D. Chorosińska: kultura to m.in. ludzie, którzy ją tworzą; należy zadbać, aby mieli komfort pracy twórczej

27 listopada prezydent Andrzej Duda zaprzysiągł rząd Mateusza Morawieckiego, który w poniedziałek wygłosi w Sejmie expose i odbędzie się głosowanie nad wotum zaufania dla jego gabinetu. Dominika Chorosińska została w rządzie Morawieckiego ministrem kultury i dziedzictwa narodowego, przewodniczącą Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego.

"Objęcie stanowiska ministra kultury i dziedzictwa narodowego traktuję jako wielkie wyzwanie, ale jednocześnie możliwość podjęcia działań na rzecz ludzi kultury i na rzecz dostępu ludzi do kultury" - podkreśliła.

Chorosińska, z zawodu aktorka, przypomniała, że od ponad dwóch dekad jest "związana ze środowiskiem kultury, zna jego potrzeby i oczekiwania". "Dla mnie kultura to między innymi ludzie, którzy ją tworzą. Uważam, że w pierwszej kolejności należy zadbać, aby mieli komfort pracy twórczej. W tym aspekcie jest wciąż wiele do zrobienia. Większość ludzi patrzy na artystów przez pryzmat celebrytów, ale to są wyjątki. Z badań przeprowadzonych przez niezależny Uniwersytet SWPS na populacji polskich artystów wynika, że w szacowanej obecnie na ok. 65 tys. grupie społecznej ok. 60 proc. ma przychody poniżej średniej krajowej, a ok. 30 proc. - poniżej minimalnego wynagrodzenia"- zwróciła uwagę szefowa resortu kultury.

Wskazała, że "część artystów w ogóle nie jest ubezpieczona". "Pomimo iż polski rząd przeznaczył ponad 5 mld zł na ratowanie sektora kultury przed skutkami pandemii, sytuacja wielu artystów stała się dramatyczna. Zresztą, pandemia tylko uwypukliła problem, z którym środowisko boryka się od lat" - oceniła.

Minister kultury podkreśliła, że "artyści to ludzie wnoszący ogromny niematerialny wkład w polską kulturę". "Ale specyfika zawodu artysty wiąże się m.in. z nieregularnością przychodów, okresami pracy twórczej, kiedy nie są osiągane przychody. Wielu z nich nie stać wtedy nawet na opłacanie składek na ubezpieczenie czy składek zdrowotnych, są poza systemem. Dlatego priorytetem jest w tej chwili zagwarantowanie im dostępu do podstawowych świadczeń. Z tego powodu powstał projekt ustawy o statusie artysty zawodowego, który wychodzi naprzeciw tym potrzebom. Po przyjęciu przez Radę Ministrów jest już w Sejmie i czeka na procedowanie. Zwróciłam się z prośbą do marszałka Sejmu o jak najszybsze procedowanie tej ustawy. Aby te ważne dla całego środowiska rozwiązania jak najszybciej mogły wejść w życie" - powiedziała Chorosińska.

Dodała, że inną ważną kwestią w kulturze jest dla niej dostępność. "Pracuję z zespołem w MKiDN nad bonem kulturalnym dla młodzieży. Każdy młody człowiek będzie mógł przeznaczyć określoną sumę na wydarzenie kulturalne, książkę, koncert itp. Dzięki temu osiągniemy dwa cele – dofinansowanie kultury i poznanie gustów młodego pokolenia" - wskazała.

Podkreśliła, że "kultura nie istnieje w oderwaniu od społeczeństwa". "Ktoś ją tworzy, ktoś przyjmuje. Polityka kulturalna powinna uznawać wkład twórców w umacnianie naszej tożsamości, ale także zapewniać Polakom powszechny dostęp do dóbr kultury. Uważam również, że kultura powinna łączyć nie tylko ludzi, ale także stary świat z nowym. Dlatego inwestycja w rozwój i wdrażanie nowoczesnych technologii w kulturze szeroko rozumianej jest jak najbardziej wskazane" - oceniła szefowa MKiDN.

Rządowy projekt ustawy o artystach zawodowych wpłynął do Sejmu 27 listopada. Rząd chce włączyć artystów do powszechnego systemu ubezpieczeń emerytalnych, rentowych i zdrowotnych z jednoczesnym zapewnieniem im mechanizmu wsparcia przy opłacaniu składek.

W projekcie wskazano, że nowe przepisy definiują kategorię artystów zawodowych i ich działalność. "W ramach projektowanej regulacji definiuje się nową kategorię prawną – artysty zawodowego – której przyznaje się uprawnienia bez względu na to, czy w świetle prawa autorskiego danej osobie przynależą prawa twórcy, czy prawa pokrewne do wykonywanego dzieła sztuki (utworu)" - czytamy.

Projekt przewiduje także m.in. powołanie Polskiej Izby Artystów odpowiedzialnej w szczególności za rozpatrywanie spraw związanych z potwierdzaniem lub aktualizacją uprawnień artysty zawodowego, przyznawaniem artystom zawodowym dopłaty do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz wsparcie socjalne. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ itm/