Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Fot. PAP/T. Gzell
Centrum Nauki Kopernik po raz pierwszy przyznało Nagrodę Przewroty za nowatorskie działania zmieniające edukację. W kategorii ogólnopolskiej zwyciężył Instytut Dobrej Śmierci, a w kategorii lokalnej – Oświatowe Centrum Nauki i Techniki w Wodzisławiu Śląskim. Nagrody wręczono w piątek w Warszawie.
Nagrodę specjalną otrzymał Janusz Laska – pomysłodawca i inicjator programu Klub Młodego Odkrywcy.
Laureaci otrzymali autorskie statuetki, stworzone przez Centrum Nauki Kopernik (CNK), oraz nagrody finansowe w wysokości 20 tys. zł.
Centrum Nauki Kopernik ustanowiło nagrodę, aby "poznać i docenić inspirujące działania edukacyjne, realizowane w różnych zakątkach kraju". "Nazwa nagrody nawiązuje do odkrycia przez Mikołaja Kopernika heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, co doprowadziło nie tylko do przewrotu w astronomii, ale też zapoczątkowało zmianę sposobu myślenia o świecie i miejscu, w jakim znajduje się człowiek. Nieco ponad 100 lat temu John Dewey postulował przewrót kopernikański w edukacji. Porównywał dziecko do Słońca, wokół którego powinny krążyć poczynania wychowawcze" - wyjaśnili pomysłodawcy konkursu w komunikacie dla mediów.
Do pierwszej edycji zgłoszono 366 inicjatyw, spośród których wyłoniono 10 finalistów (5 w kategorii ogólnopolskiej i 5 w lokalnej), a następnie wybrano dwie zwycięskie inicjatywy.
"Liczba zgłoszeń przewyższyła nasze oczekiwania! To potwierdza, jak twórcze jest środowisko edukacyjne w Polsce – powiedział cytowany w komunikacie dyrektor CNK Robert Firmhofer – Liczymy na to, że Nagroda Przewroty skłoni środowisko, które pragnie rozwoju nowoczesnych metod i form uczenia się, do podjęcia dyskusji o kształcie edukacji, do szukania odpowiedzi na pytanie, jakiego przewrotu potrzebuje dziś edukacja, by najlepiej odpowiadać na wyzwania przyszłości".
Jak przypomniało CNK, do nagrody można było zgłaszać działania "prowadzone w szkole i w domu, w świecie wirtualnym i rzeczywistym, dla dzieci i dla dorosłych".
Laureat nagrody w kategorii ogólnopolskiej, Instytut Dobrej Śmierci, to "przestrzeń dialogu i edukacji o umieraniu, śmierci i żałobie" - czytamy na stronie internetowej instytutu. "Inicjatywa proponuje szkolenia, spotkania oraz warsztaty i ma na celu podniesienie poziomu wiedzy o procesie umierania, o różnorodności pochówków i pożegnań oraz zwiększenie świadomości dotyczącej możliwości niesienia i otrzymywania wsparcia. Instytut przełamuje tabu poprzez otwartą rozmowę o śmierci jako naturalnej i nieuniknionej części życia. Choć jego działania skierowane są przede wszystkim do dorosłych, powszechna edukacja na temat śmierci mogłaby przyczynić się do poprawy dobrostanu każdego i każdej z nas" - podało CNK.
Z kolei nagrodzone w kategorii lokalnej Oświatowe Centrum Nauki i Techniki w Wodzisławiu Śląskim prowadzi multidyscyplinarne pracownie naukowe i artystyczne (jest tu np. pracownia mechatroniczna, stolarska, modelarska, krawiecka, ceramiki i rękodzieła, artystyczna, sensoryczno-plastyczna). "Uczniowie szkół podstawowych oraz przedszkolaki z powiatu wodzisławskiego przychodzą tu raz w tygodniu na zajęcia. Przez cztery dni uczą się w swoich placówkach, a jeden spędzają w pracowniach. Inicjatywa została wprowadzona przez samorząd do oficjalnego trybu nauczania w Wodzisławiu Śląskim. To rozwiązanie ułatwia nauczycielom realizację uczniowskich projektów badawczych, pomaga także łączyć teorię z praktyką i wspierać rozwój kompetencji nieujętych w programie nauczania" - podkreśliło CNK.
Laureata nagrody specjalnej wyłonili pracownicy CNK. Janusz Laska to geolog, nauczyciel geografii i przyrody, działacz społeczny, założyciel Kłodzkiego Towarzystwa Oświatowego. "To pomysłodawca i współtwórca programu Klub Młodego Odkrywcy (KMO) – otwartej sieci edukacyjnej, której celem jest uczenie się w działaniu, a także umożliwienie dzieciom i młodzieży rozwijania umiejętności takich jak komunikacja, współpraca, krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów" - czytamy w notce. Projekt był początkowo realizowany przez Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe - w ramach programu „Równać Szanse” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży; potem rolę opiekuna przyjęło Centrum Nauki Kopernik. Dziś w Polsce działa około 1000 klubów, a międzynarodowa sieć obejmuje Gruzję, Armenię, Ukrainę, Rumunię i Etiopię.(PAP)
bar/ lm/
