridging Divides. Rupture and Continuity in Polish Jewish History” organizowaną wspólnie z Yale University Fortunoff Archive i Yeshiva University Emil A. and Jenny Fish Center for Holocaust and Genocide Studies. Zwieńczeniem obchodów będzie koncert zespołu Zisl Slepovitch Ensemble „Płacz, serduszko, płacz” – Pieśni ocalałych z Zagłady” w najbliższą środę w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie. Transmisje obchodów rocznicy powołania ŻIH dostępne są na profilu ŻIH w portalu Facebook.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/ aszw/