VCentrum Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Sianów (Zachodniopomorskie) znalazło się na pierwszym miejscu Rankingu Bibliotek, po raz dziesiąty przedstawionego przez Instytut Książki i dziennik „Rzeczpospolita” – ogłoszono w czwartek.
Tegoroczna gala Rankingu Bibliotek odbyła się w czwartek online. W tym roku tryumfowało Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Sianów, na drugim miejscu znalazła się Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach, na trzecim zaś zeszłoroczny zwycięzca: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin im. Jakuba Wojciechowskiego.
Już po raz dziesiąty Instytut Książki i "Rzeczpospolita" nagrodziły najlepsze biblioteki w Polsce, doceniając w ten sposób zaangażowanie samorządów, które uznały, że dobrze działająca biblioteka publiczna jest najlepszym sposobem zapewnienia wszystkim mieszkańcom bezpłatnego dostępu do kultury, literatury, wiedzy i nowych mediów.
Ranking powstał na podstawie 835 odesłanych ankiet - organizatorzy rozesłali ich ponad 2,3 tys. do wszystkich gmin wiejskich i miejsko-wiejskich oraz miast (z wykluczeniem miast na prawach powiatu). Ankieta zawierała 26 pytań - oceniano między innymi powierzchnię biblioteki i filii w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców, oraz średnie zatrudnienie w placówce. Uwzględniono też liczbę godzin otwarcia biblioteki, wielkość księgozbioru w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców, wielkość księgozbioru nabytego w ciągu dziesięciu lat, jako procent całego zbioru, i zakupione nowe książki. Przyznawano punkty m.in. za dostępne dla czytelników tytuły prasowe, dostęp do nowych mediów oraz udogodnienia dla osób niepełnosprawnych a także za, działające przy bibliotece, kółka czytelnicze, artystyczne i literackie.
W ankiecie uwzględniono także alternatywne form wypożyczania książek, udostępniania przez biblioteki ebooków, udział biblioteki w wydarzeniach ogólnopolskich promujących czytelnictwo, oraz o nagrody wyróżnienia branżowe, jakie otrzymała biblioteka w 2019 roku.
Pierwszy Ranking bibliotek opublikowano w 2011 roku (opracowano go na podstawie 602 odesłanych ankiet).
Średnia powierzchnia biblioteki w 2011 roku wynosiła ponad 180 m kw. (obecnie 294), a filii 56 m kw. (obecnie 70). Biblioteki zatrudniały mniej osób na etatach - 3 w bibliotece głównej i 0,8 w filach (obecnie 3,3 oraz 0,9). O ponad godzinę wzrósł średni tygodniowy czas otwarcia biblioteki głównej, który obecnie wynosi 44 godziny. Filie są otwarte o 2 godziny dłużej niż przed 10 laty - około 24 godziny w tygodniu.
Średnia dotacja dla biblioteki była na podobnym poziomie co teraz i oscylowała w granicach 1 proc. budżetu gminny. W 2011 roku 80 proc. bibliotek miało filie, obecnie - 70 proc. Dziesięć lat temu ponad 50 proc. placówek bibliotecznych było przystosowanych dla osób niepełnosprawnych – obecnie wskaźnik ten wynosi 58 proc. Z 60 proc. do 65 proc. wzrósł wskaźnik placówek, w których znajdują się zbiory dla osób niewidzących lub słabowidzących np. książki z dużą czcionką czy mówione.
Obecnie średni księgozbiór biblioteki to ponad 41 tys. książek, w 2011 roku było to prawie 40 tys. W 2011 roku średnio do jednej biblioteki trafiło 860 nowych książek obecnie - 1514. W 2011 roku na każdy tysiąc mieszkańców 149 było czytelnikami biblioteki (w 2019 roku – 137). Jedna osoba średnio wypożyczała 20 książek rocznie, obecnie - 18.
Biblioteki to nie tylko wypożyczalnie książek - w 2011 roku w 45 proc. z nich działały kluby i koła czytelnicze, a ponad 40 proc. bibliotek organizowało inne koła np. teatralne, muzyczne, filmowe. Udział ten w 2019 roku ten wzrósł odpowiednio do 59 i 44 proc. (PAP)
aszw/ pat/
