1 stycznia obchodzony jest Dzień Domeny Publicznej – tego dnia do zasobu dzieł, z których można swobodnie korzystać, przechodzą prace autorstwa zmarłych 70 lat temu. W 2022 r. będą to m.in. Tadeusz Borowski, Hermann Broch, André Gide, Andriej Płatonow.
Co roku 1 stycznia na całym świecie otwiera się dostęp do nowych zasobów, które przestały podlegać prawu autorskiemu i przeszły do domeny publicznej. Obecnie obowiązujący w Polsce okres trwania praw autorskich to 70 lat po śmierci autora. To oznacza, że 1 stycznia każdego roku (prawa wygasają ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego) do domeny publicznej przechodzą utwory twórców zmarłych 70 lat wcześniej, w roku 2022 - zmarłych w 1951 r. Od tego momentu będą one mogły być swobodnie wykorzystywane: stają się powszechnie dostępne.
W tym roku do domeny publicznej trafiają dzieła takich twórców jak Francisco Boix (1920-1951) - weteran wojny domowej w Hiszpanii, więziony w obozie koncentracyjnym Mauthausen, autor fotografii, które odegrały ważną rolę w procesach norymberskich, czy Hermann Broch (1886-1951) – austriacki pisarz, zaliczany do grona do najwybitniejszych dwudziestowiecznych autorów niemieckojęzycznych, twórca takich tytuł jak "Śmierć Wergilego", "Lunatycy" oraz "Autobiografia duchowa". 70 lat temu zmarł też Tamiki Hara (1905-1951) - japoński pisarz i ocalały z bombardowania Hiroszimy, autor m.in. "Letnich Kwiatów" czy "Krainy Pożądania".
Do domeny publicznej trafią też dzieła Ludwiga Wittgensteina (1889-1951) - filozofa zajmującego się przede wszystkim językiem i logiką. Jego najsłynniejszą pracą (jedyną wydaną za jego życia) jest "Traktat logiczno-filozoficzny" (1921), w którym Wittgenstein podejmuje próbę ustalenia niepodważalnych związków między językiem a rzeczywistością.
Do domeny publicznej przejdą także dzieła André Gide'a, francuskiego pisarza, prekursora, jako zdeklarowanego biseksualisty, przemian obyczajowych we Francji, autora "Lochów Watykanu", "Immoralistów", "Fałszerzy", laureata literackiego Nobla z 1947 r. 70 lat temu zmarł też Andriej Płatonow, jeden z najciekawszych rosyskich pisarzy XX wieku, autor m.in. "Wykopu".
W domenie publicznej znajdą się również dzieła Tadeusza Borowskiego, autora opowiadań ("Pożegnanie z Marią", "U nas w Auschwicu", "Proszę państwa do gazu"), przywołujących rzeczywistość okupacji i pobytu w obozach. Borowski, jedna z najbardziej obiecujących powojennych gwiazd polskiej literatury, opisany przez Miłosza w "Zniewolonym umyśle" jako Beta, popełnił samobójstwo w 1951 r. (PAP)
aszw/ skp /
