Henryk Mikołaj Górecki. Fot. PAP/A. Grygiel
W niedzielę – 12 listopada – przypada siódma rocznica śmierci Henryka Mikołaja Góreckiego (1933-2010). Tego dnia w Filharmonii Śląskiej w Katowicach rozpocznie się kolejny, doroczny festiwal poświęcony pamięci tego wybitnego kompozytora i patrona tej instytucji.
Katowickie Dni Henryka Mikołaja Góreckiego odbędą się już po raz piąty.
Jak mówił PAP dyrektor Filharmonii Śląskiej prof. Mirosław Jacek Błaszczyk, w tym roku, z uwagi na rozpoczynający się niebawem Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach, program Dni został nieco okrojony.
"Tym razem będą to dwa koncerty – organowy i orkiestry kameralnej. Ale sam konkurs po części także jest wpleciony w Dni, ponieważ Henryk Mikołaj Góreckie zawsze uczestniczył we wszystkich przesłuchaniach jako słuchacz, przynosił ze sobą partytury, śledził, jak młodzi dyrygenci je realizują" – dodał prof. Błaszczyk.
Pierwszy z tegorocznych koncertów odbędzie się w niedzielę. Wystąpi niemiecki organista Arno Hartman. Na jego recital złożą się m.in. utwory Jana Sebastiana Bacha, Feliksa Nowowiejskiego i Cesara Francka.
"Będzie też kompozycja Oliviera Messiaena – francuskiego kompozytora, organisty, którego grą i twórczością Henryk Mikołaj Górecki był zachwycony" – powiedział szef Filharmonii Śląskiej.
Drugi koncert odbędzie się 1 grudnia. Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Roberta Kabary zaprezentuje wówczas m.in. prawykonanie utworu syna Henryka Mikołaja Góreckiego – również kompozytora – Mikołaja. Będzie to jego II Koncert na flet. Partię solową zagra flecistka Jadwiga Kotnowska.
Drugim prawykonaniem będzie powstały przed rokiem utwór Piotra Mossa pt. "Musique pour cordes". Ponadto śląscy kameraliści wykonają III Kwartet smyczkowy es-moll op. 30 Piotra Czajkowskiego w opracowaniu na orkiestrę smyczkową Jana Wincentego Hawela.
Doroczny cykl koncertów poświęcony związanemu z Katowicami artyście organizowany jest na przełomie listopada i grudnia, kiedy przypadają rocznice jego urodzin i śmierci - 12 listopada mija rocznica śmierci H. M. Góreckiego, a 3 grudnia kompozytor obchodziłby swe urodziny.
W tym czasie odbywają się koncerty symfoniczne, kameralne, organowe. "Wszystko związane jest z muzyką Henryka Mikołaja Góreckiego, jego syna, a także kompozytorów, których on bardzo cenił" – przypomniał prof. Błaszczyk.
Henryk Mikołaj Górecki urodził się 6 grudnia 1933 r. w Czernicy koło Rybnika. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach (obecna Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego).
W 1958 r. zadebiutował na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień". Po skończonych studiach w 1965 r. związał się z macierzystą uczelnią. Od 1968 r. był jej wykładowcą. W 1975 r. został rektorem tej uczelni; funkcję tę pełnił przez cztery lata.
Do najważniejszych utworów Góreckiego należą m.in.: "Epitafium", "Genesis I-III", "Trzy utwory w dawnym stylu", "Ad Matrem", II Symfonia "Kopernikowska", "Beatus vir", "Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową", "Miserere", "Totus Tuus", I Kwartet smyczkowy "Już się zmierzcha", II Kwartet smyczkowy "Quasi una fantasia", "Małe requiem dla pewnej Polki" na fortepian i 13 instrumentów.
Światową sławę przyniosła Góreckiemu skomponowana w 1975 r. III "Symfonia pieśni żałosnych". Jednak dopiero po osiemnastu latach od jej powstania, dzięki nagraniu zespołu London Sinfonietta z solistką Dawn Upshaw, płyta rozeszła się w ponadmilionowym nakładzie na całym świecie, wchodząc do kanonu arcydzieł muzyki symfonicznej XX wieku.
Kompozytor został wyróżniony m.in. Orderem św. Grzegorza Wielkiego - najwyższym odznaczeniem papieskim, jakie może otrzymać osoba świecka. W październiku 2010 r. otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego.
Henryk Mikołaj Górecki zmarł 12 listopada 2010 r. w Katowicach.(PAP)
autor: Agnieszka Kliks-Pudlik
edytor: Paweł Tomczyk
akp/ pat/
