W paryskiej Bibliotece Polskiej odbyły się w czwartek obchody 180. rocznicy utworzenia czołowego ośrodka polskiej Wielkiej Emigracji - Towarzystwa Literackiego Polskiego. W uroczystościach wzięła udział małżonka prezydenta RP Anna Komorowska.
Polska Pierwsza Dama zwiedziła w czwartek prezentowaną obecnie w Bibliotece Polskiej na wyspie św. Ludwika wystawę "Toute la France est polonaise!". Okazją do zorganizowania ekspozycji jest przypadające w tym roku 180-lecie utworzenia Towarzystwa Literackiego Polskiego (obecnie Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego, w skrócie SHLP) - kluczowej instytucji polskiej emigracji politycznej we Francji.
Gości ceremonii przywitał prezes Towarzystwa Pierre Zaleski. W trakcie wieczoru głos zabrali także wybitna badaczka, znawczyni dziejów Rosji Helene Carrere d'Encausse, piastująca funkcję dożywotniego sekretarza Akademii Francuskiej, oraz ambasador RP w Paryżu Tomasz Orłowski.
Zwracając się do zebranych, Anna Komorowska nazwała obchodzącą jubileusz instytucję "prawdziwym skarbcem polskiej kultury i historii" oraz "filarem polsko-francuskiej przyjaźni".
Małżonka prezydenta zauważyła też, że u schyłku XVIII i w wieku XIX "Polaków i Francuzów połączyła szczególna więź". "Jej istotę chyba najlepiej streszcza napis, który nosili na mundurach żołnierze walczących u boku Francji Legionów Polskich we Włoszech: +Wszyscy ludzie wolni są braćmi+. Połączyło nas wypróbowane braterstwo broni i wspólny opór wobec wszelkich tyranii" - podkreśliła Komorowska.
Przypomniała, że wśród osób związanych z Towarzystwem byli luminarze polskiej kultury i nauki wielu epok - od Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina, Joachima Lelewela przez Marię Skłodowską-Curie po Czesława Miłosza i Andrzeja Wajdę. Wśród sympatyków tej instytucji - dodała Komorowska - nie brakowało również wybitnych Francuzów, takich jak pisarze: Prosper Merimee, Andre Gide czy Paul Valery.
W trakcie dwudniowej wizyty w stolicy Francji małżonka prezydenta RP ma w piątek złożyć kwiaty na grobie Marii Skłodowskiej-Curie i Pierre'a Curie w paryskim Panteonie.
Jak poinformowała PAP ambasada RP, Komorowska odwiedzi także w piątek muzeum poświęcone parze słynnych uczonych - Musee Curie - w 5. dzielnicy Paryża. Placówkę otwarto w tym miesiącu ponownie po dwóch latach gruntownej renowacji.
Wystawa w Bibliotece Polskiej w Paryżu gromadzi dokumenty, książki, listy, portrety, grafiki i artykuły pochodzące z kolekcji tej instytucji. Wśród cennych dokumentów są liczne prezenty otrzymane niegdyś przez Towarzystwo Literackie Polskie, np. kamienie przywiezione przez byłych zesłańców syberyjskich, arabskie manuskrypty czy biżuteria.
Tytuł ekspozycji "Toute la France est polonaise!"("Cała Francja jest polska!") to cytat ze słynnego francuskiego polityka-rewolucjonisty markiza de La Fayette'a, który miał w tych słowach wyrazić solidarność Francuzów z Polakami walczącymi w powstaniu listopadowym o niepodległość.
Założone w 1832 roku Towarzystwo Literackie Polskie pod kierownictwem księcia Adama J. Czartoryskiego istniało nieprzerwanie do 1893 roku, będąc czołowym ośrodkiem emigracji politycznej. Po długiej przerwie w działalności Towarzystwo reaktywowano ponownie w 1946 roku.
Szymon Łucyk(PAP)
szl/ mc/ mow/
