05.11.2019
„Project Eagle”
We wtorek 5 listopada o godzinie 17:00 w tymczasowej siedzibie Muzeum Historii Polski w Warszawie odbędzie się dyskusja o książce „Project Eagle. Polscy wywiadowcy w raportach i dokumentach wojennych amerykańskiego Biura Służb Strategicznych”. Wstęp wolny.
Z odtajnionych przez USA dokumentów, przeanalizowanych przez amerykańskiego historyka z Uniwersytetu Columbia, wyłania się ciekawy obraz działalności polskich wywiadowców pracujących dla amerykańskiego Biura Służb Strategicznych (OSS). Szpiegowską penetrację zachodnich terenów Trzeciej Rzeszy, w jakiej wzięło udział 16 dwuosobowych dywersyjnych grup Polaków znakomicie mówiących po niemiecku, rozpoczęto dopiero w 1945 r., gdy wojska amerykańskie zbliżały się już do niemieckich wsi i miasteczek. I choć polscy wywiadowcy robili co mogli, to także fakt, iż niektóre zrzuty Polaków do Niemiec wykonano już po konferencji w Jałcie, nie ułatwiał im zadania.
Skoczkowie polscy – pochodzący ze Śląska, Pomorza i Poznańskiego – musieli się zmagać także z brakiem żywności na terenie zrzutów, bezwartościowymi już pieniędzmi III Rzeszy, w jakie ich zaopatrzono i sprzętem, za pomocą którego nie udawało się nawiązać łączności z alianckimi współpracownikami. Brakowało akumulatorów, część radioodbiorników została w czasie lądowania zniszczona, a przeznaczone „na czarną godzinę” diamenty, zaszyte pod podszewką ubrań, często ginęły. Żywność trzeba było kraść, nocować w przypadkowych miejscach, także w lesie, a sprzęt zakopywać i uważać, by okoliczni mieszkańcy nie donieśli na skoczków policji.
Mimo to amerykańscy i brytyjscy przełożeni byli zadowoleni, udało się zdobyć pewne informacje o ruchach niemieckich wojsk, nastrojach wśród ludności cywilnej czy dane z dziedziny szpiegostwa gospodarczego. Choć jednak wysyłający Polaków na misje dbali o szczegóły – przygotowali bardzo dobrze sfałszowane dokumenty, niemieckie ubrania lub mundury, buty czy nawet ręczniki – niektórzy z wywiadowców zostali aresztowani i byli torturowani przez gestapo.
Uczestnicy dyskusji:
dr John S. Micgiel, autor książki „Project Eagle. Polscy wywiadowcy w raportach i dokumentach wojennych amerykańskiego Biura Służb Strategicznych”, politolog specjalizujący się w najnowszej historii Europy Środkowo-Wschodniej. Wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim. Za wybitne zasługi w rozwijaniu polsko-amerykańskiej współpracy naukowej odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP.
prof. dr hab. Jacek Tebinka, historyk i politolog, profesor zwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Zakładu Historii Najnowszej i Myśli Politycznej Instytutu Politologii Wydziału Nauk Społecznych.
dr Władysław Bułhak – historyk, specjalista w zakresie historii polskiego wywiadu, pracownik Biura Edukacji Publicznej IPN.
Prowadzenie: dr Michał Przeperski - historyk i publicysta, IPN.
Źródło: MHP
