Hasło „Totus Tuus” stało się częścią herbu biskupiego Karola Wojtyły a następnie papieskiego Jana Pawła II. Pojawiło się ono w notatkach duchowych bardzo wcześnie – jeszcze w czasach II wojny światowej, kiedy młody Wojtyła był robotnikiem produkującym sodę Solvayu.
Czytał wówczas „Traktat o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny” Ludwika Marii Grignion de Montfort (1673-1716). To właśnie w tym traktacie możemy przeczytać słowa” „Totus Tuus ego sum et omnia mea tua sunt – cały jestem Twój, o Maryjo, i wszystko,, co moje, do ciebie należy”. Jak zauważa ks. Jan Machniak, te słowa „rzucają światło na bardzo ważny rys duchowości św. Jana Pawła II, charakteryzując jego postawę życiową, jego powołanie i misję jako kapłana, biskupa i papieża. Mówią one o jego Maryjności i o tym, jak rozumiał postawę naśladowania Matki Jezusa w odniesieniu do Boga i drugiego człowieka”.
Karol Wojtyła, czerpiąc te słowa z traktatu Ludwika de Montfort nawiązał do koncepcji niewolnictwa Maryjnego. „Znanym niewolnikiem Maryjnym i propagatorem tej idei jako niewoli miłości Maryi był kard. Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia. Innym wielkim propagatorem tego nabożeństwa był św. Maksymilian Maria Kolbe, który założył stowarzyszenie Rycerstwo Niepokalanej (Militia Immaculatae)” – wskazuje ks. Machniak.
Słowa „Totus Tuus” Jan Paweł II napisał także na karteczce papieru, kiedy w ostatnich chwilach życia nie mógł już mówić, i przekazał swojemu sekretarzowi ks. Stanisławowi Dziwiszowi.
W czasie młodości Karola Wojtyły ważną rolę w kształtowaniu pobożności zajmowała Matka Boża Kalwaryjska z sanktuarium położonego ok. 10 km od Wadowic. Ważną rolę odegrały również pielgrzymki na Jasną Górę. Zresztą w czasie swoich pielgrzymek do Polski Jan Paweł II Jasną Górę nawiedził sześciokrotnie. W częstochowskim sanktuarium pozostawił jedną z najcenniejszych relikwii – przestrzelony pas swojej papieskiej sutanny, a niedługo przed śmiercią przekazał złote korony na Cudowny Wizerunek Pani Jasnogórskiej. „Pielgrzymując na Jasną Górę, Jan Paweł II przyczynił się do ukazania na nowo jasnogórskiego klasztoru jako sanktuarium Maryjnego w wymiarze ogólnoświatowym. Maryjna pobożność Ojca Świętego sprawiła, że Sanktuarium i Wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej stały się jeszcze bardziej znane na całym świecie. Stało się tak przede wszystkim za sprawą podjęcia decyzji o zorganizowaniu właśnie w Częstochowie VI Światowych Dni Młodzieży w dniach 14-15 sierpnia 1991 r.” – czytamy.
Jan Paweł II w czasie swojego pontyfikatu odwiedził wiele sanktuariów maryjnych. Szczególne miejsce na trasie tych pielgrzymek zajmują Fatima i Lourdes. Do Fatimy papież pielgrzymował dwukrotnie – w rok po zamachu na swoje życie, w 1982 roku, a także w roku 2000. W 1984 roku Jan Paweł przekazał jako wotum pocisk, którym podczas zamachu został ugodzony. Kula znajduje się w otworze wewnątrz korony figury Marki Bożej Fatimskiej – Pani Różańcowej w Kaplicy Objawień.
Z polecenia Jana Pawła II w grudniu 1981 roku na murze Pałacu Apostolskiego osłonięto mozaikę przedstawiającą Matkę Bożą jako Matkę Kościoła, która dodatkowo została opatrzona herbem papieskim Jana Pawła II oraz jego zawołaniem „Totus Tuus”. Jest to wotum dziękczynne po zamachu.
Z kolei Adam Bujak, który fotografował Karola Wojtyłę – Jana Pawła II przez 40 lat, ukazuje w tym albumie zarówno niezwykły kult Matki Bożej, jak i związki polskiego Papieża z pobożnością maryjną, a za pomocą zdjęć objaśnia sens dewizy „Totus Tuus”.
Maryjna pobożność, która była siłą Jana Pawła II, była i również nadal pozostaje siłą polskiego narodu. Modlitewna adoracja przed Cudownym Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, doroczna procesja z okazji Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kalwarii Zebrzydowskiej, liczne przydrożne kapliczki czy Procesje Pogrzebu/Zaśnięcia Maryi – to tylko przykłady maryjnej pobożności Polaków, które zostały utrwalone na fotografiach Adama Bujaka.
Fotografa zainteresowały również maryjne przedstawienia – oczywiście Cudowny Obraz Matki Bożej Częstochowskiej, ale także chociażby cudowna Pieta z kościoła Matki Bożej Bolesnej w Hałcnowie, główny ołtarz w kościele św. Zygmunta w Żelichowie, obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w kościele św. Stanisława Biskupa Męczennika i św. Barbary Męczennicy w Szyku, obraz Matki Bożej Wspomożycielki – Pani Kresów w Różanymstoku czy obraz Matki Bożej Dobrej Rady w Krakowie-Prokocimiu.
Album „Totus Tuus” Adama Bujaka oraz ks. Jana Machniaka ukazał się nakładem wydawnictwa Biały Kruk.
Anna Kruszyńska (PAP)
akr/
