„Rzeczywistość obrazów. Filmy Witolda Leszczyńskiego i malarstwo Sylwii Solak” to tytuł wystawy, którą można oglądać w Muzeum Kinematografii w Łodzi. To pierwsza monografia reżysera „Żywota Mateusza”, przez wielu krytyków uznawanego za jeden z najlepszych polskich filmów.
"Niewątpliwym atutem wystawy jest jej różnorodność. Na ekspozycji filmowy świat Leszczyńskiego odzwierciedlają fragmenty jego dzieł, fotosy, unikatowe dokumenty i osobiste notatki oraz plakaty. Świadectwem pierwszych dokonań artystycznych jest sześć etiud studenckich, trzy z nich – Skowronek, Rondo i Chwile cierpliwości – zostały zdigitalizowane przez Szkołę Filmową specjalnie na wystawę" - przekazała PAP Joanna Zielińska z Muzeum Kinematografii.
Witold Leszczyński (1933-2007) był reżyserem, scenarzystą i operatorem filmowym. Na wydziałach reżyserskim i operatorskim kończył Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi, czyli słynną "Filmówkę"; potem - w latach 90. XX wieku - był także jej pedagogiem.
Leszczyński wyreżyserował osiem pełnometrażowych fabularnych filmów. Zadebiutował w 1967 roku filmem „Żywot Mateusza", za który otrzymał szereg nagród, m.in. Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym dla Młodzieży w Cannes oraz Złotą Kaczkę. Ten oparty na "Ptakach" norweskiego pisarza Tarjei Vesaasa portret nadwrażliwca, żyjącego w harmonii z przyrodą, ale przez otoczenie uznawanego za półgłówka - w tej roli wystąpił Franciszek Pieczka - Zygmunt Kałużyński ocenił w "Polityce" jako film zasługujący, by zaliczyć go do najlepszych pozycji polskiego kina.
Inne filmy Leszczyńskiego, które zostały docenione przez środowisko artystyczne, to "Konopielka" według powieści Edwarda Redlińskiego oraz "Siekierezada" na motywach powieści Edwarda Stachury - film wyróżniony był gdańskimi Złotymi Lwami i Nagrodą Jury Ekumenicznego i FIPRESCI na MFF w Berlinie. Według filmoznawców, cechą reprezentatywną twórczości była istotna rola formy oraz oprawy wizualnej.
Reżyser zmarł podczas realizacji swojego ostatniego filmu "Stary człowiek i pies".
Na poświęconej mu wystawie w Muzeum Kinematografii wśród szczególnie wartościowych eksponatów znalazł się medal pamiątkowy dla "Żywota Mateusza" przyznany na EXPO w Osace w Japonii, scenariusz do "Siekierezady" z oryginalnymi zapiskami reżysera. Są też przeprowadzone specjalnie na potrzeby tej ekspozycji wywiady z przyjaciółmi i współpracownikami Leszczyńskiego: aktorką Anną Milewską, montażystką Barbarą Fronc, operatorem i reżyserem Andrzejem Kostenką, kompozytorem Jerzym Satanowskim oraz operatorami Zbigniewem Wichłaczem i Ryszardem Lenczewskim.
Równoległy wątek wystawy tworzą obrazy i grafiki Sylwii Solak stanowiące współczesne malarskie spojrzenie na twórczość Leszczyńskiego. Motywy bliskie reżyserowi zostały przez malarkę odczytane w oryginalny sposób, uwzględniający szczególną godność filmowych postaci oraz charakterystyczne dla nich zanurzenie w naturze.
Wystawę, której kuratorami są Zuzanna Woźniak i Kornel Nocoń, będzie można oglądać w łódzkim Muzeum Kinematografii do 4 września.(PAP)
Autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska
agm/ dki/