Utwory Henryka Mikołaja Góreckiego zestawione z dziełami kompozytorów różnych epok, m.in. z przedstawicielami polskiej muzyki XX wieku, zabrzmią podczas IV Katowickich Dni Henryka Mikołaja Góreckiego, które w piątek rozpoczną się w Filharmonii Śląskiej.
Doroczny cykl koncertów poświęcony związanemu z Katowicami artyście organizowany jest na przełomie listopada i grudnia, kiedy przypadają rocznice jego urodzin i śmierci - 12 listopada minęła szósta rocznica śmierci H. M. Góreckiego, a 3 grudnia kompozytor skończyłby 83 lata.
Inicjatorem cyklu jest Filharmonia Śląska, od pięciu lat działająca pod imieniem Góreckiego właśnie. Tegoroczne hasło Dni "Fenomen, żywioł, tajemnica" nawiązuje do najnowszej książki Andrzeja Wendlanda o ostatniej, pośmiertnie wydanej symfonii kompozytora "Górecki. IV Symfonia Tansman Epizody".
Podczas piątkowego koncertu inauguracyjnego rozbrzmiewać będzie polska muzyka XX i XXI wieku. Instrumentaliści Śląskiej Orkiestry Kameralnej pod batutą Roberta Kabary zagrają znane kompozycje Góreckiego takie jak "Trzy utwory w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową" i "Koncert na fortepian i orkiestrę smyczkową op. 40". Jego dzieła zestawione zostaną z utworami Witolda Lutosławskiego, Grażyny Bacewicz, Wojciecha Kilara, a także z "Małym misterium na sopran i orkiestrę smyczkową +Jasności promieniste+" jego syna - Mikołaja Góreckiego, który poszedł w muzyczne ślady ojca.
Partie solowe w tych utworach wykonają: sopranistka Agata Zubel oraz pianista Jakub Gwardecki.
W Katowicach zabrzmi także IV Symfonia "Tansman Epizody" H. M. Góreckiego, której światowa premiera odbyła się przed ponad dwoma laty w Londynie. 25 listopada wykonają ją śląscy filharmonicy wraz z filharmonikami z niemieckiej Jeny pod batutą Pawła Przytockiego. Wprowadzeniem do koncertu będzie spotkanie z Andrzejem Wendlandem.
Z kolei 26 listopada na scenie Filharmonii Śląskiej wystąpi duet fortepianowy Ravel Piano Duo w składzie: Agnieszka Kozło i Katarzyna Ewa Sokołowska. Najnowsza płyta pianistek "Polski kalejdoskop z muzyką polską na 4 ręce" zdobyła tegoroczną nagrodę Fryderyk w kategorii album roku muzyka kameralna. Przed śląskimi słuchaczami duet zagra m.in. "Toccatę na 2 fortepiany" patrona festiwalu.
Dzień później, podczas ostatniego koncertu, melomani będą mieli okazję usłyszeć jazzmana Krzysztofa Herdzina wraz ze Śląską Orkiestrą Kameralną i Krakowskim Triem Stroikowym. Muzycy wykonają kompozycje Herdzina m.in. "Preludium asertywne/Nieasertywna toccata", a także "Koncert preludium i fugę na orkiestrę smyczkową" Leszka Możdżera.
Wszystkim wydarzeniom towarzyszyć będzie wystawa portretów polskich kompozytorów autorstwa Daniela de Latoura, która powstała z okazji ubiegłorocznego 70-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Henryk Mikołaj Górecki urodził się 6 grudnia 1933 r. w Czernicy koło Rybnika. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach (obecna Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego).
W 1958 r. zadebiutował na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień". Po skończonych studiach w 1965 r. związał się z macierzystą uczelnią. Od 1968 r. był jej wykładowcą. W 1975 r. został rektorem tej uczelni; funkcję tę pełnił przez cztery lata.
Do najważniejszych utworów Góreckiego należą m.in.: "Epitafium", "Genesis I-III", "Trzy utwory w dawnym stylu", "Ad Matrem", II Symfonia "Kopernikowska", "Beatus vir", "Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową", "Miserere", "Totus Tuus", I Kwartet smyczkowy "Już się zmierzcha", II Kwartet smyczkowy "Quasi una fantasia", "Małe requiem dla pewnej Polki" na fortepian i 13 instrumentów.
Światową sławę przyniosła Góreckiemu skomponowana w 1975 r. III "Symfonia pieśni żałosnych". Jednak dopiero po osiemnastu latach od jej powstania, dzięki nagraniu zespołu London Sinfonietta z solistką Dawn Upshaw, płyta rozeszła się w ponadmilionowym nakładzie na całym świecie, wchodząc do kanonu arcydzieł muzyki symfonicznej XX wieku.
Kompozytor został wyróżniony m.in. Orderem św. Grzegorza Wielkiego - najwyższym odznaczeniem papieskim, jakie może otrzymać osoba świecka. W październiku 2010 r. otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego.
Henryk Mikołaj Górecki zmarł 12 listopada 2010 r. w Katowicach. (PAP)
akp/ mow/
