W poniedziałek siedem lat po pożarze kościoła św. Katarzyny w Gdańsku odbyła się uroczystość ponownego otwarcia działającego w świątyni Muzeum Zegarów Wieżowych. Mimo że było nieczynne, przez ostatnie lata wzbogaciło się o kilka nowych eksponatów.
Muzeum Zegarów Wieżowych to dwie sale wystawiennicze urządzone wewnątrz kościelnej wieży. Oglądać tu można kolekcję 18 zegarów: kilka kolejnych przechowywanych jest w muzealnych magazynach. Najstarsze eksponaty pochodzą z XIV-XV wiek, najmłodsze powstały w XXI wieku. Są tu zarówno zegary mechaniczne, jak i te, do których uruchomienia potrzebna jest energia elektryczna.
Jednym z najcenniejszych eksponatów placówki jest zegar kolebnikowy, w którym kolebnik – niewielka poprzeczna belka obciążona dwoma ciężarkami, pełni identyczną funkcję, jaką później spełniało w zegarze wahadło (zegary wahadłowe wynalazł w połowie XVII wieku Christiaan Huygens).
Jak wyjaśnił PAP kierownik Muzeum Zegarów Wieżowych Grzegorz Szychliński, zegary kolebnikowe są niezwykle rzadkie, bo po wynalezieniu mechanizmu opartego na wahadle, niemal wszystkie wyrzucono lub przerobiono na wahadłowe. „Wynikało to z faktu, że zegary wahadłowe były dużo dokładniejsze od kolebnikowych” – powiedział Szychliński dodając, że prezentowany w muzeum zegar kolebnikowy jest jedynym w Polsce i jednym z nielicznych zachowanych w Europie.
Na świątynnej wieży oglądać można także np. zegar z jedynej polskiej fabryki zegarów wieżowych, która należała do Michała Mięsowicza z Krosna, a także mechanizm z Wysp Brytyjskich.
Historyczne zegary uzupełniają też konstrukcje współczesne. Są to przede wszystkim dwa czasomierze zbudowane w 2011 r. dla uczczenia 400-lecia urodzin Jana Heweliusza – zegar wahadłowy oraz pulsarowy odmierzający czas na podstawie sygnałów wysyłanych przez pulsary. Pierwszy z nich można oglądać w Baszcie na Zamurzu niedaleko kościoła, drugi ulokowano na wieży świątyni.
Integralną częścią muzeum jest też znajdujący się w wieży kościoła św. Katarzyny carillon – instrument złożony z 50. dzwonów ważących w sumie 17 ton.
Odwiedzający placówkę mają też niepowtarzalną okazję skorzystania ze zlokalizowanego w hełmie wieży punktu widokowego. Z wysokości 50 metrów widać dobrze nie tylko Stare i Główne Miasto, ale też Zatokę Gdańską, Półwysep Helski, Mierzeję Wiślaną czy Żuławy.
Dla publiczności Muzeum Zegarów Wieżowych zostanie otwarte 13 lipca. Czynne będzie do 30 września.
Muzeum Zegarów Wieżowych powstało w 1996 r. Pożar, który wybuchł w kościele 22 maja 2006 r., spowodował szczęśliwie tylko nieznaczne uszkodzenia muzealnych eksponatów (dokonała ich głównie woda użyta do gaszenia). Ogień uszkodził jednak poważnie hełm wieży, który trzeba było odtworzyć. W czasie remontu wieży muzeum było nieczynne, muzealnicy wykorzystywali ten czas m.in. na naprawę i konserwację eksponatów. Przed ponownym otwarciem zdecydowali się też przearanżować wystawę. (PAP)
aks/ abe/
