W Windham w stanie Nowy Jork zmarła w niedzielę w wieku 79 lat Krystyna Olszer, pisarka, wykładowczyni akademicka i publicystka specjalizująca się w nauczaniu i popularyzacji języka oraz kultury polskiej - poinformowała PAP jej przyjaciółka, poetka Anna Frajlich.
Urodzona w 1934 r. przybyła do Stanów Zjednoczonych w roku 1970. Swą działalność naukową i piśmienniczą Olszer poświęciła głównie krzewieniu języka, literatury i kultury polskiej zarówno w środowisku polonijnym, jak i amerykańskim. Owocem tego były m.in. jej książki „Polszczyzna z oddali. Język polski w anglojęzycznym świecie”, „Polish Handy Extra Dictionary”. Opracowała także zbiór obozowych listów z Auschwitz swego ojca, znanego historyka mediewisty Mariana Henryka Serejskiego, pt. „Jestem zdrów i czuję się dobrze...”.
„Przez niemal 30 lat Krystyna Olszer uczyła języka polskiego w Hunter College, miejskiej uczelni w ramach City University of New York. Jest to najstarszy program polski w Nowym Jorku, do którego pani Krystyna wiele wniosła dzięki energii, zapałowi, rozleglej wiedzy i poświęceniu” – powiedział PAP profesor Hunter College, Czesław Karkowski.
Emerytowana profesor Uniwersytetu Columbia Anna Frajlich przedstawiła Olszer jako nadzwyczajną osobę i znakomitą specjalistkę od języka polskiego.
„Była moją serdeczną przyjaciółką. Kontaktowałam się z nią w różnych sprawach, zwłaszcza merytorycznych. Na przestrzeni ostatnich kilku lat rekomendowałam ją do prowadzenia kursów językowych na Columbii. Zarówno ona jak i studenci byli bardzo z tego zadowoleni. Organizowałyśmy razem wiele imprez kulturalnych, seminariów i innych wydarzeń np. z okazji 200. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza” – wyliczyła poetka w rozmowie z PAP.
Jak dodała, działalność Olszer była olbrzymim wkładem w kształcenie i popularyzację języka oraz kultury polskiej w Stanach Zjednoczonych, nie tylko wśród młodzieży.
„Kiedy przyjechałam do Nowego Jorku, były tutaj jakby dwie polskie społeczności. Jedna to Polonia, czyli emigracja zarobkowa z końca XIX wieku i druga, emigracja niepodległościowa, czyli powojenna polityczna. Krystyna pisała dla nich cotygodniową serię artykułów na temat języka polskiego. Była też zaangażowana w nauczanie polskiego Amerykanów, jak też Amerykanów polskiego pochodzenia” – wspominała poetka.
Prof. Olszer znana była kilku pokoleniom czytelników największej wówczas polskojęzycznej gazety w Stanach Zjednoczonych - „Nowego Dziennika”. Zamieszczała tam w dodatku tygodniowym „Przegląd Polski” w latach 1982–2015 swe artykuły w cyklu „Ojczyna Polszczyzna”.
„Niemal od początku, aż do zamknięcia dodatku wyjaśniała zawiłości i tajniki języka polskiego. Jej cykl był bardzo popularny wśród naszych czytelników. Otrzymywała od nich wiele listów i pytań, często z propozycjami lub prośbami o omówienie konkretnych zagadnień językowych. Była to kobieta z klasą, a przy tym bardzo miła, uprzejma i ciepła. Zdarzało się nam rozmawiać na tematy językowe i zawsze były to rozmowy dla mnie bardzo wartościowe” – powiedziała PAP Jolanta Wysocka, wiceszefowa „Nowego Dziennika” ds. redakcyjnych.
Od roku 1972 Olszer była związana z Polskim Instytutem Naukowym w Nowym Jorku, a także wydawanym przez niego kwartalnikiem „The Polish Review”. Publikowała swe teksty w wielu polskich i amerykańskich pismach a także w londyńskich „Wiadomościach” i paryskiej „Kulturze”.
„Krystyna Olszer była najważniejszą postacią w historii +The Polish Review+” – podkreślił Neal Pease, profesor historii na Uniwersytecie Wisconsin-Milwaukee, obecny redaktor naczelny kwartalnika.
Eve Krzyzanowski, córka sprawującego funkcję redaktora naczelnego +The Polish Review+” prof. Ludwika Krzyżanowskiego, dyplomaty, a po wojnie wykładowcy Columbia University, nazwała Olszer inspirującą i oddaną od dziesięcioleci nauczycielką języka polskiego. „Miała wielką miłość do polskiego języka, literatury i kultury. (…) Niestrudzenie redagowała +The Polish Review+ obok mojego ojca i jego następców. To straszna strata” - oceniła.
Krystyna Olszer zmarła nagle 26 sierpnia w swym domu w Windham w stanie Nowy Jork. Jej skremowane szczątki zostaną pochowane w Polsce.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ jo/ ap/
