W Wielkim Tygodniu luteranie koncentrują myśli wokół męki Jezusa. Wspominają upokorzenie, ból i śmierć na krzyżu. Kulminacją jest Wielki Piątek, najważniejsze ewangelickie święto – oznajmiła rzecznik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska.
"Wielki Piątek to najważniejsze luterańskie święto, które koncentruje myśli wierzących na krzyżu Chrystusa. Ks. dr Marcin Luter powiązał zwiastowanie krzyża z całą teologią chrześcijańską i domagał się interpretacji tradycji teologicznej w świetle śmierci Chrystusa. Nie oznacza to pominięcia narodzin Jezusa czy też pomniejszenia znaczenia jego zmartwychwstania, lecz wskazuje na optykę, w jakiej powinny być ono postrzegane" – wskazała Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska.
Biskup senior diecezji cieszyńskiej Paweł Anweiler podkreślił nierozerwalność Wielkigo Piątku i niedzieli Zmartwychwstania. "Nic nie kończy się na śmierci" – podkreślił.
Jak wskazała Godfrejów-Tarnogórska, "atmosfera Wielkiego Piątku jest w Kościele luterańskim niepowtarzalna".
"To dzień wyciszenia i zatrzymania. Jest to związane z ewangelicką duchowością, która koncentruje się na wewnętrznym doświadczaniu i przeżywaniu Chrystusa w Słowie Bożym i sakramencie. W Wielki Piątek zazwyczaj odprawiane są dwa nabożeństwa ze spowiedzią i komunią świętą. W kościołach dominuje czerń, krzyż przesłonięty jest kirem na znak żałoby, a dzwony milczą. Liturgia ma charakter żałobny: czytane są fragmenty męki Pańskiej, śpiewane pieśni pasyjne i recytowane naprzemiennie tak zwane improperia +Ludu mój Ludu, cóżem Ci uczynił+" – powiedziała rzecznik.
Luteranie w Wielki Piątek przystępują do komunii. "Właśnie w tym dniu sakrament ołtarza nabiera wyjątkowej treści, przypominając o doskonałej i niepowtarzalnej ofierze złożonej przez Chrystusa na Golgocie, a także o realnej obecności ukrzyżowanego pośród ludzi. Sakrament ten przypomina o poświęceniu i miłości Boga, ale jednocześnie jest zapowiedzią zmartwychwstania, zwycięstwa życia nad śmiercią" – podkreśliła.
Godfrejów-Tarnogórska zaznaczyła, że w parafiach luterańskich nie ma tradycji budowania grobów pańskich.
Rzecznik przypomniała, że Wielki Piątek jest dla luteranów dniem ustawowo wolnym od pracy.
"Choć nie ma wymogu postu, to w niektórych domach jest on praktykowany. Czasem rezygnuje się z oglądania telewizji, słuchania radia czy korzystania z internetu. Ten dzień to czas refleksji i zadumy pod krzyżem Zbawiciela" – dodała Godfrejów-Tarnogórska.
Wielka Sobota będzie dniem wyciszenia, zadumy i przygotowań do Wielkanocy. Przed południem w niektórych parafiach odprawiane są nabożeństwach na cmentarzach. Młodzi luteranie zgromadzą się na spotkaniu w Jastrzębiu-Zdroju. "+Bezsenna Noc+ to cykliczne, organizowane od 1998 r., spotkanie, które prowadzi młodzież do refleksji nad istotą świąt Wielkiejnocy" – powiedziała rzecznik.
Kościoły luterańskie nie praktykują rytuału poświęcenia pokarmów wielkanocnych w Wielką Sobotę.
"Na podstawie biblijnej nauki o powszechnym kapłaństwie wszystkich ochrzczonych każdy wierzący poświęca Słowem Bożym i modlitwą przy stole swój pokarm przed spożyciem" – wyjaśniła Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska
Święto Zmartwychwstania Pańskiego jest najradośniejsze w ewangelickim roku kościelnym. Upamiętnia zmartwychwstanie Chrystusa, które jest zwycięstwem nad mocą śmierci.
Wielkanoc obchodzona jest w Kościele w ciągu dwóch dni: w niedzielę i poniedziałek.
"Wczesnym rankiem w niedzielę w niektórych parafiach odbędą się nabożeństwa rezurekcyjne. Przed południem odprawiane są nabożeństwa główne ze spowiedzią i komunią. Kolorem liturgicznym jest biel. Ponownie rozbrzmiewają dzwony i radosne alleluja" – powiedziała Godfrejów-Tarnogórska.
W Wielkanoc rodziny zasiadają do uroczystego śniadania. W zależności od regionalnych zwyczajów w ewangelickich domach spożywa się tradycyjne polskie potrawy wielkanocne.
W Poniedziałek Wielkanocny luteranie ponownie zgromadzą się na nabożeństwach i będą wspominali historię uczniów, którzy wracali z Jerozolimy do Emaus.
W Polsce żyje około 60 tys. luteranów, z czego ponad połowa na Śląsku Cieszyńskim. Na świecie jest ponad 74 mln osób tego wyznania. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ joz/