Uczeni dr hab. Dawid Pinkowicz, dr Roman Szczęsny i dr hab. Michał Wierzchoń otrzymali Nagrody Narodowego Centrum Nauki (NCN). „Nagroda NCN łączy świat nauki i biznesu” – powiedział wicepremier Jarosław Gowin.
Laureaci, docenieni za osiągnięcia naukowe, otrzymują po 50 tys. zł. W środę nagroda została wręczona po raz siódmy. Ideą Nagrody NCN jest wspieranie najwybitniejszych uczonych prowadzących badania na polu badań podstawowych w polskich jednostkach naukowych. Ustanowione w 2013 r. wyróżnienie przyznawane jest badaczom do 40. roku życia i jest wręczane w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce; naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych.
„Nagroda NCN łączy świat nauki i biznesu. Narodowe Centrum Nauki co roku zaprasza do współpracy przedsiębiorstwa zaangażowane w działalność społeczną i badawczą, które decydują się przyjąć rolę fundatorów nagród" – powiedział wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin obecny na gali Nagród Narodowego Centrum Nauki.
Wicepremier ocenił, że naukowcy bezinteresownie, na wysokim poziomie, dociekają prawdy, a ta droga ku prawdzie wiąże się z wielkimi wyrzeczeniami uczonych.
Polak z Oksfordu wymieniany jako jeden z kandydatów do Nagrody Nobla z fizyki
W obszarze nauk o życiu nagrodę otrzymał dr Roman Szczęsny z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Został doceniony za odkrycie mechanizmu degradacji mitochondrialnego RNA w komórkach ludzkich, wskazującego na rolę mitochondriów w regulacji nieswoistej odpowiedzi immunologicznej. „Sądzę, że dalsze badania nad metabolizmem RNA w mitochondriach człowieka mogą doprowadzić do wielu kolejnych ciekawych odkryć" – powiedział Szczęsny podczas gali w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.
W naukach ścisłych i technicznych nagrodę otrzymał dr hab. Dawid Pinkowicz z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, który został wyróżniony za zaprojektowanie nowatorskich magnesów molekularnych oraz nanomagnesów kwantowych. „Uważam, że zajmuję się tym, co w chemii najlepsze – projektowaniem i konstrukcją nowych cząsteczek i układów supramolekularnych. Lubię o sobie myśleć, że jestem architektem świata molekularnego” – powiedział dr hab. Pinkowicz.
Laureatem w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce jest dr hab. Michał Wierzchoń z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Został wyróżniony przez kapitułę Nagrody NCN za prowadzone od lat interdyscyplinarne badania nad świadomością, łączące w kreatywny sposób podejścia badawcze z zakresu filozofii, psychologii poznawczej, kognitywistyki oraz neuronauki. Badania uczonego dotyczą pomiaru świadomości, ale też roli uwagi w nabywaniu świadomego doświadczenia, pamięci ukrytej, substytucji sensorycznej i świadomości cielesnej. Założone i prowadzone przez niego Laboratorium Badań Świadomości (c-lab) w krótkim czasie stało się jedną z wiodących tego typu jednostek naukowych w Europie.
„Badania świadomości pozwalają lepiej zrozumieć, jak doświadczamy świat. Wśród wielu teorii pojawiają się i takie, które postulują, że dla świadomości kluczowe jest uprzednie doświadczenie, indywidualna historia. W swoich pracach zazwyczaj staram się przekonywać, że to nie ona jest dla świadomości najważniejsza” – powiedział dr hab. Wierzchoń.
Kandydatów do Nagrody NCN wskazują naukowcy, m.in. byli członkowie Rady NCN, dotychczasowi przewodniczący Zespołów Ekspertów NCN, laureaci Nagrody z poprzednich lat, a także inni wybitni przedstawiciele świata nauki wskazani przez radę i dyrektora NCN.
W tej edycji do zgłaszania kandydatów uprawnionych było 530 osób. Nominowano 51 naukowców, spośród których w drugim etapie wyłonionych zostało sześciu finalistów, po dwóch w każdym z trzech obszarów. Ostateczny wybór laureatów należał do kapituły nagrody złożonej z przedstawicieli Centrum i fundatorów Nagrody. (PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ ekr/
