Cztery wczesne filmy Hitchcocka, wśród nich komedia "Żona farmera", nagrodzone Oscarami dzieło F. W. Murnaua "Wschód słońca" i czeski horror "Przybysz z ciemności" - m.in. te produkcje są w programie 11. Święta Niemego Kina, które zaczyna się w czwartek w Warszawie.
W ramach przeglądu, organizowanego przez Filmotekę Narodową w kinie Iluzjon, zaprezentowanych zostanie 11 niemych filmów z lat 1916-1929. Projekcjom towarzyszyć będzie muzyka na żywo.
"Niekwestionowana gwiazda tegorocznej edycji to Alfred Hitchcock. W programie znalazły się cztery filmy mistrza" - poinformowali organizatorzy. Są to filmy, które brytyjski mistrz suspensu nakręcił na początku swojej reżyserskiej kariery, w latach 1926-1929.
Tytułowy farmer z komedii "Żona farmera" (1928) to owdowiały Samuel Sweetland, pragnący ponownie się ożenić. Razem ze swoją służącą Aramintą Sweetland sporządza listę potencjalnych kandydatek na żonę, umieszczając na niej kobiety z okolicy. Niczym książę z bajki o Kopciuszku, rusza na poszukiwanie ukochanej. Okazuje się jednak, że żadna z kobiet nie spełnia jego oczekiwań. Tymczasem farmer coraz bardziej docenia zalety pięknej Araminty.
Inne filmy Hitchcocka, które można obejrzeć w ramach przeglądu, to: "Na ringu" (1927), "Lokator" (1926) i "Szantaż" (1929).
Melodramat "Na ringu", w którym Hitchcock przedstawił środowisko bokserów walczących na prowincjonalnych jarmarkach, opowiada historię miłosnego trójkąta. Pięściarz Jack Anders podróżuje po kraju, by walczyć o nagrody w lokalnych konkursach. Kocha się w młodej kasjerce. Poślubia ją i stara się zdobyć jak najwięcej pieniędzy na ich wspólną przyszłość. Podejmuje wyzwanie - staje do walki o mistrzostwo Anglii. Gdy przybywa na zawody, dostrzega żonę wśród sympatyków swojego rywala, aktualnego mistrza kraju. Dociera do niego, że kobieta ma kochanka.
Akcja "Lokatora" toczy się w Londynie. W mieście grasuje morderca kobiet, zwany Mścicielem. Jego ofiarami padają młode jasnowłose dziewczyny. Pewnego dnia w jednym z pensjonatów pojawia się tajemniczy mężczyzna, Jonathan Drew. Dziwne zachowanie gościa sprawia, że właścicielka hotelu podejrzewa, iż może on być poszukiwanym mordercą. Wiadomość o podejrzanym lokatorze szybko rozchodzi się w okolicy.
Londyn jest również miejscem akcji thrillera "Szantaż". Młoda kobieta o imieniu Alice po kłótni ze swoim chłopakiem, detektywem Frankiem Webberem, przyjmuje zaproszenie od znajomego malarza i odwiedza go w domu. Artysta proponuje dziewczynie pozowanie do portretu. Zachęca ją do przymierzenia sukni baletnicy. Kiedy Alice się przebiera, mężczyzna próbuje wykorzystać sytuację. Dziewczyna chwyta za kuchenny nóż i zadaje niedoszłemu gwałcicielowi śmiertelny cios. Krótko po zajściu tajemniczy świadek zabójstwa zaczyna szantażować Alice.
Pierwszy fabularny film dźwiękowy, "Śpiewak jazzbandu" w reżyserii Alana Croslanda, powstał w 1927 roku. "Szantaż" Hitchcocka, thriller znany widzom także pod innym tytułem - jako "Męka milczenia", miał premierę dwa lata później. Jest to film przełomu dźwiękowego. Równolegle powstały i były dystrybuowane dwie wersje "Szantażu": wersja niema oraz wersja z wgranymi partiami dialogowymi i muzyką.
Podczas 11. Święta Niemego Kina przypomniany zostanie także jeden z najważniejszych filmów całego okresu kina niemego, "Wschód słońca" (1927) wyreżyserowany przez Friedricha Wilhelma Murnaua - obok Fritza Langa, najwybitniejszego przedstawiciela niemieckiego ekspresjonizmu w kinie. Obraz ten został uhonorowany trzema Oscarami, w kategoriach: najlepszy film, aktorka w roli głównej (Janet Gaynor) i zdjęcia. Nagrody te przyznano podczas pierwszej w historii ceremonii rozdania Oscarów, która odbyła się 16 maja 1929 r. w hotelu Hollywood Roosevelt w Los Angeles.
W programie przeglądu są też m.in.: zrealizowany w 1921 r. czeski horror "Przybysz z ciemności" (reż. Jan Stanislav Kolar), duńska produkcja science-fiction "Misja na Marsa" z roku 1918 oraz film polski, "Zew morza" (1927) w reż. Henryka Szaro.
Bohater horroru, Bohdan, odkrywa w tajemniczej wieży ciało przodka, który żył w XVI wieku, a przy nim również - receptę na jego wskrzeszenie. Duński reżyser Holger-Madsen przedstawia historię wyprawy grupy śmiałków na Marsa pojazdem Exscelsior. W filmie "Zew morza" wątek miłosny splata się z sensacyjną akcją rozgrywaną na morzu. Jednym z bohaterów jest Stach, syn młynarza, marzący o podróżach do egzotycznych krajów - po latach to marzenie się spełnia, Stach zostaje oficerem na wielkim żaglowcu handlowym.
Oprawę muzyczną dla projekcji filmu "Zew morza" zapewni Orkiestra Kameralna pod batutą Krzesimira Dębskiego. W kinie zaprezentują się też m.in.: muzycy z Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu, którzy zagrają pod batutą Rafała Rozmusa (do filmu "Wschód słońca") i łódzka grupa The Washing Machine - w składzie Łukasz Drewniak (gitara), Krzysztof Drewniak (bas), Adrian Szymajda (gitara, klawisze) i Artur Sejpt (instrumenty perkusyjne) - która zagra do filmu Hitchcocka "Lokator".
Projekcjom w Iluzjonie towarzyszyć będą wykłady, np. wykład pt. "Alfred Hitchcock – nie tylko thriller", który wygłosi krytyk Andrzej Kołodyński. 11. Święto Niemego Kina potrwa do 13 kwietnia. Szczegółowy program dostępny jest na stronie Filmoteki Narodowej www.fn.org.pl. (PAP)
jp/ mlu/
