W Wilnie, w Akademii Oświaty Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, otwarto w czwartek Centrum Języka Polskiego i Kultury, które będzie przygotowywać nauczycieli języka polskiego dla szkół z polskim językiem nauczania, a także nauczycieli innych przedmiotów.
„To bardzo ważne wydarzenie dla naszej uczelni. Młodzież, studenci będą mieli możliwość nie tylko studiować język i kulturę polską, ale też pracować w Centrum na rzecz popularyzacji kultury obu naszych krajów, realizować wspólne projekty” - powiedział podczas otwarcia Centrum rektor uczelni prof. Juozas Augutis.
Ambasador Polski na Litwie Urszula Doroszewska wskazała, że „to jest bardzo szczęśliwy i dobry dzień dla edukacji w państwie litewskim i dobry dzień dla naszych wzajemnych stosunków”.
„Staramy się, aby stosunki polsko-litewskie były jak najlepsze. Jeśli będziemy kształcić w dobry sposób nauczycieli języka polskiego, to na pewno wzmocni to relacje między naszymi krajami” - powiedziała ambasador.
W uroczystości otwarcia Centrum wzięła też udział przebywająca z wizytą w Wilnie delegacja Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP z przewodniczącym komisji, posłem Rafałem Grupińskim.
„Żadne słowa nie wyrażą naszego zobowiązania wobec tej inicjatywy. Liczymy przede wszystkim na trwałość tego pomysłu. Na jego rozwój, że znajdą się liczni chętni, którzy będą chcieli tu studiować” - powiedział Grupiński.
Centrum Języka Polskiego i Kultury w Akademii Oświaty Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie (VDU) będzie kontynuowało działalność polonistyki, która przez blisko 60 lat istniała na Litewskim Uniwersytecie Nauk Edukacyjnych (LEU).
W wyniku reorganizacji szkół wyższych w kraju i decyzji o przyłączeniu LEU do uczelni kowieńskiej wynikł problem studiów polonistycznych. Przeniesienie tego kierunku do Kowna nie miało sensu, gdyż studia tu podejmują Polacy, którzy mieszkają wokół Wilna. Ponad rok poszukiwano najlepszego rozwiązania. Ostatecznie uzgodniono, że przy VDU zostanie powołane Centrum Języka Polskiego i Kultury, które będzie działało w Wilnie.
Zgodnie z założeniem Centrum będzie kształciło nie tylko polonistów szkół z polskim językiem nauczania, ale też nauczycieli polskojęzycznych wykładających inne przedmioty. W Centrum pracujący nauczyciele będą mogli uzyskać specjalizację z innych przedmiotów, zostaną tu stworzone też możliwości dokształcania się.
Powołane Centrum nie przekreśla działalności filologii polskiej na Uniwersytecie Wileńskim istniejącej tu od 1993 r., która kształci specjalistów w zakresie polskiej literatury, kultury, języka, zajmuje się badaniami naukowymi.
Dla delegacji polskich parlamentarzystów udział w otwarciu Centrum był jednym z ostatnich punktów programu wizyty w Wilnie. W ciągu dwóch dni posłowie spotkali się m.in. z przewodniczącym litewskiego parlamentu Viktorasem Pranckietisem, z litewską sejmową komisją oświaty i nauki, posłami Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin oraz ministrem oświaty Litwy Algirdasem Monkevicziusem.
Rozmowy z litewskimi politykami dotyczyły głównie problemów oświaty polskiej na Litwie związanych z brakiem podręczników, brakiem obowiązkowego egzaminu maturalnego z języka polskiego, którego wyniki liczyłyby się w czasie rekrutacji na litewskie uczelnie, oraz problemu ujednolicenia przed sześciu laty w szkołach z litewskim i polskim językiem nauczania egzaminu maturalnego z języka litewskiego. Wyniki egzaminów z ostatnich lat wskazują, że ok. 23 proc. uczniów szkół polskich ten egzamin oblewa, podczas gdy w szkołach litewskich ten odsetek wynosi ok. 8 proc.
Podsumowując wizytę, poseł Grupiński wskazał, że „został nawiązany stały kontakt z komisją Sejmu” Litwy, a minister oświaty Litwy poinformował o przygotowywanym podręczniku dla pierwszej klasy szkół polskich.
„Rozmawialiśmy też, by w następnych latach regularnie ukazywały się nowe, nowoczesne podręczniki dla dzieci polskich (…) i w tej sprawie ze strony pana ministra mamy pełną otwartość” - powiedział Grupiński.
Przewodniczący Komisji wyraził nadzieję, że plan wydawania podręczników dla szkół polskich „będzie ponadpolityczny, że będzie realizowany niezależnie od zmian zachodzących w wyników wyborów” parlamentarnych.
Jeżeli chodzi o egzaminy maturalne z języka polskiego i litewskiego, poseł powiedział, że „to jest proces i wymaga więcej czasu, a podręcznika spodziewamy się już na początku września”.
Na zakończenie wizyty posłowie w piątek zwiedzą w Wilnie szkołę im. Szymona Konarskiego. W sumie na Litwie działa 70 szkół z polskim językiem nauczania, w których się uczy 11,5 tys. uczniów.
Wizyta na Litwie delegacji Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP jest kontynuacją współpracy z litewską sejmową komisją oświaty i nauki, która została nawiązana w ubiegłym roku. Litewscy posłowie w Warszawie gościli w październiku ubiegłego roku. Odwiedzili wówczas też szkoły litewskie na Sejneńszczyźnie.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ jo/ mc/