Ściana Pamięci ku czci dawnych żydowskich mieszkańców wzniesiona została w Biłgoraju (Lubelskie). Będzie przypominała o nieistniejącej społeczności, która żyła tu przez kilkaset lat.
„Żydzi przed wojną stanowili ponad połowę mieszkańców Biłgoraja, dziś ich nie ma. Z trzech istniejących niegdyś cmentarzy żydowskich zachował się tylko fragment jednego. Żydzi żyli razem z Polakami, współtworzyli nasze miasto, korzystamy dziś z ich dziedzictwa i dorobku, nie możemy o nich zapomnieć” – powiedział PAP inicjator budowy pomnika Artur Bara z Biłgorajskiego Stowarzyszenia Kulturalnego im. I. B. Singera.
Zastępca burmistrza Biłgoraja Michał Dec, podkreślił, że troska o upowszechnianie znajomości historii miasta jest ważna dla władz samorządowych. „Biłgoraj był kiedyś miastem wielokulturowym. To dobrze, że stanęła Ściana Pamięci, będzie przypominała o naszej historii” – powiedział.
„Chcemy pamiętać o dawnej społeczności żydowskiej Biłgoraja, mamy partnerskie miasto Afula w Izraelu, odbywają się wzajemne wizyty młodzieży” – dodał samorządowiec.
Ściana Pamięci, która będzie odsłonięta we wtorek, stanęła przed ocalałym fragmentem żydowskiego cmentarza przy ul. Konopnickiej. Kształtem nawiązuje do Ściany Płaczu w Jerozolimie. W dniu uroczystości będą na niej zawieszone tablice z napisami, w języku polskim, angielskim, hebrajskim i jidysz, przypominającymi o biłgorajskich Żydach.
„W uroczystości weźmie udział sześćdziesięciu potomków dawnych mieszkańców Biłgoraja, żyjących obecnie w Izraelu. Wystąpi orkiestra Tel Aviv Soloists Ensemble, której szefem jest Israel Bar-On, potomek mieszkańców Biłgoraja” – zapowiedział Bara.
W 27-tysięcznym obecnie Biłgoraju Żydzi osiedlali się od średniowiecza. Tuż przed wybuchem II wojny światowej miasteczko liczyło ponad 8 tys. mieszkańców, wśród których było około 5 tys. Żydów. W młodości mieszkał tu Isaac Bashevis Singer, laureat literackiej Nagrody Nobla, wnuk rabina z Biłgoraja. Niemal wszyscy Żydzi zostali wymordowani w czasie okupacji niemieckiej. Po wojnie społeczność żydowska w Biłgoraju nie odrodziła się.
Dawny charakter miasteczka, chce pokazać Fundacja Biłgoraj XXI. Wybudowała ona w Biłgoraju replikę drewnianej XVII-wiecznej synagogi, która niegdyś stała w Wołpie na dzisiejszej Białorusi i uważana była za najpiękniejszą w dawnej Rzeczypospolitej. Odtworzony został dom, w którym mieszkał Singer. Wzniesiono już kilkanaście drewnianych domów mieszkalnych, wzorowanych tradycyjnych budynkach z tych okolic, w których powstały komercyjne lokale mieszkalne. (PAP)
kop/ agz/
