Nagrody w XI edycji konkursu im. Majera Bałabana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie o Żydach i Izraelu

Konkurs jest organizowany co dwa lata z inicjatywy ŻIH od 1990 r., od 2009 r. patronuje mu prof. Bałaban. Według organizatorów pozwala na monitorowanie kierunków badań o tematyce żydowskiej i młodych naukowców podejmujących tę problematykę. Wśród laureatów i osób wyróżnionych w poprzednich edycjach są m.in. profesorowie: Barbara Engelking, Bożena Szaynok, Eugenia Prokop-Janiec, Michał Galas.

- Jestem naprawdę bardzo zbudowany faktem, że tak ważny konkurs, jak konkurs im. prof. Majera Bałabana, odbywa się w Żydowskim Instytucie Historycznym. Jestem też ogromnie zbudowany, że w ten sposób ŻIH wypełnia jedną ze swoich kluczowych funkcji – stanowi instytucję centralną, łączącą studia żydowskie rozproszone po całej Polsce. Wszystkie znajdują wspólny punkt tutaj, w Żydowskim Instytucie Historycznym - mówił w środę 4 grudnia podczas gali dyrektor ŻIH dr Michał Trębacz.

CZYTAJ TAKŻE

Konkurs im. Majera Bałabana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie o Żydach i Izraelu

- Ten rok był wyjątkowy, okazało się, że tych prac magisterskich i doktorskich napłynęło strasznie dużo. Wszystkie ciekawe, wszystkie wybitne – zauważył przewodniczący jury, prof. Andrzej Żbikowski.

W kategorii prace magisterskie nagrodzeni zostali:

Patryk Czerwony za pracę „Kańczuga trzech kultur. Dzieje miasteczka w XIX i XX wieku” (pierwsze miejsce);

Agata Tchórz za pracę „Sytuacja osób LGBT+ w Siłach Obronnych Izraela” (drugie miejsce);

Janina Naskalska-Babik za pracę „Cmentarze żydowskie w Podgórzu – historia, zniszczenia, obecny stan zachowania” (trzecie miejsce);

Konrad Piechota za pracę „Powojenny proces karny dotyczący zbrodni popełnionych na Żydach w Racławicach w 1943 roku” (wyróżnienie);

Andrzej Tulej za pracę Bruno Hussar OP – בעל חזון. Studium historyczno-teologiczne (wyróżnienie).

W kategorii prace doktorskie nagrodzono publikacje:

dr Justyny Koszarskiej-Szulc za pracę „+Wierny własnemu rozdarciu+. Problematyka tożsamościowa w twórczości Artura Sandauera” (pierwsze miejsce);

dr Aleksandry Żurek-Huszcz za pracę „Imiona i nazwiska konwertytów z judaizmu na wyznania chrześcijańskie na podstawie ksiąg metrykalnych parafii warszawskich (1826–1850)” (drugie miejsce ex aequo);

dr. Jakuba Chmielewskiego za pracę „Judenrat w Lublinie (1940–1942)” (drugie miejsce ex aequo);

dr. Adama Stepnowskiego za pracę „Szund – zjawisko popularnej literatury jidysz a modernizacja społeczności żydowskiej w Europie Wschodniej (od 1860 do 1914)” (trzecie miejsce);

dr Moniki Jaremków za pracę „Żydowska literatura piękna w polskim repertuarze wydawniczym w XX wieku (edycje książkowe przekładów z języków hebrajskiego i jidysz” (wyróżnienie);

dr Karoliny Koprowskiej za pracę „Miejsce urodzenia jako kategoria badań kulturowych. Projekty tożsamościowe w polskiej i żydowskiej literaturze” (wyróżnienie);

dr Joanny Przybylak za pracę „Funkcjonowanie obrony cywilnej w warunkach konfliktu asymetrycznego na przykładzie rejonu OTEF Gaza w Izraelu” (wyróżnienie).

Profesor Majer Bałaban urodził się w 1877 r. we Lwowie. Podczas I wojny światowej ratował żydowskie dziedzictwo w Galicji spustoszonej przez wojska rosyjskie. W okresie międzywojennym wykładał na Uniwersytecie Warszawskim i w Instytucie Nauk Judaistycznych, pierwszej nowoczesnej uczelni żydowskiej w Warszawie, w której gmachu mieści się obecnie ŻIH. Jego prace poświęcone historii polskich Żydów portretują ich jako jedną z najbardziej znaczących i twórczych społeczności żydowskich na świecie.

Jak napisał Filip Friedman, „dopiero Bałaban pierwszy przeprowadził rozległe poszukiwania archiwalne na wielką skalę, stworzył szereg prac monograficznych i syntetycznych, rozbudował i jakby wyrzeźbił – w zasadniczych konturach – morfologię historii żydowskiej w Polsce, wyznaczył i uwypuklił główne jej problemy i zagadnienia, utorował metodykę badań, dał wzory opracowania i zarys syntezy”.

Profesor Bałaban był uznawany za wielkiego erudytę i niezrównanego gawędziarza. Podkreślał, że dzieje Polaków i Żydów są ze sobą nierozerwalnie splecione. Pracy naukowej nie zaprzestał nawet podczas hitlerowskiej okupacji, przebywając w getcie. Zmarł na przełomie 1942 i 1943 r.

wus/