Krzysztof Penderecki i Witold Lutosławski. Fot. PAP/CAF/Z. Matuszewski
Niemalże wszystkich dzieł trzech wybitnych kompozytorów – Witolda Lutosławskiego, Henryka Mikołaja Góreckiego i Krzysztofa Pendereckiego – można słuchać za darmo w internecie. Projekt Narodowego Instytutu Audiowizualnego (NInA) zainaugurowano w poniedziałek.
W serwisie znalazło się blisko 300 utworów oraz 950 artykułów po polsku i angielsku poświęconych twórczości i życiu trzech kompozytorów.
Symbolicznego "kliknięcia" na poniedziałkowej konferencji prasowej w Warszawie dokonali wspólnie Krzysztof Penderecki i minister kultury Bogdan Zdrojewski, odtwarzając "Preludium dla pokoju" kompozytora.
"Rzecz jest bez precedensu w skali światowej. Dzieła trzech wielkich kompozytorów znalazły się w wydaniu ogólnodostępnym, pod względem jakości bez wątpienia na światowym poziomie, z dostępnością bezpłatną" - powiedział Zdrojewski. W jego ocenie muzyczna biblioteka będzie "kolejnym ambasadorem polskiej kultury".
Penderecki podkreślił, że w serwisie powinny się znaleźć także dzieła Wojciecha Kilara. Dyrektor NInA Michał Merczyński odpowiedział, że projekt się jeszcze nie zakończył - na stronę internetową będą trafiać wykonania dotychczas nieuwzględnionych utworów Lutosławskiego, Góreckiego i Pendereckiego; instytut ma też w planach digitalizację dzieł m.in. Kilara i Panufnika.
W muzycznej bibliotece znalazły się utwory w wykonaniu światowej sławy muzyków, m.in. pianisty Krystiana Zimmermana, wiolonczelisty Mścisława Rostropowicza, skrzypaczki Anne Sophie Mutter czy zespołu Kronos Quartet. W serwisie można znaleźć też wykonania dyrygowane lub grane przez samych kompozytorów, to np. pieśń "Paroles tissees" Lutosławskiego pod batutą kompozytora w wykonaniu angielskiego tenora Petera Pearsa (jemu dzieło było dedykowane) czy "Trzy miniatury" Pendereckiego z twórcą akompaniującym na fortepianie skrzypaczce Eugenii Umińskiej.
W serwisie uwzględniono wszystkie gatunki muzyczne, są więc także piosenki dla dzieci, szlagiery, muzyka do filmów i słuchowisk radiowych.
Do każdego z utworów dołączono opis z datą i okolicznościami powstania dzieła oraz recenzje krytyków o utworze. Krótkie filmy pokazują, co o danej kompozycji mówił jej kompozytor. Ponadto w serwisie znalazły się informacje na temat twórczości i życia każdego z kompozytorów oraz oś czasu pokazująca, czym trzej twórcy zajmowali się np. w czasie, gdy na Księżycu lądował Neil Armostrong. Ciekawostki na temat życia prywatnego i twórczości Lutosławskiego, Góreckiego i Pendereckiego opracowano w formie trzech "alfabetów".
Na stronie internetowej www.trzejkompozytorzy.pl dostępne są również playlisty opracowane przez dziennikarzy i wykonawców. Własne propozycje przygotowali m.in.: córka Góreckiego Anna Górecka, żona Pendereckiego Elżbieta Penderecka, pasierb Lutosławskiego Marcin Bogusławski, kompozytor Paweł Mykietyn, pianiści Maciej Grzybowski i Piotr Orzechowski, dyrygenci Marek Moś i Antoni Wit.
Projekt uruchomiono w ramach obchodów rocznic trzech kompozytorów. 80. urodziny Pendereckiego świętowano w Warszawie podczas festiwalu jego imienia, finałowa gala odbyła się 23 listopada, w dniu urodzin artysty. Górecki obchodziłby swój 80. jubileusz 6 grudnia (kompozytor zmarł w 2010 r.). 100-lecie urodzin Lutosławskiego uczczono prawie setką wydarzeń muzycznych w kraju i zagranicą. Obchody te nabrały oficjalnego wymiaru, bowiem Sejm ustanowił 2013 r. Rokiem Lutosławskiego.
Zebrane materiały to przede wszystkim zdigitalizowane przez NInA archiwum Polskiego Radia. Projekt zrealizowano w ramach wieloletniego programu rządowego Kultura Plus. (PAP)
mce/ ls/
