Wystawę można oglądąć do 18 styczna 2026 r. Fot. mnp.art.pl
Dzieła Aleksandra Gierymskiego, Józefa Mehoffera, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Czapskiego, Olgi Boznańskiej będzie można podziwiać od piątku (12 września) w Muzeum Narodowym w Poznaniu (MNP) na wystawie „Ukryte znaczenia. Motyw wnętrz w sztuce polskiej od XIX do XXI wieku”.
Jest to druga – obok wiosennej wystawy monograficznej Józefa Chełmońskiego – tak duża wystawa w Muzeum Narodowym w Poznaniu w tym roku.
Na prezentowaną kolekcję składa się ok. 130 obrazów wypożyczonych z muzeów całej Polski oraz od wielu kolekcjonerów prywatnych. Kuratorkami są dr Maria Gołąb i dr Agnieszka Skalska.
Autorzy wystawy wyjaśnili w czwartek na konferencji prasowej, że nowa ekspozycja jest propozycją innego niż zwykle spojrzenia na obrazy. W centrum uwagi umieszcza to, co znajduje się na ich drugim planie, co jest tłem głównych przedstawień: portretów, scen rodzajowych czy martwych natur.
Jak podkreśliła w czwartek na konferencji prasowej dr Maria Gołąb, ekspozycja zaproponowana przez poznańskie muzeum jest pionierskim projektem w skali kraju.
– Nie było ani w naszym muzeum, ani w innych muzeach wystawy o tak postawionym problemie historyczno-artystycznym i o tak dużym zakresie. Pomysł zakorzeniony jest w jednym z tych nurtów nowoczesnej historii sztuki, który popularny jest w niemieckiej historii sztuki, nazywa się Motivkunde i jest nauką o motywach w sztuce, przede wszystkim w malarstwie – powiedziała.
Do kolekcji wybrano dzieła prezentujące wnętrza mieszkalne. Poza wystawą znalazły się wyobrażenia artystycznych pracowni, bary, kolejowe dworce i kawiarnie.
Dr Agnieszka Skalska wyjaśniła, że lektura obrazów pozwala nie tylko prześledzić, jak zmieniał się gust czy styl urządzania mieszkań. Wiele dzieł jest metaforycznym wyobrażeniem duszy, wiele niesie symboliczne znaczenia.
„Powracające w obrazach motywy otwartych okien, uchylonych drzwi czy luster funkcjonują jako metafory przejścia, refleksji, introspekcji – zmieniając z pozoru statyczną przestrzeń w miejsce konstytuowania się duchowego i społecznego sensu, autokreacji i samopoznania” – wyjaśniły autorki wystawy.
Na prezentowaną w MNP kolekcję składają się m.in. nastrojowe, tajemnicze malarskie kompozycje Konrada Krzyżanowskiego, Józefa Mehoffera, Józefa Pankiewicza, Ferdynanda Ruszczyca i Wojciecha Weissa. Artyści przedstawiają odbicia w szybach i zwierciadłach – swój autoportret w lustrze jako tło wnętrza salonu ukazuje Olga Boznańska. Bronisława Rychter-Janowska prezentuje wnętrza salonów ziemiańskich dworków. Na wystawie zobaczyć można także przedstawienia chłopskich izb.
– Wystawa obejmuje 200 lat polskiej sztuki, od okresu pierwszej połowy XIX wieku, malarstwa biedermeieru, potem realizmu, następnie sztukę Młodej Polski i tą właśnie sekwencją historyczno-artystyczną rozpoczynamy naszą wystawę. Dalej pokazujemy obrazy z okresu nowoczesnego XX wieku i obrazy artystów współczesnych. Mamy nadzieję, że ta wystawa przyciągnie liczną publiczność, bo znalazły się na niej obrazy wybitne, zdejmowane często z ekspozycji stałych największych polskich muzeów – podkreśliła dr Maria Gołąb.
Dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu Tomasz Łęcki wyraził przekonanie, że nowa ekspozycja przyczyni się do przekroczenia zaplanowanego na ten rok wyniku ponad pół miliona widzów.
Wystawa będzie dostępna do 18 stycznia 2026 r. (PAP)
rpo/ dki/
