Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau w wywiadzie dla agencji BNS zaapelował o uwzględnienie potrzeb uczniów polskiej mniejszości podczas trwającej dyskusji w litewskim ministerstwie edukacji na temat reorganizacji sieci szkół. „Oświata polska na Litwie pozostaje priorytetem naszych działań” – zaznaczył szef polskiej dyplomacji.
„Jeżeli system edukacji ma zostać zreformowany, pojawia się pytanie, co zrobić z tymi wszystkimi małymi szkołami, w których naukę pobierają przede wszystkim przedstawiciele mniejszości narodowych, na przykład Polacy? Jak pogodzić ich oczekiwania co do kontynuacji dotychczasowego modelu kształcenia z celem posiadania większych i bardziej efektywnych szkół?” – pyta minister Rau w wywiadzie, który się ukazał w poniedziałek.
Minister wskazał, że nie zamierza Litwie tłumaczyć, jak rozstrzygać te kwestie, ale podkreślił, że należy uwzględnić oczekiwania samorządów i społeczności lokalnych oraz, że dla Warszawy kwestia edukacji rodaków jest jednym z głównych priorytetów.
Jesienią tego roku Litwa zamierza zatwierdzić ponadpartyjne porozumienie, które zawiera ponad 20 zobowiązań wyznaczających cele, które mają być osiągnięte do 2024 i 2027 roku. Wśród propozycji jest m.in. likwidacja małych wiejskich szkół, w których możliwości nauczania są często skromne. Społeczność polska na Wileńszczyźnie apeluje o pozostawienie obecnej sieci swych szkół.
Zbigniew Rau przypomniał też w wywiadzie, że szef litewskiej dyplomacji Gabrielius Landsbergis poinformował go, że „obecnie przygotowywany jest projekt ustawy, który ma zająć się kwestią pisowni nazwisk. „Zrozumcie, jest to niezwykle ważne dla tożsamości Polaków litewskich” - wskazał Rau.
„Mogę podać przykład. W 1996 roku przyjechałem do Wilna, aby wziąć udział w konferencji naukowej (…)i byłem trochę zaskoczony, gdy zobaczyłem swoje nazwisko. Wiecie, jak zostało napisane? Zbignevas Ravas. (…)Doskonale więc rozumiem, jak się czują Polacy na Litwie, którzy nie mogą poprawnie zapisać swego nazwiska" – powiedział w wywiadzie szef polskiej dyplomacji.
Minister podkreślił, że Polacy na Litwie są lojalnymi obywatelami, dlatego rząd powinien zadbać o poszanowanie ich praw.
W ocenie ministra Wilno i Warszawa mają takie samo podejście do bezpieczeństwa i sytuacji geopolitycznej. Oba kraje łączą wspólne wartości i tradycje, które są pielęgnowane przez NATO i struktury unijne.
„Mogę państwa zapewnić, że - jeśli chodzi o Polskę i Litwę - złoty wiek naszych stosunków wciąż jest przed nami” – powiedział Rau.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ tebe/