Rozpoczęty rok temu w gminie Kadzidło (Mazowieckie) projekt nauki dialektu kurpiowskiego w ramach zajęć fakultatywnych w szkołach samorządowych będzie kontynuowany. Do projektu zamierzają przystąpić też kurpiowskie gminy Baranowo i Lelis.
W minionym roku szkolnym zajęcia edukacyjne nauki dialektu kurpiowskiego i kultury Kurpiów, prowadzone były w pięciu placówkach na terenie gminy Kadzidło w wymiarze dwóch godzin tygodniowo od klasy pierwszej szkoły podstawowej do klasy trzeciej gimnazjalnej. Uczestniczyło w nich ok. 50 uczniów, którzy po raz pierwszy w historii kurpiowszczyzny otrzymali świadectwa ukończenia kursu dialektu kurpiowskiego.
„Nauka dialektu kurpiowskiego będzie kontynuowana w nadchodzącym, nowym roku szkolnym w tych samych pięciu szkołach samorządowych. Rozważamy rozszerzenie liczby tych zajęć fakultatywnych o jedną godzinę więcej tygodniowo” – powiedział PAP wójt gminy Kadzidło Dariusz Łukaszewski, pomysłodawca projektu, dla którego inspiracją stał się dorobek prof. Jerzego Rubacha, miłośnika mowy Kurpiów.
„Nauka dialektu kurpiowskiego będzie kontynuowana w nadchodzącym, nowym roku szkolnym w tych samych pięciu szkołach samorządowych. Rozważamy rozszerzenie liczby tych zajęć fakultatywnych o jedną godzinę więcej tygodniowo” – powiedział PAP wójt gminy Kadzidło Dariusz Łukaszewski, pomysłodawca projektu, dla którego inspiracją stał się dorobek prof. Jerzego Rubacha, miłośnika mowy Kurpiów.
Prof. Rubach to językoznawca, fonolog, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego i Stanowego Uniwersytetu Iowa (USA), autor systemu pisowni kurpiowskiej „Zasady pisowni kurpiowskiego dialektu literackiego” (2009 r.), który posłużył następnie do stworzenia „Słownika wybranych nazw i wyrażeń kurpiowskich” (2013 r.).
W ramach poprzedniej edycji projektu, prowadzonej w roku szkolnym 2014-15, Związek Kurpiów we współpracy z samorządem gminy Kadzidło i Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Ostrołęce zorganizował kurs „Dialekt kurpiowski oraz historia i kultura Kurpiów”. Kurs dla nauczycieli, odbywający się cyklicznie w szkołach w Chudku, Wachu, Dylewie i w samym Kadzidle, obejmował m.in. zapisywanie i odczytywanie dialektu, a także zajęcia ze śpiewu, tańca i obyczajów Kurpiów.
W nowym roku szkolnym 2015-16 do projektu nauki dialektu kurpiowskiego i kultury Kurpiów zamierzają przystąpić kolejne gminy: Baranowo i Lelis. „Mamy takie plany. Myślimy o wprowadzeniu zajęć fakultatywnych od nowego roku szkolnego w dwóch szkołach gimnazjalnych” - powiedział wójt gminy Baranowo Henryk Toryfter. „Od września chcemy ruszyć z projektem w szkołach gimnazjalnych” – zapowiedział także dyrektor Zakładu Administracji Szkół i Przedszkoli w Lelisie Andrzej Przeradzki. Dodał, iż wstępnie rozważane jest tam wprowadzenie dwóch godzin fakultatywnych nauki dialektu kurpiowskiego.
Kurpie to region etnograficzny na granicy trzech województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Na terenie tym znajduje się Puszcza Zielona, zwana też Puszczą Kurpiowską. Ludność zamieszkująca ten obszar od XVI wieku określa się mianem Kurpiów.
Ukształtowany przez wieki i wciąż żywy dialekt kurpiowski, chociaż posiada własne, charakterystyczne cechy wymowy, nazwy i zwroty, jest częścią języka polskiego. Opracowany przez Mirosława Grzyba, prezesa Związku Kurpiów oraz Henryka Gadomskiego i Tadeusza Greca „Słownik wybranych nazw i wyrażeń kurpiowskich”, składający się z dwóch części: słownika kurpiowsko-polskiego oraz polsko-kurpiowskiego, zawiera w sumie ponad 6 800 haseł. (PAP)
mb/ ura/
