Możliwość swobodnego wyrażania swoich poglądów podczas odbywających się na uczelniach konferencjach, seminariach, wykładach, czy spotkaniach kół naukowych lub organizacji studenckich - zakłada przyjęty w piątek przez rząd projekt nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Projekt nowelizacji przygotowało Ministerstwo Edukacji i Nauki.
"Rząd chce wzmocnić ochronę wolności słowa na uczelniach. Nowe rozwiązania zagwarantują możliwość swobodnego wyrażania swoich poglądów podczas odbywających się na uczelniach wydarzeń o charakterze akademickim. Chodzi m.in. o konferencje, seminaria, wykłady, spotkania kół naukowych lub organizacji studenckich" - czytamy w komunikacie po piątkowym posiedzeniu rządu.
Podano w nim, że do katalogu wartości, które stanowią podstawy systemu szkolnictwa wyższego i nauki, dodana zostanie wolność prezentowania poglądów. "Będzie ona stanowiła jeden z filarów tego systemu, obok wolności nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomii uczelni" - zaznaczono.
Jak podano w komunikacie, zgodnie z projektem, każdy członek wspólnoty uczelni, w którego ocenie doszło do naruszenia tych wolności, będzie miał możliwość zaskarżenia takiego naruszenia. Zaskarżeniu będzie również podlegała odmowa udzielenia przez rektora zgody na zorganizowanie zgromadzenia w lokalu uczelni lub zakaz organizacji zgromadzenia.
Skargi będą rozpatrywały - powołane przez senaty uczelni - uczelniane komisje odwoławcze, złożone z 7 nauczycieli akademickich, zatrudnionych w danej uczelni, posiadających co najmniej stopień doktora, którzy w możliwie równomiernym stopniu będą reprezentowali dziedziny nauki i dziedzinę sztuki, w których uczelnia prowadzi kształcenie lub działalność naukową.
Odwołania od decyzji uczelnianej komisji odwoławczej oraz skargi - w przypadku nierozpatrzenia sprawy w ustawowym terminie przez tę komisję - będzie rozpatrywała specjalna komisja odwoławcza, utworzona przy Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W skład specjalnej komisji odwoławczej wejdzie 7 członków: 3 wskazanych przez Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego nauczycieli akademickich, posiadających co najmniej stopień doktora, jeden student i jeden doktorant, wskazani odpowiednio przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej i Krajową Reprezentację Doktorantów oraz 2 wskazanych przez ministra edukacji i szkolnictwa wyższego, spośród kandydatów wskazanych przez senaty uczelni lub z własnej inicjatywy, będących również nauczycielami akademickimi, posiadającymi co najmniej stopień doktora.
Do postępowania przed tymi komisjami będą stosowane odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Natomiast na decyzję specjalnej komisji odwoławczej będzie przysługiwała skarga do sądu administracyjnego.
Zgodnie z nowymi rozwiązaniami, 3-letnie kadencje specjalnej komisji odwoławczej będą rozpoczynały się z dniem 1 stycznia, przy czym pierwsza kadencja tej komisji zakończy się 31 grudnia 2026 r.
"Proces kształcenia na uczelniach odbywał się będzie z poszanowaniem aksjologicznych podstaw ustroju państwa polskiego, co zostało ujęte w katalogu podstawowych zadań uczelni" - wskazano w komunikacie po posiedzeniu rządu. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ mir/