Komisarz dr Marek Łuczak podczas pracy. Policja zabezpieczyła najstarszy nagrobek z dawnego Cmentarza Grabowskiego w Szczecinie. 03.04.2020. Fot. PAP/M. Bielecki
Nagrobek z XIX-wiecznego Cmentarza Grabowskiego odnaleziono w szczecińskim parku. Ważący ok. 350 kg kamień nagrobny z czarnego granitu jest jednym z najstarszych znalezionych dotychczas na terenie miasta.
Nagrobek, który leżał przy ulicy na terenie szczecińskiego Parku Żeromskiego (w XIX w. istniał w tym miejscu Cmentarz Grabowski), zauważyła w środę wieczorem jedna ze szczecińskich dziennikarek. O znalezisku poinformowała koordynatora wojewódzkiego do zwalczania przestępczości przeciwko zabytkom KWP w Szczecinie kom. dra Marka Łuczaka.
Kom. dr Marek Łuczak: Dotychczas jedynym istniejącym nagrobkiem z tej nekropolii był odnaleziony w 2012 r. w jednej ze szczecińskich piwnic kamień nagrobny zmarłej w 1869 r. żony właściciela hurtowni win Caroline Kuhberg.
"Pojechałem tam następnego dnia przed rozpoczęciem pracy. Okazało się, że to rzeczywiście nagrobek z Cmentarza Grabowskiego" – powiedział w rozmowie z PAP kom. Łuczak. Dodał, że dotychczas jedynym istniejącym nagrobkiem z tej nekropolii był odnaleziony w 2012 r. w jednej ze szczecińskich piwnic kamień nagrobny zmarłej w 1869 r. żony właściciela hurtowni win Caroline Kuhberg.
Na odnalezionym w środę kamieniu upamiętniony został zmarły w 1867 r. Johann-Julius Roescher. Był – jak ustalił policjant – maklerem giełdowym, mieszkał przy Breitestrasse (obecnie ul. Wyszyńskiego).
Nagrobek, jak wskazał kom. Łuczak, został najprawdopodobniej wykopany spod ziemi i pozostawiony przy drodze, aby łatwiej było go wywieźć. Nie wiadomo jednak, kto to zrobił.
"Kamień waży 350 kg – udało się go podnieść z pomocą firmy pielęgnującej zieleń. Został wywieziony na Cmentarz Centralny. Trafi prawdopodobnie do lapidarium" – powiedział policjant i historyk. Zaznaczył, że to jeden z najstarszych nagrobków odnalezionych dotychczas na terenie miasta.
Nagrobek wykonany jest z czarnego granitu, ma formę nieoszlifowanego głazu (najprawdopodobniej ze względu na bardzo kłopotliwe polerowanie kamienia). Kom. Łuczak ocenił, że granitowy głaz mógł zostać przecięty na pół, a z drugiej części wykonano inny nagrobek.
Cmentarz Grabowski założono na początku XIX w., był pierwszym szczecińskim cmentarzem komunalnym. Zajmował blisko 14 ha pomiędzy obecnymi ulicami Malczewskiego, Matejki i Starzyńskiego w centrum miasta. Jak wskazał kom. Łuczak, była to jedna z najpiękniejszych nekropolii Szczecina. "Było na nim wiele nagrobków w stylu empire, rzeźby aniołów, które znamy choćby z wileńskiego Cmentarza na Rossie" – wyjaśnił kom. Łuczak.
Pochowanych na cmentarzu zostało wielu zasłużonych dla miasta szczecinian, m.in. nadprezydent prowincji pomorskiej Johann August Sack. Nekropolię zamknięto oficjalnie w 1910 r., niektóre nagrobki zachowały się do wczesnych lat powojennych.(PAP)
autorka: Elżbieta Bielecka
emb/ dki/
